Taklit güneş gözlüğü neden zararlı?

Memorial Ataşehir Hastanesi Göz Merkezi'nden Op. Dr. Olcay Şahin güneş gözlüğü kullanımı hakkında bilgi verdi...

Güneş gözlüğünüz gözleriniz için koruyucu kalkan vazifesi görür

Atmosfer, zararlı ışınların büyük bir kısmını filtre etmesine rağmen, güneş ışığında göze zarar verecek derecede UV (mor ötesi) ve IR (kızıl ötesi) ışınları vardır. Ozon tabakasının incelmesiyle, insan cildine ve gözüne zararlı ışınlar dünyaya daha fazla miktarda ulaşmakta ve bunun sonucunda cilt ve göz sağlığımız bundan daha fazla etkilenmektedir.

UV–B ışınları, önlem alınmadığında cilt yanıkları oluştururken; UV-A ve özellikle de UV-B ışınları göze verebilecekleri zararlar açısından önemlidir. Özellikle yaz aylarında güneş gözlüğü takmadan güneşe çıkılmamalı ve çocuklara daha fazla özen gösterilmelidir. Bu zararlı ışınlardan gözlerimizi korumak, ideal bir güneş gözlüğü ile mümkün olacaktır. İdeal bir güneş gözlüğü camı, UV ve IR ışınlarını etkili oranlarda emerek, bunların göze zarar vermesini engeller. Özellikle açık renkli gözler, allerjik konjonktivit, kuru göz, retinitis pigmentoza, albinizm gibi göz hastalıkları olanlar güneş ışınlarından daha fazla etkilenmektedirler.

Göz kuruluğu ve kaşıntının yanı sıra; katarakttan kalıcı körlüğe kadar ciddi tablolar görülebilir
Güneşe ışınlarına uzun süre maruz kalmanın gözdeki kısa vadedeki olumsuz etkileri deride oluşan güneş yanıklarına benzer. Korneada kuruluk, kaşıntı, batma, yanma, ağrı, kanlanma gibi şikayetler gelişir ve birkaç günde ilaç tedavisiyle düzelir. Orta vadede ise, konjonktivada kalınlaşma ve göz eti oluşmasına neden olabilir. Ayrıca gözleri devamlı kısarak bakmak göz çevresinde kırışıkların artmasına ve buradaki cildin erken yaşlanmasına neden olacaktır.

Asıl ciddi olumsuz etkiler ise uzun dönemde sürekli UV ışınına maruz kalmakla ortaya çıkan makula (sarı nokta) dejenerasyonu ve katarakt gibi körlükle sonuçlanan iki önemli hastalıktır.

UV ışınları, göz merceğinin içindeki proteinlerde bozulmaya yaparak daha erken yaşta katarakt gelişmesine neden olabilir. Aynı şekilde keskin görmeyi sağlayan makuladaki görme hücrelerinde hasara yol açarak makula dejenerasyonuna ve kalıcı görme azalmasına neden olur. Ciddi olan bu etkiler uzun dönemde ortaya çıkacağı için birçok insan günlük önlemler almayı ihmal eder, oysa bu tür hasarlar geliştiğinde ne yazık ki kalıcıdır ve körlükle sonuçlanabilirler.

Gözlüğünüzün UV korumalı ve polarize cam olmasına özen gösterin

Güneş gözlüğü seçimi dikkat gerektiren, estetik görünüm dışında, göz sağlığını etkileyecek ciddi bir iştir. Güneş gözlüğünün koruma sağlayabilmesi için yüksek derecede (en az yüzde 70-80) UV süzen bir camdan yapılması gereklidir. Polarize camlar rahatsız edici parlama ve yansımaları %99 oranında ortadan kaldırır, %100 UV korumalı polarize güneş gözlükleri gözlerimizi zararlı ışınlardan korur, aynı zamanda da çok daha net ve rahat bir görüş sağlayabilir.

Modelini beğendiniz diye taklit gözlük kullanmayın

Sağlık Bakanlığı, ithal güneş gözlükleri için sertifika mecburiyeti getirmiştir. Sahte olmayan güneş gözlüklerinin UV ışınlarını süzdüğüne dair bir sertifikası vardır. Gözlük alırken bu belge soruşturulmalı, sertifikası olmayan güneş gözlükleri alınmamalıdır. Sahte gözlükler, güneşten gelen zararlı ışınlara karşı gözü korumadığı gibi, aksine gözbebeğini genişleterek göze gelen zararlı ışınların miktarını artırıp göz sağlığını daha da bozmaktadır.

Sahte gözlük takmaktansa hiç takmamak daha iyidir. Bu nedenle, güneş gözlüğü alırken ve seçerken çok dikkatli olunması gerekir. İyi bir koruma sağlayabilmesi için güneş gözlüğünün çerçevesi de kişinin yüz yapısına uygun olmalı ve göz çevresini kapatarak, gözlere yakın durmalıdır, gözü üstten ve yandan gelen ışınlara karşı da koruması gerekir. güneş gözlüğü takamayan küçük çocuklar için ise alınacak önlemler; güneşin çok etkili olduğu 10.00 – 17.00 saatleri arası direkt güneşe çıkartmamak ve geniş ön siperli şapkalar kullanmak olmalıdır.