Polikistik Over Sendromunda Beslenme Nasıl Olmalı?
"Polikistik Over Sendromu ve beslenme ilişkisi hakkında açıklamalarda bulunan Beslenme ve Diyet Uzmanı Merve Kalelioğlu, PKOS’lu kadınlara beslenme konusunda önerilerde bulundu."
Polikistik Over Sendromu (PKOS), doğurganlık çağındaki her on kadından birini etkileyen bir sağlık sorunudur. PKOS'lu kadınlar, genel sağlık ve görünümlerini etkileyebilecek hormonal bir dengesizliğe ve metabolizma sorunlarına sahiptir. PKOS ayrıca yaygın ve tedavi edilebilir bir kısırlık sebebidir. PKOS, genellikle düzensiz periyotlarla veya hiç menstruasyon olunmaması durumudur.
Polikistik Over Sendromunu Anlama
PKOS'lu kadınların yumurtalıklarında, androjen adı verilen hormonların aşırı üretimi nedeniyle çoklu kistler oluşur. Bu rahatsızlığa sahip olan kadınların yaklaşık yüzde 50'si aşırı kilolu veya obezdir. Yaygın semptomlar arasında akne, hirsutizm (tüylülük) ve erkek tipi kellik bulunmaktadır. PKOS'lu kadınlar, semptomları kontrol edilmediğinde, kalp hastalıkları, kanser, diyabet ve yüksek tansiyon gibi rahatsızlıkların da tehdidi altındadır.
PKOS Semptomları ve İnsülin Direnci
PKOS'lu birçok kadın, diyetlerini ve yaşam tarzı tercihlerini kontrol ederek PKOS’un semptomlarını ve diğer tıbbi rahatsızlıkların oluşma riskini azaltabilmektedirler. PKOS'lu kadınların insülin seviyelerinin genellikle normalden daha yüksek olduğu tespit edilmiştir.
İnsülin, pankreasda üretilen bir hormondur. Vücuttaki hücrelerin şekeri (glikoz) enerjiye çevirmesine yardımcı olur. Yeterince insülin üretemeyen bünyelerde kan şekeri seviyesi yükselebilir. Bu durum, insüline dirençli olunması durumunda da olabilir, yani etkili bir şekilde üretilmekte olan insülin kullanılamayacaktır. İnsülin direnci, normal aralığın üzerinde bir vücut kitle indeksine sahip olunmasından kaynaklanabilir. İnsülin dirençli bünyelerde, kan şekeri seviyesini normal tutmaya çalışmak için vücut, yüksek düzeyde insülin pompalamaya çalışabilir. Çok yüksek insülin seviyeleri, yumurtalıkların daha fazla androjen üretmesine neden olabilir.
PKOS’lu Kadınların Beslenmesi Nasıl Olmalıdır?
İnsülin direnci, kilo vermeyi zorlaştırabilir, bu yüzden PKOS'lu kadınlar sıklıkla bu sorunla mücadele ederler. Nişasta ve şekerli gıdalar gibi rafine edilmiş karbonhidratların tüketilmesi, insülin direncini ve dolayısıyla kilo vermeyi kontrol etmeyi daha zor hale getirebilir. PKOS rahatsızlığına sahip kadınların Brokoli gibi yüksek lifli sebzeler, balık gibi yağsız proteinler, zerdeçal ve domates gibi anti-inflamatuar gıdalar ve baharatlar tüketmesi tavsiye edilir. Yüksek lifli gıdalar, sindirimi yavaşlatarak ve şekerin kan üzerindeki etkisini azaltarak insülin direnciyle mücadeleye yardımcı olmaktadır.Brokoli, karnabahar ve Brüksel lahanası gibi turpgiller, kırmızı yaprak marul ve roka dâhil yeşillikler, yeşil ve kırmızıbiber, fasulye ve mercimek, badem, çilek, tatlı patatesler ve kabak, PKOS rahatsızlığına sahip kadınların diyetlerinde önemli bir yer tutmalıdır. Tavuk ve balık gibi yağsız protein kaynakları gıdalar, lif açısından çok zengin değildir. Ancak çok doyurucu olduklarından sağlıklı bir diyet seçeneği oluştururlar.PKOS sendromu süresince enflamasyonu azaltmaya yardımcı olan gıdalar da faydalı olabilir. Enflamasyonun azaltılmasında etkili olabilecek gıdalar arasında; domates, Brüksel lahanası, ıspanak, badem, ceviz, zeytinyağı, yaban mersini ve çilek gibi meyveler ile somon ve sardalye gibi Omega-3 açısından zengin olan yüksek yağlı balıklar sayılabilir.Bu rahatsızlığa sahip kadınların gıda alışkanlıklarını mutlaka kontrol altına almaları ve boş kalori olarak adlandırılan hidrokarbonlardan kaçınmaları gerekmektedir. Kilo alımını durdurmak ve daha sonraki aşamalarda kilo vermek, PKOS rahatsızlığının çözümünü kolaylaştıracak bir etki yapacaktır.