Otoimmün hastalıklar nelerdir ve hangileridir? Otoimmün hastalıklar iyileşir mi
Güncelleme Tarihi:
Otoimmün bağışıklıkla yakından ilişkilidir. Buradaki bir rahatsızlık ya da bozulmada birçok hastalık ortaya çıkmaktadır. Bu hastalıklar bireylerin yaşamlarını olumsuz etkilemekte ve yaşam standartlarını aşağıya çekmektedir. Bundan dolayı insanlar, özellikle hastalık öncesi bilgi edinmek amacıyla arayış içinde olmaktadır. Bunun başında da otoimmün nedir sorusu gelmektedir tüm detayları ile derledik.
İnsanın immün sisteminin yanlış bir biçimde saldırması sonucunda otoimmün hastalıklar yaşanmaktadır.
Otoimmün Nedir?
Otoimmün, kelime anlamı olarak vücudun kendisine yönelik bağışıklık cevabı oluşturması olarak tanımlanmaktadır. Sağlıklı koşullarda bağışıklık sistemi, vücuda dışarıdan gelen zararlı yapıları tanıyıp yok etme görevine sahiptir. Bağışıklığın sisteminde yabancı ve vücut hücresi ayrımının yapıldığı farklı mekanizmalar bulunmaktadır. Buralarda yaşanan herhangi bozulma vücut hücrelerine olumsuz şekilde yansımaktadır. Dolayısıyla otoimmün hastalıklar ortaya çıkmaktadır.
Zarar gören ya da bozulan hücreler sonucunda çeşitli otoimmün sistemi hastalıkları oluşmaktadır. Bazı hastalıklarda bir tek organ zarar görürken bazı hastalıklarda çoklu organ zararı görülmektedir. Geçmişte hastalıkların tanımı daha zor yapılırken günümüzde bu zorluk giderişmiş durumdadır. Bunda teknolojideki gelişmelerin sağlık alanına da yansıması önemli bir etken olmuştur. Aynı zamanda bilimdeki birikimli ilerlemenin de katkısı vardır. Böylece günümüzde kadar seksenden fazla otoimmün sistemi hastalığı tanımlanmıştır. Toplumda ise daha çok karşılaşılan on dört tane otoimmün sistemi hastalığı bulunmaktadır.
Romatoid Artrit
Bu hastalıkta immün sistem eklemlere atak yapmaktadır. Bu atakların sonucunda eklemlerde kızarıklık, farklı seviyelerde şişlik, ısı artışı, harekette kısıtlılık yaşanmaktadır. Tüm bu belirtiler iltihaplanma olarak kendini göstermektedir. Romatoid artrit, ileri yaşta görülen osteoartritten farklı şekilde olmaktadır. Bu hastalık yaklaşık olarak otuz yaşı ile birlikte görülmektedir.
Sedef Hastalığı
Sağlıklı bir insanda deri hücrelerindeki artış belirli bir hızda olmaktadır. Ayrıca yeni hücreler geliştiği için eski deri hücrelerin dökülmesi de sağlıklı gerçekleşmektedir. Sedef hastalığı olan inşalarda ise deri hücrelerinin normalin üzerinde çoğalması sorunu bulunmaktadır. Hızlı bir şekilde çoğalan ve yığın haline geline hücreler iltihaplanarak kırmızı lezyonlara ve ciltte gri ve beyaz plaklara yol açmaktadır. Sedef hastalığı bulunan kişilerin neredeyse yüzde 30’unda eklem ağrısı, kızarıklığı, ağrısı ve şişliği de kendini göstermektedir.
Tip 1 Diyabet
Kan şekeri seviyesini düzenleyici bir görevde bulunan insülin hormonu bulunmaktadır. Bu hormon pankreasta salgılanmaktadır. Tip 1 diyabet hastalığında bağışıklık sistemi, insülin salgılanan hücrelere saldırmaktadır. Bunun sonucunda bu hücreler işlevlerini yerine getirememektedir. Böylece kan şekeri seviyesi devamlı olarak yüksek olarak kalmaktadır. Kan şekeri seviyesinin kontrolün dışına çıkması sağlığı ciddi şekilde etkilemektedir. Özellikle kalp, böbrek, göz, sinirler ve kalp damarları gibi birçok organın ve yapının işleyişinde zararlara yol açmaktadır.
Addison
Kortizol, aldosteron ve androjen hormonlarının salgılandığı yer böbrek üstü bezleridir. Addison hastalığında tam olarak böbrek üstü bezleri olumsuz etkilenmektedir. Böylece salgılanması devam etmesi gereken hormonlar üretilememektedir. Kortizol seviyesindeki herhangi bir azalma, karbonhidratların depolanması ve kullanılma dengesini değiştirmektedir. Bir diğer hormon olan aldosterondaki azalma ise vücut içinde sodyum kaybına neden olmaktadır. Bir diğer sonucu da kan potasyum düzeyindeki aşırı artma şeklinde kendini göstermektedir.
Tedavi Mümkün Mü?
İsmi geçen hastalıkların yanında daha birçok otoimmün hastalık bulunmaktadır. Bu hastalıkların vücuda olan etkisi birbirinden farklı olabilmektedir. Bunların tanısının erkenden yapılması tedavi açısından çok önemlidir. Ancak yine de kesin bir tedavi biçimi yoktur. Tedavideki asıl amaç belirtilerin olası şiddetini azaltmak ve bağışıklık sisteminin aşırı yanıtını kontrol altında tutmaktır. Bu amaca yönelik bağışıklık inhibe edici ilaçlar tedavide kullanılmaktadır. Ancak otoimmün hastalıklara bağlı olarak gelişen diğer rahatsızlıklarda tedavi uygulanmaktadır.