Tatile çıkmadan önce bu haberi okuyun!

Yaz aylarına girdiğimiz ve güneşi yavaşça hissetmeye başladığımız bu dönemde konunun uzmanlarına güneşin zararlarını azaltan beslenme faktörlerinin olup olmadığını sorduk. Çocuk sağlığı ve hastalıkları uzmanı, Mikro-Gen Ar-Ge Direktörü ve bitkisel ilaçlar, doğal farmasötikler ile ilgili, ülkemizdeki tek bilimsel yayın organı olan Modern Fitofarmakoterapi ve Doğal Farmasötikler isimli derginin bilim kurulu üyesi olan Dr. Özgür Göknel, güneşe karşı koruyuculuğu bulunan besinleri şöyle sıraladı:

1- Yeşil çay: Yeşil çay günümüzde kilo kaybı oluşturduğu tüm tıp otoritelerince kabul edilmiş bir besindir. Ülkemizde de çok yetişen Camelia sinensis adlı bitkinin (Çay Bitkisi ) siyahlaşmadan yani bizim tükettiğimiz siyah çaya dönüşmedenki halinin kilo kaybı oluşturmada mükemmel bir yardımcı faktördür. Ayrıca yeşil çayda güneşin zararlı ultraviyole ışınlarından cildi koruyan EGCG adında çok önemli bir doğal bileşik bulunmakta. Bu doğal bileşik, içildiğinde, hem kilo kaybı sağlarken hem de cilt için çok güçlü fotokemoprevantasyon yani ultraviyoleye bağlı kanserleşmenin önlenmesine yardımcı oluyor. Ayrıca cildin güneşe bağlı hızlı kırışmasına karşı da güçlü koruyucu etkileri bulunmakta.


2- Üzüm çekirdeği ekstresi: Üzüm çekirdeğinde bulunan proantosiyanidinler (diğer adı ile oligofenolik bileşikler) ciltte oluşan ultraviyole hasarının azaltılmasında çok etkili bileşiklerdir. Güneşin yol açtığı lekelenmelere karşı çok güçlü etkileri olduğu klinik araştırmalarla da gösterilmiş olan üzüm çekirdek ekstresi, ciltte oluşmuş güneş lekelerinin geçirilmesinde de etkilidir. Bunun için günde 300 miligram standardize üzüm çekirdek ekstresi günde 2 ya da 3 defa olmak üzere alınmalıdır. Özellikle zayıflama tabletlerinin ve altın çileğin öldürücü etkilerinin tartışıldığı şu günlerde, üzüm çekirdek ekstresi ile krom kullanımı kilo kaybına yardımcı olurken, kan kolesterolünün, kan lipitlerin düşürülmesine ve kan şekerinin düzenlenmesine de yardımcı oluyor.

3- Deve dikeni- Silybum marianum: Son yıllarda üzerinde çok fazla araştırma yapılan bu tıbbi bitki aslında kronik karaciğer hastalıklarının tedavisinde tüm Avrupa'da ve ülkemizde bitkisel ilaç ( Hepadrin ) olarak kullanılmakta. Ancak son yıllarda bu bitkinin içinde bulunan fito-kimyasalların, ultraviyolenin oluşturduğu cilt yaşlanmasını hafiflettiği, cilt kanseri oluşumuna karşı koyduğu, hatta ağızdan alındığında karaciğeri koruyup çalışmasını güçlendirdiği, bunu yaparken de ciltte ultraviyole koruması oluşturduğu saptandı.


4- Pycnogenol: Yalı çamı olarak bilinen çam ağacının kabuklarından elde edilen standardize bir ekstre olup, hem ağızdan tablet şeklinde kullanıldığında, ultraviyoleye bağlı cilt lekelerini hafifletmekte hem de krem şeklinde cilde uygulandığında anti-aging etkileri göstermekte olduğu bilinmekte.

5- Brokoli: Son 5 yıldır besinlerin en gözdelerinden biri konumunda olan brokoli, içinde bulunan sulforofan bileşikleri temelde çok güçlü kanser koruyucu maddelerdir. Ancak 2009 yılından bu yana yapılan araştırmalarda brokolinin besin olarak bolca tüketildiğinde ya da brokoli ekstresinin şurup ya da tablet formunda alındığında ciltte ultraviyole hasarını azalttığı saptandı. Özellikle çocukların en az 50 koruma faktörlü ve vitamin B3, Vitamin E ve Vitamin C gibi antioksidanlarca zenginleştirilmiş güneş kremlerini mutlaka kullanmaları gerekirken, aynı zamanda içinde üzüm çekirdek ekstresi ya da brokoli ekstresi bulunan çocuk gelişim şurupları da, yazın ciltlerinde oluşacak hasarları azaltabilecek gıda bileşikleridir.


6- Domates ve Likopen: Domatesin kırmızılığını veren ve çok güçlü antioksidan olan likopen, güneşin ultraviyole hasarlarını da azaltan mucizevi doğal bir beslenme faktörüdür. Kalp ve damar hastalıklarına karşı, çeşitli kanser türlerine karşı koruyucu etkileri bulunan likopen özellikle güneş kremlerinde antiaging etkisi oluşturmak için kullanılmaktadır.

7- Resveratrol: Resveratrol, günümüzde bir "doğa mucizesi" olarak tanımlanmakta. Çünkü hem moleküler araştırmalarda hem de deneysel hayvan modellerinde ömrü uzattığı gösterilen çok güçlü bir hücre koruyucu. Resveratrol, siyah üzümün kabuk kısmında bulunurken, doğada 'Poligonum cuspidatum' adı verilen başka bir bitkide de bulunmakta. Çok güçlü kanser önleyici özellikleri bulunan resveratrol, özellikle bazı çok özel kırışıklık önleyici güneş bakım kremlerinde de bulunmakta.


8- Soya: Soya, geleneksel Uzakdoğu mutfağının en önemli besin faktörlerinden birini oluşturuyor. Soya içinde bulunan genistein gibi doğal antioksidan, antidejeneratif fonksiyonel moleküllerin güneş hasarını azalttığı, cildin yapısını güçlendirdiği saptandı. Özellikle menopoz sonrası dönemde güneş cilde eskisinden çok daha fazla zarar vermekte. Bu nedenle menopoz sonrası dönemde yazın, içerisinde genistein bulunan ve en az 30 güneş koruma faktörü içeren güneş kremi kullanımı, cildin sağlığı için çok önemlidir.

Unutmamak gerekir ki günümüzde vücuda en çok zarar veren faktörlerin başında güneş ışığı geldiğinden, tüm yaz döneminde antioksidanlarla güçlendirilmiş güneş kremleri mutlaka kullanılması gerekmektedir.