Sizinkisi 'sezonluk' mu?
Güncelleme Tarihi:
Sonbaharla birlikte artan 'sezonluk' depresyonun belirtileri, gerçek depresyondan farklı: Daha çok yemek, özellikle de tatlı yediriyor, daha çok uyutuyor. Tedavisi, bol güneş ışığı.
Mevsim geçişlerinde, özellikle de günlerin kısalmaya başladığı sonbaharda görülen sezon depresyonunun vakti geldi.
Geçici bir durum olan sezon depresyonu enerji kaybı, isteksizlik, moral bozukluğu, yaşama sevincinin kaybolması, kendini sorgulama gibi belirtilerle başgösteriyor. 'Gerçek' depresyondan farklı. Sonbahar depresyonuna girenlerin diğer depresyon hastalarında olduğu gibi iştahları kesilmiyor. Aksine sürekli tatlı bir şeyler atıştırdıkları için kilo alıyorlar.
Sezon depresyonunda gerçek depresyonun aksine uyku bozukluğu da görülmüyor; hatta normaldan daha fazla uyutuyor. 'Normal' depresyon mevsimlere göre belirgin değişiklik göstermiyor, sonbahar ve kışın depresyon vakalarında ciddi artış gözlenmiyor. Sezon depresyonu ise mevsimsel.
Sonbaharla birlikte günlerin kısalması, güneş ışığının yoğunluğu kaybetmesi insan beyninde bazı biyokimyasal reaksiyonlara sebep oluyor. Bilim adamları bu reaksiyonların sezon depresyonlarını tetiklediği görüşünde. Işık, beynin, vücudun uyku ve uyanıklık durumunu etkileyen melatonin hormonu üretimini belirliyor. Işığın az olduğu kışın melatonin üretimi artıyor, bu da uykusuzluk ve yorgunluğa neden oluyor.
Ancak her moral bozukluğu sezon depresyonu değil. Almanya Münih'teki Ludwig-Maximillian Üniversitesi'nde görevli Ulrich Hegerl, bu konuda eğitimsiz kişiler için sezon depresyonu ile moral bozukluğunu ayırt etmenin zor olduğuna dikkat çekerek, "Yukarıdaki depresyon belirtileri yoğun biçimde görülen ve bu belirtilerden iki haftadan uzun süre mustarip olanlar mutlaka doktora başvurmalı" diye konuşuyor.
Her depresyon gibi, sezon depresyonu da ya antidepresif etkisi olan ilaçlarla ya da psikoterapiyle tedavi edilebiliyor. Hegerl, sezon depresyonunda ışık tedavisinin de olumlu etkiler yaptığını söylüyor. Işık uygulanarak beyindeki biyokimyasal reaksiyonlar bir bakıma tersine çevriliyor.
Sezon depresyonunun önüne geçmek ise zor değil. Uzmanlar, "Sonbahar güneşinden bol bol yararlanın, fırsat buldukça dışarı çıkın, açık havada spor yapın" önerilerinde bulunuyor.