Sağlığımız tehlike altında

Erciyes Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Kimya Bölümü Fizikokimya Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Abdullah Çoban, iyi bir baca çekişi olmadan, yakıtların tam ve verimli yanmasını sağlayan sistemler kullanılmadan, hava kirliliğini önlemenin mümkün olmadığını söyledi. Sıvı yakıtların alev sıcaklığının 1350 derecenin üzerine çıktığını, bu sıcaklıklarda havadaki azotun, oksitlenerek azot oksitleri oluşturduğunu ifade eden Prof. Dr. Çoban, şöyle devam etti: "Azot oksitler, havadaki nem ve yağmurlar ile nitrik asite dönüşür. Nitrik asit, insan sağlığı için sülfirik asitten çok daha tehlikelidir. Ancak, sıvı yakıtların neden olduğu bu kirlilik üzerinde bugüne dek durulmamıştır. Hatta ülkemizin hiçbir yerinde, zararı bilinmesine rağmen azot oksit miktarı ölçülmemiştir. Sıvı yakıtlar çevreye, katı yakıtlardan çok daha fazla oranda kanserojen madde yayarlar. Ayrıca, azot oksitlerin kısırlaştırıcı etkisinin de çok yüksek olduğu gerçeği bilinmeli ve dikkate alınmalıdır."Prof. Dr. Çoban, sıvı yakıtların sanayi tesislerinde kullanılmasını ve bu tesislerin bacalarına, insan ve çevre sağlığı açısından zararlı olan maddelerin yayılmasını önleyecek, "sulu filtrelerin" takılması gerektiğini ifade etti.Prof. Dr. Çoban, sobalar için en uygun kömürün ise antrasitler olduğunu belirterek, "Antrasitler, yüzde 0.5-0.6 gibi çok az kükürt ihtiva eden, yüzde 5-6'dan daha fazla nem içermeyen kömürlerdir ve kalori değerleri diğer kömürlere göre daha yüksektir. Ancak, antrasit kömürler kaloriferler için uygun değildir. Bu nedenle torbaların üzerine 'sobalar içindir' ibaresi konulmalıdır" dedi.Kaloriferler için en uygun kömürlerin ise yüzde 18-26 uçucu madde içeren kömürler olduğuna işaret eden Prof. Dr. Çoban, şöyle devam etti: "Kaloriferler alev borulu buhar kazanlarıdır. Burada kömürlerin yanma sırasında uzun alev vermesi ve bu alevin kazanın alev boruları etrafında dolaşarak iyi bir ısı transferi sağlaması gereklidir. Yani, kaloriferlerde kullanılacak kömürler, sobada kullanılması gereken kömürlerin tamamen tersi özelliklere sahip olan yüksek uçucu maddeler içeren kömürler olmalıdır. Bu amaçla ithal edilecek kömürlerin, maksimum yüzde 10 rutubet, yüzde 14 kül, yüzde 1 kükürt, yüzde 18-26 uçucu madde içermesi ve alt ısı değerinin 6 bin kilokalori olması gerekir. Kalorifer ve sobalarda yakılan kömürlerin alev sıcaklıkları 800-850 derece arasında olduğu için yakma sırasında kullanılan havadaki azotun, azot oksite dönüşmesi fueloil gibi sıvı yakıtlara oranla çok daha düşük olacaktır."