Seyahat öncesi tedbirinizi alın

Dünya Sağlık Örgütü (WHO) verilerine göre yolculuğa çıkanların yüzde 15'inde ciddi hastalık belirtileri ortaya çıkıyor, yüzde 6'sı yarıda kesip dönmek zorunda kalıyor. Özellikle yurtdışı seyahatlerinde bazıları ölümcül olabilen ishal, sıtma ve sarıhumma gibi "seyahat hastalıkları" ortaya çıkıyor. Eğer tatil için özellikle Uzakdoğu, Afrika, Güney Amerika ve Hindistan gibi bölgelere gitmeyi planlıyorsanız, programınıza seyahat hastalıkları kliniğini de eklemeniz gerekiyor. Yolculuktan üç-dört hafta önce başvuracağınız bu kliniklerde gideceğiniz yerin hijyenik koşulları ve salgın hastalık durumuna göre aşılar yapılıyor, öneriler veriliyor. International Hospital Seyahat Hastalıkları Kliniği doktoru Dr. Dilek Leyla Mamçu'ya göre tüm dünyada en sık görülen seyahat hastalığı ishal. Sebebi de temiz olmayan yiyecek ve sularla bulaşan bakteri ve parazitler. Mamçu başvuranları, gidilecek bölgeye göre hastalıklar konusunda uyardıklarını, onlara kalacakları süreye göre tedavi ve önlem paketi sunduklarını söylüyor. Bunu yaparken yararlandıkları kaynak, Dünya Sağlık Örgütü'nün (WHO) ve uluslararası seyahat hastalıkları merkezinin haftalık raporları. "Örneğin şu anda Kazakistan'da hangi salgın hastalık varsa onu öğreniyoruz ve gidecek kişiye şunlara dikkat edin, ellerinizi şöyle yıkayın, maske takın ya da hiç gitmeyin gibi uyarılarda bulunuyoruz."Güneydoğu'da tifo ve dizanteriye rastlanıyorTüm çocuk ve yetişkinlerin risk altında olduğu, ölümcül olabilen sıtmaya karşı doktorun önerdiği ilaçların ve sivrisinek sokmalarına karşı alınacak önlemlerin (uzun kollu gömlek ve pantolon giymek, sivrisinek kovucu sprey kullanmak) yeterli olacağını belirten Mamçu, diğer hastalıklar için aşıların önemine dikkat çekiyor: "Sinek ısırmalarıyla bulaşabilen ve yüksek ateşle seyreden sarıhumma aşısı ülkemizde sadece Hudut ve Sahiller Sağlık Genel Müdürlüğü tarafından yapılıyor. Bunun dışında tifo, menenjit, tetanos, kuduz, sarılık (Hepatit A ve B) aşılarının yapılması şart. Tüm bunlar için seyahatten dört hafta önce başvurulmalı." Türkiye'nin de hijyen şartları açısından kötü durumda bir ülke olduğunu belirten Mamçu, özellikle Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde tifo, sıtma ve dizanterinin çok sık görüldüğünü söylüyor. Önerileri ise yöresel yiyecekleri tadarken mutlaka pişirilmiş olanların tercih edilmesi, açıkta satılanlardan uzak durulması, kapalı ambalajlı olanları tüketmeye özen gösterilmesi...Bunları yanınıza almadan seyahate çıkmayınUzun kollu gömlek, uzun pantolon ve şapka Haşerelere karşı aerosol spreyİshal ilacıPortatif su filtreleri ve iyot tabletleri (özellikle açık alan veya kampa gidiyorsanız)Güneş kremi ve güneş gözlüğüReçeteli tüm ilaçlarınız ve reçetelerinizYoldayken neler yapmalı?"Bol su için, saat başı kısa yürüyüş yapın"Dr. Dilek Leyla Mamçu'nun rahat bir yolculuk için önerileri...Yolculuk sırasında bol su içinAlkol ve kafeinli içeceklerden uzak durunBol, terletmeyen ve rahat giysiler giyinKısa aralıklarla uyumaya çalışınOturduğunuz yerde basit bacak ve ayak egzersizleri yapın, dar ayakkabı ve çorap giymeyinSaat başı yolculuk ettiğiniz taşıtın koridorunda kısa yürüyüşler yapın, Mümkünse yolcuktan hemen önce doktorunuza danışarak bir Aspirin alınHayvanlardan uzak durmak gerekDünya Sağlık Örgütü (WHO) ve Hastalık Kontrol Merkezi'nin (CDC) başka ülkelere seyahat edeceklere önerileri şöyle:Ellerinizi sık sık ve sabunla yıkayın.Sadece kaynatılmış veya kapalı ambalajlardaki suyu için. Şişe veya teneke kutulardaki karbonatlı içecekleri (kolalı içecekler, maden suyu vb.) içebilirsiniz. Musluk suyu, doğal kaynak suyu ve hangi suyla yapıldığını bilmediğiniz buzlu içecekleri içmeyin. Sadece pişirilmiş yiyecekleri yiyin. Eğer pişmemiş sebze veya meyve yemek zorundaysanız mutlaka soyun.Seyahat öncesinde, sırasında ve sonrasında önerildiği şekilde sıtma önlemlerinizi alın. Unutmayın ki sıtmanın kuluçka süresi bir yılı bulabilir. Mantar ve parazit enfeksiyonlarından korunmak için ayaklarınızı temiz ve kuru tutun.AIDS ve cinsel yolla bulaşan hastalıklardan korunmak için mutlaka prezervatif kullanın.Sokakta satılan yiyecek ve içeceklerden uzak durun. Özellikle kedi, köpek, maymun gibi hayvanlarla temastan kaçının ve ısırılmanız-yaralanmanız halinde hemen doktora başvurun.Tatlı sularda yüzmekten kaçının, tuzlu sular her zaman daha güvenlidir. Ayşegül Aydoğan/ Milliyet