Güncelleme Tarihi:
Radyasyon hastalığı, büyük dozda yüksek enerjili radyasyon vücudunuzdan geçip iç organlarınıza ulaştığında meydana gelir.
Radyasyon Zehirlenmesi Belirtileri Nelerdir?
Radyasyon hastalığının en yaygın erken belirtileri diğer birçok hastalıkla aynıdır. Bunlar;
Mide bulantısı,
Kusma,
İshal olarak baş gösterir.
Maruz kaldıktan birkaç dakika sonra başlayabilirler, ancak birkaç gün gelip gidebilirler. Radyasyonla ilgili bir acil durumdan sonra bu belirtilere sahipseniz, güvenli olduğu anda tıbbi yardım almalısınız. Ayrıca kötü bir güneş yanığı gibi cildinizde hasar olabilir veya kabarcıklar görülebilir. Radyasyon ayrıca saçı oluşturan hücrelere zarar vererek saçınızın dökülmesine neden olabilir. Bazı durumlarda saç dökülmesi kalıcı olabilir. Semptomlar birkaç saatten haftalara kadar herhangi bir yerde tamamen kaybolabilir. Ama geri dönerlerse, genellikle daha kötüleşirler.
Radyasyon Zehirlenmesi Nasıl Olur?
Doktorlar, teknik olarak akut radyasyon sendromu olarak bilinen hastalığa, 2. Dünya Savaşı'nı sona erdiren atom bombalarından sonra isim verdiler. O zamandan beri, yaklaşık 50 kişi radyasyon hastalığından öldü. Buna, şu anda Ukrayna'da bulunan Çernobil'deki 1986 nükleer kazasında ölen 28 işçi ve itfaiyeci de dahildir.
Çernobil'de 100'den fazla kişiye akut radyasyon sendromu teşhisi kondu, ancak hayatta kaldı. Ondan ölen diğer insanların çoğu, Soğuk Savaş sırasında ABD veya Sovyet nükleer santrallerindeki bilim adamları veya teknisyenlerdi. Ancak 1999'da Japonya'da nükleer yakıtla ilgili bir kazadan sonra üç işçi radyasyon hastalığına yakalandı; ikisi öldü. 2011'deki Fukushima Daiichi nükleer kazasından sonra hiçbir radyasyon hastalığı vakası rapor edilmedi.
Vücudunuzun aldığı radyasyon miktarı, sievert (Sv) adı verilen uluslararası bir birimle ölçülür. Radyasyon hastalığının belirtileri, 500 milisievert'ten (mSv) veya yarım sievertten daha yüksek seviyelere maruz kaldığınızda ortaya çıkar. 4 ila 5 Sv'den fazlası ölümcül olabilir. Çernobil'de radyasyon hastalığına yakalanan işçiler 700 mSv ila 13 Sv arasında değişen dozlar aldı.
Doğal radyasyon her yerdedir. havada, suda ve tuğla veya granit gibi malzemelerde bulunmaktadır. Bu doğal kaynaklardan bir yılda genellikle 3 mSv radyasyon alınır. X-ışınları gibi şeylerden kaynaklanan insan yapımı radyasyon kaynakları, yaklaşık 3 mSv daha ekler. Farklı açılardan alınan birkaç X-ışını içeren bir BT (bilgisayarlı tomografi) taraması yaklaşık 10 mSv verir. Nükleer endüstride çalışan kişilerin yılda 50 mSv'den fazlasına maruz kalmasına izin verilmez.
Yoğun Radyasyona Etkilenmesine Ne İyi Gelir?
Radyasyon mide ve bağırsaklarınıza, kan damarlarınıza ve kan hücrelerini oluşturan kemik iliğinize zarar verir. Kemik iliğindeki hasar, vücudunuzdaki hastalıklarla savaşan beyaz kan hücrelerinin sayısını düşürür. Sonuç olarak, radyasyon hastalığından ölen çoğu insan enfeksiyonlar veya iç kanama nedeniyle ölür.
Doktorunuz enfeksiyonlarla savaşmanıza yardımcı olmaya çalışacaktır. Kaybedilen kan hücrelerini değiştirmek için size kan nakli yapabilirler. Ayrıca kemik iliğinizin iyileşmesine yardımcı olmak için size ilaçlar verebilirler ya da nakil yapılır. Ayrıca size sıvı verecek ve yanık gibi diğer yaralanmaları tedavi edeceklerdir. Radyasyon hastalığından iyileşme 2 yıla kadar sürebilir. Ancak iyileştikten sonra hala başka sağlık sorunları riski altında olacaksınız. Örneğin, kanser olma olasılığınız daha yüksektir.
Radyasyon tedavisi, kanser hücrelerini küçülten ve yok eden bir kanser tedavisi türüdür. Radyasyon sırasında, iyi yemek önemlidir. Bu, vücudu ve bağışıklık sistemini güçlü tutar ve ona sağlıklı dokuların yeniden büyümesini teşvik etmek için ihtiyaç duyduğu besinleri verir. Radyasyon sırasında iyi yemek yemek ayrıca enerjiyi korur, hastaların radyasyonun yan etkilerini tolere etmesine yardımcı olur, enfeksiyon riskini azaltır ve iyileşmeyi hızlandırır.
Kaloriler: Bazı radyasyon hastaları, yiyebilecekleri yiyeceklerin vücuda sağlıklı doku büyümesini teşvik etmek için yeterli enerji sağladığından emin olmak için daha yüksek kalorili bir diyete ihtiyaç duyar.
Protein: Protein, kasın korunmasına yardımcı olur ve sağlıklı bir bağışıklık sistemini destekler, her ikisi de radyasyon sırasında ihtiyaç duyulan kritik işlevlerdir. Bu nedenle birçok radyasyon hastası yüksek proteinli diyetlere sahiptir.
Vitaminler ve Mineraller: Vitaminler ve mineraller ayrıca bağışıklık sistemini güçlü tutmaya yardımcı olur ve sağlıklı doku onarımını destekler. Yeterli seviyeleri korumak önemli olabilir. Vitamin takviyelerinin tavsiye edilip edilmediğini doktorunuzla konuşmalısınız. Bazı durumlarda doktorunuz radyasyon tedavisi sırasında bazı takviyeleri bırakmanızı önerebilir.
Daha Yumuşak Gıdalar: Radyasyon ağza veya boğaza yöneltildiğinde tahrişe ve ağızda yaralara neden olarak belirli gıdaları yemeyi zorlaştırabilir. Daha yumuşak yiyecekler bulmanız, et suyu veya sos eklemeniz veya meyve ve sebzeleri pipetle içebileceğiniz bir smoothie haline getirmeniz gerekebilir.
Şişkinlik ve İshal: Bazen radyasyon, gaz üreten gıdalardan kaçınmak için hastaların diyetlerini ayarlamasını gerektiren şişkinlik veya gevşek dışkıya neden olabilir. Beklenen bir yan etki ise, tedavi sırasında ishalin yönetilmesine yardımcı olması için doktorunuz tarafından düşük kalıntılı (düşük lifli) bir diyet önerilebilir.