Terden sırılsıklam

Ter nasıl oluşur? Vücudumuzda ter salgılayan iki tür salgı bezi sistemi var. Tıbbi isimleri ekrin ve apokrin olan ter bezleri farklı yerleşim ve farklı uyarılma özellikleri gösterirler. Ekrin bezler avuç içleri, tabanlar ve alında daha çok sayıda olmakla beraber tüm vücutta yaygın olarak bulunur. Ekrin ter berrak ve kokusuz olur.Başlıca fonksiyonları da beden ısısı kontrolü. El, ayak ve koltuk altındaki ekrin bezler duygusal uyarılarla reaksiyon vermeye daha meyilliler. Apokrin bezler koltuk altı, genital ve anal bölge, göğüs uçlarında yoğun olarak bulunur. Nadiren baş ve gövdede de görülüyor.Aşırı terlemeye yaklaşım nasıl olmalı?Terle başetmek için ilk kural, temizlik. Alüminyum içeren antiseptiklerin lokal uygulanması da teri azaltır. El ve ayaklardaki aşırı terlemeye karşı iyontoforez denilen yöntem uygulanabilir. Bu el ve ayak terlemelerinde, elektrik akımının geçtiği su banyosu. Botoks da alternatiflerden biri. Koltuk altına rahat uygulanır ve 5- 6 ay hastayı rahatlatır. El ve ayakta da uygulanabilir ama ağrı verici olabilir.Kötü ter kokusuyla nasıl başedilebilir?Sık yıkanma alışkanlığının edinilmesi, kıl temizliğine dikkat edilmesi, antiseptik sabunlarla yıkanma, gerektiğinde antibakteriyel sabunların eklenmesi, sentetik giysilerden kaçınmak ve pamuklu giysilerin tercih edilmesi sorunu büyük ölçüde çözer. Temizlenmeden sprey kullanmayı önermiyoruz. Kokuyu ağırlaştırabilir.Neden bazı insanların teri çok kötü kokar? Tüketilen gıdalarla ilgisi var mı? Aslında her iki tür ter salgısı kokusuz. Ancak bazı nedenlerle kötü kokmaya başlarlar. En kolay iyileştirilebilen veya en az önemlisi, yiyecek ve ilaçların etkisiyle ortaya çıkan ter kokusu. Baharatlı, özellikle sarımsaklı yiyecekler, bazı ilaçlar ve vitaminler sadece terle değil, aynı zamanda solunumla da kötü koku yayılmasına neden olurlar. Deri yüzeyinde bulunan doğal bakteri topluluğu kötü hijyen koşullarında, aşırı terlemede istenmeyen kokuya yol açarlar.Hastalıklarla ilgisi var mı? Diğer bir ter kokusu nedeni ekrin ve apokrin terle birlikte, idrar ve hatta nefeste de belli olan, çürümüş veya bozulmuş balık kokusuyla seyreden, bir hastalığa bağlı olarak ortaya çıkar. Esas neden balık, yumurta, süt, ciğer gibi gıdaların bazı maddelerinin karaciğerde değişikliğe uğrayamaması ve değişmeden atılması. Kötü koku bu nedenle yayılır. Vajinal enfeksiyon etkenlerinden bazıları da kötü kokuya yol açar.Öyle olmadığı halde kötü koktuğunu düşünen insanlar var mı? Kötü koku şikayetiyle başvuran bazı hastalarda ise gerçekte böyle bir sorun bulunmaz. Psikotik belirtilerin bir çeşidi olarak değerlendirilip terapi önermek gerekir.Ter bezleri ne zaman daha aktif hale geçer? Cinsiyetler arasında fark var mı?Ergenlik döneminde başlayan hormonal değişimlerin apokrin bezleri uyarmasıyla bunların çapı artar ve daha aktif çalışmaya başlarlar. Apokrin bezler yağ bezi ve kıl sisteminin bir parçası olup erkeklerde kadınlara kıyasla daha büyük ve daha aktifler. Zencilerde de beyaz ırk ve doğululara kıyasla apokrin bez fonksiyonu daha belirgin.Yaz aylarında neden daha çok terleriz ve terimiz daha kötü kokar?Yaz aylarında terleme vücudun ısısını dengelemek amacı taşır. Bu dönemde hijyen koşulları yeterli değilse, aşırı ter ve bakteriyel ayrışma kötü kokunun oluşmasına neden olur.Dr. Arpi Tırpancı