Portakal Ağacı Nedir, Nerede Ve Nasıl Yetişir? Portakal Ağacı Özellikleri, Bakımı Ve Faydaları Hakkında Bilgi
Güncelleme Tarihi:
Meyve tüketimi insanlar için doğru beslenmenin yollarından biridir. Meyvelerin içindeki şeker doğal şekerdir. Bu yüzden meyveler beyindeki sinir hücrelerini geliştirerek hafızamızı canlı tutmaktadır. Portakal meyvesi de bu anlamda insanlar tarafından çoklukla tüketilen bir meyvedir. Bu nedenle insanların ilgisini çekmektedir. İşte portakal konusunda bilmek istediğiniz tüm bilgileri sizler için derledik.
Narenciye ipek yolu zamanında Hindistan’dan gelen bir ticari ürün olarak bilinmekteydi. Ticaret güzergâhının Ümit Burnu'na kayması ve Asya’nın Avrupa devletlerince sömürgeleştirilmesi bu durumu değiştirmiştir. Bu değişim portakal üreticiliğinin Portekiz civarına yayılmasına neden olmuştur. Portakalın Türk topraklarına ilk girişi Portekiz'den olmuştur. Bu nedenle bu meyve ilk olarak Portugal meyvesi olarak adlandırılmıştır. Daha sonra sadeleşmeyle portakal olarak dönüşmüştür.
Portakal Ağacı Nedir?
Portakal acı ve tatlı olarak ikiye ayrılan bir turunçgildir. Tatlı portakal eşeysiz olarak çoğalır ve çeşitleri mutasyonlar yoluyla ortaya çıkmaktadır. Portakal, Güney Çin, Kuzeydoğu Hindistan ve Myanmar'ı kapsayan bir bölgede ortaya çıkmıştır. Tatlı portakal hakkında en erken literatür MÖ 314'te Çin’de ortaya çıktığı bilinmektedir. Portakal ağaçlarının 1980’li yapılan bir araştırmada dünyada en çok yetiştirilen meyve olduğu tespit edilmiştir. Portakal ağacının meyvesi taze yenilmektedir. Ancak suyu veya hoş kokulu kabuğu için gıda sanayinde işlenebilmektedir.
Portakal Ağacı Latince İsmi
Portakal ağacının Latince adı citrus sinensis’dir. Rutaceae familyasındaki çeşitli turunçgil türlerinin meyvesidir. Citrus cinsinden olan portakal ağacının meyvesi olgunlaşmadan önce koyu yeşil olup olgunlaşınca sarıya dönmektedir.
Portakal Ağacı Özellikleri
Portakal ağacı genel olarak 50 ila 60 yıl arsında verim alınabilen bir ağaçtır. Hatta bakımı uygun şekilde yapılırsa bazılarının 100 yıl gibi ya da 100 yılı aşan bir ömre sahip olduğu belirtilmektedir. Yaprağını dökmeyen bir ağaç olan portakal çiçekli bir ağaç olarak yetiştirilmektedir. Tam olgunlaşmış bir portakal ağacı 5 ila 15 metre arasında bir yüksekliği sahip olabilmektedir.
Portakal Ağacı Ne Zaman Dikilir?
Portakal ağaçlarının yeni çevrelerine alışmaları için zamana ihtiyaçları vardır. İlkbaharın başından ortasına kadar portakal ekimi için mükemmel bir zamandır. Çünkü tüm ilkbahar ve yaz aylarını ılık hava ile toprakta tutunarak geçirmektedirler. Ekilecek alanın güneşli ve güneye bakması önemlidir.
Portakal Ağacı Nerede Yetişir?
Portakal ağaçları kuzeydoğu Hindistan'a özgüdür. Ancak doğru iklim ve koşullara sahip bölgelerde dünya çapında yaygın bir yetiştirilme alanı bulunmaktadır. Portakal yetiştirmek, size kendi ağaçta olgunlaştırılmış meyvenizi çok az maliyetle veya ücretsiz olarak verir. Portakal bütün dünyada çok sevilen bir meyve olduğundan dünyada en çok yetiştirilen meyve ağacıdır.
Portakal Ağacı Nasıl Yetiştirilir ve Budanır?
Portakal ağaçlarının çoğaltılması çoğunlukla aşılamayla olmaktadır. Eğer tohumdan yetiştirmeye karar vermişse 10 ila 12 yıl arasında bir sürede meyve alınamayacağı bilinmelidir. Hatta tohumdan elde edilen ağacın yaşamı boyunca meyve veremediği durumlar da olabilmektedir. Aşılanmış fidan kullanımı en doğru yöntem olmaktadır. Dolayısıyla bu şekilde yapılan bir dikim ile ağaç 2 ila 3 yıl içinde verime oturabilmektedir.
Genellikle yetişkin sağlıklı bir portakal ağacının taç kısmından bir parça budanırsa verim kademeli şekilde düşmektedir. Meyve üretmeye başlamayan genç ağaçların yoğun bir şekilde budaması bile meyve tutumunu geciktirmektedir. Dolayısıyla hafif bir şekilde budama yapılmalıdır. Budamada amaç iç kısımların hava ve güneş ışığını alabilmesi olmalıdır.
Portakal Ağacı Yaprak Döker mi?
Portakal ağaçları yaprak dökmeyen ağaçlardan biridir. Her daim yeşil kalan ağaç bahçelere güzel bir görünüm sağlamaktadır. Hatta yeşil yaprakları arasında sap sarı meyvelerin görüntüsü muhteşem bir kombinasyon oluşturmaktadır.
Portakal Ağacı Bakımı Nasıl Yapılır?
Sulama bir portakal ağacı için çok önemlidir. Portakal ağacı sulamaya çok iyi tepki veren bir ağaçtır. Islak topraktaki bir portakal ağacının meyvesinin kurudakine kıyasla çoğunlukla yüzde 50 daha hızlı geliştiği belirtilmektedir. Özellikle çiçeklenme zamanında sulama yapılması büyük önem arz etmektedir. Bu dönemde oluşabilecek bir su stresinin verimde önemli düşüşlere sebep olabileceği vurgulanmaktadır.
Portakal ağaçlarının gübre ihtiyacı göz ardı edilmemelidir. Bu çerçevede potasyum, azot, kalsiyum ve fosfor gibi gereksinimlerinin karşılanması gerekmektedir. Diğer yandan birtakım mikro element ihtiyaçlarının da giderilmesi önemlidir. Azot eksikliği yaşayan ağaçların yaprakların seyreldiği görülmektedir. Gübre gereksinimi çeşide, yaşa ve meyvenin nasıl kullanılacağına bağlı olarak değişmektedir.
Portakal Ağacı Faydaları Nelerdir?
Portakal ağacı meyvesi ile pek çok konuda insan sağlığına fayda sağlamaktadır. Meyvenin faydalarını şu şekilde sıralamak mümkündür;
l Bünyesindeki potasyum sayesinde kan basıncını düzenlemektedir
l Kolesterol düzeyini düşürücü etkisi bulunmaktadır
l Kalp sağlığına iyi gelmektedir
l Diyabet hastalarının tedavisine katkı sağlamaktadır
l Cildin yaşlanmasını geciktirici bir etkisi bulunmaktadır
l Bağışıklık sistemini güçlendirmektedir
Portakal Ağacı Hastalıkları Nelerdir?
Portakal ağacının ki çeşit bakteriyel hastalığı bulunmaktadır. Bunlardan biri turunçgillerde görülen dal yanıklığı hastalığıdır. Diğeri ise kansere neden olan bir bakteridir. Bunun yanında mantar hastalıkları de bulunmaktadır. Bunları da kök çürüklüğü, küf çürüklüğü ve gövde çürüklüğü olarak sıralamak mümkündür.
Portakal Ağacı Ne İşe Yarar ve Nerelerde Kullanılır?
Portakal ağacı sadece meyvesi için yetiştirilen bir ağaçtır. Bu nedenle meyvesinden dolayı geniş bir tüketim ağı bulunmaktadır. Dünyanın en çok tüketilen meyvelerinden biridir. İnsan sağlığı için çok önemli olan C vitamini deposudur.