Parkinson Hastalığı Nedir ve Neden Olur?
Güncelleme Tarihi:
Parkinson, beyinde dopamin denen ve hareketlerimizin çıkışını düzenleyen bir maddenin azalması ile ortaya çıkan ve genellikle Tek tarafta titreme hareketlerde yavaşlama ve yüzde donuklaşma ile seyreden bir hastalıktır. Peki bu hastalık neden ve nasıl olur? Nöroloji Uzmanı Dr. Metin Güzelcik anlatıyor.
Genelde 65 yaş üzerinde görülen bu hastalığın görülme oranı yaşla birlikte artar. Eğer genetik bir yatkınlık var ise daha genç yaşlarda görülebilen bu hastalığın bulgularının ağır derecesi beyindeki dopamin miktarı ile orantılıdır.
Dopamin miktarı ne kadar düşükse bulgular o kadar fazladır. Dopamin beyin sapındaki bir grup hücreler tarafından üretilir. Bu hücrelerin miktarı mevcudun %80’nin altına düşmedikçe Parkinson hastalığı bulguları gözlenmez yani üretilen dopamin miktarı vücudun ihtiyaçlarını karşılayacak düzeyde tutulabilir. Ancak bu miktar hücrelerin miktar mevcudun %20 sinin altına düştüğünde Parkinson hastalığının bulguları gözlenmeye başlar.
İlk görülen buldu vücudun haber tarafındaki kolda İstirahatte ortaya çıkan ve harekete başlandığında geçen para sayar tarzda titremedir.Bir buçuk, iki yıl sonra bu titreme karşı kola geçer,bazen çenede de titreme görülebilir. Hastalık ilerledikçe hareketlerde yavaşlama ve yüzde donuklaşma görür. Hastalık daha da ilerlediğinde adım atması iyice güçleşir. Ayağa kalktığında ilk adımını nasıl atması gerektiğini bilemez ancak ilk adımı atmasına yardım ettiğimiz de hareketine sürdürebilir. Hastalığın son dönemlerinde hastanın hareketleri iyice kısıtlanır ve yatağa bağlı kalabilir.
Hastalığın ilerlemesi çok dramatik olmasına rağmen özellikle erken teşhis edildiği tedavi erken başlanan hastalarda hastalığı kontrol altına alabilmek ve hastanın hareketlerin hızlandırmak mümkün olabilir.
Parkinson hastalığının tedavisinde yapılması gereken eksik olan dopamini yerine koymaktır. Ancak hastalığın erken dönemlerinde direkt olarak dopamin vermek yerine dopamin reseptörlerini uyaran ilaçlar kullanmak ilerleyen yaşlarda hastanın avantajına olacaktır. Parkinson hastalığının tedavisinin her aşamasında, fizik tedavi ve rehabilitasyonun yeri tartışmasız çok önemlidir.
Özellikle robotik yürüme aygıtlarıyla hastaya doğru bir şekilde adım attırmak beyindeki motor alanları uyararak yürümenin hızlanmasına ve unutulan yürüme paterninin tekrar geri kazanılmasına katkıda bulunur.