Öğretmen ve doktorların sesi tehlikede

Uzmanlar, öğretmen, doktor ve pazarcıların işleri gereği en fazla sesi kısılan meslek grubunu oluşturduğunu belirterek, bu meslek grubundaki kişilerin ses kısıklığına karşı bol bol su içmesi gerektiğini kaydetti.Acıbadem Hastanesi Kulak Burun Boğaz Hastalıkları ve Baş Boyun Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Ferhan Öz, sesin ana mekanizması olan ses tellerinde oluşabilecek herhangi bir oluşumun, hastalık ya da ses kısıklığına yol açabildiğini belirtti. Ses kısıklığının en sık görülen sebebinin üst solunum yolu enfeksiyonları olduğunu ifade eden Prof. Dr. Öz, bu gibi durumlarda sesin birkaç gün hiç çıkmayabildiğini kaydederek, "Üst solunum enfeksiyonu yaşayan örneğin sinüziti olan bir kişi, ses tellerine doğru akıntısı olduğu için öksürmek zorunda kalacaktır. Öksürük travması, seste daha çabuk yorulmayı getirdiği için ses kısıklığı yapan başlıca sebeplerden birisidir. Günümüzün modern dünyasında sesin yanlış kullanımına bağlı olarak ses kısıklıkları da sıkça görülmeye başlanmıştır. Sesini daha profesyonel kullanan insanlar yani öğretmenler, doktorlar, avukatlar, çağrı merkezleri çalışanları veya pazarcılar gün içinde, çok sık veya çok yüksek tonda konuşmak durumundalar. Normal ses tonundan daha yüksek tonda konuşmak uzun süre konuşmak anlamına geliyor. Çevresel faktörler sebebiyle sesi yükseltmek, sesin kısılmasına yol açacak kadar, sesi yanlış kullanmaya sebep olabiliyor. Sesini yoğun kullanmak zorunda olan kişiler özellikle bol su içmeli. İnsanlar konuşurken su içtikleri ve ses tellerini ıslak tuttukları sürece, ses telleri çok daha rahat çalışır. Islak bir ortamda, kaygan bir zeminde, aşağıdan gelen havayla çok daha iyi titreşirler" dedi.Sağlıklı yaşam tüyolarıSes kısıklığının tedavisi için kime müracaat edilmeli?Ses kısıklığı iki haftadan uzun sürerse ve belirli bir nedeni yoksa bir Kulak-Burun-Boğaz hastalıkları uzmanına muayene olmanız gerekir. Sesle ilgili problemler, ideal olarak sesle ilgili fonksiyonlar ve sorunlarla uğraşan profesyonel bir ekip tarafından değerlendirilmeli ve tedavi edilmelidir. Böyle bir ekipte Kulak-Burun-Boğaz hastalıkları uzmanı, ses ve konuşma patoloğu, müzik-şan-diksiyon öğretmenleri yer alır. Ses bozuklukları, bu uzmanlardan her birinin katkısı olabilecek farklı ve karmaşık özellikleri bulunabilir.Ne zaman muayene olmak gerekir?• Ses kısıklığı 2-3 haftadan uzun sürerse.• Ses kısıklığı ile birlikte aşağıdaki belirtiler varsa.• Soğuk algınlığı gibi belirli bir neden yokken ağrı bulunması.• Öksürükle kan gelmesi.• Yutma güçlüğü.• Boyunda şişlik.• Birkaç günden uzun süren tam ses kaybı veya seste şiddetli değişiklik olursa.Sağlıklı yaşam tüyolarıSes kısıklığında nasıl bir inceleme yapılır?Ses kısıklığı nedeniyle müracaat ettiğinizde, Kulak-Burun-Boğaz hastalıkları uzmanı sizden şikayetinizle ve genel sağlık durumunuzla ilgili bilgiler isteyecektir. Daha sonra bir ayna yardımıyla ağız içinden gırtlağınızı ve ses tellerinizi görmeye çalışacaktır. Bu yeterli olmazsa, burundan geçirilen veya ağız içinde tutulan ve endoskop adı verilen optik cihazlarla ses telleriniz görülmeye çalışılacaktır. Gerektiğinde, bu işlemler sırasında elde edilen görüntüler bir video banda kaydedilerek daha sonra tekrar incelenmek üzere saklanacaktır. Muayenede kullanılan bu yöntemler hasta için çok zor değildir ve hastaların çoğu muayeneye kolay uyum sağlamaktadır.Ses bozuklukları nasıl tedavi edilir?Ses bozukluklarının tedavisi, ses kısıklığının nedenine göre değişir. Ses kısıklığına neden olan durumların çoğu, ses istirihati ve doğru ses kullanma alışkanlığını kazanmakla düzelirler. Kulak-Burun-Boğaz hastalıkları uzmanınız size ses kullanımı ile ilgili bilgiler verebilir, eğitim için sizi ses ve konuşma patoloğuna gönderebilir, veya polip gibi görünür bir neden varsa ameliyatla tedavi önerebilir. Özellikle ameliyatla tedavi önerilenler olmak üzere, ses sorunu olan bütün hastalardan sigara içmemeleri ve sigara dumanı bulunan ortamlardan kaçınmaları, bol su içmeleri istenir.Sağlıklı yaşam tüyolarıSes ve konuşma patologları, bazı ses bozukluklarında sesi doğru kullanma tekniğini öğretmeye ve varsa yanlış tekniği ortadan kaldırmaya çalışırlar. Bazı hastalardaki sorun, sigara içimi ve bağırma gibi ses kullanımı açısından olumsuz alışkanlıkların bulunmasıdır. Buna benzer durumlarda hastanın ses çıkartma tekniği düzeltilerek ses kalitesi düzeltilmeye ve varsa nodüller tedavi edilmeye çalışılmaktadır.Ses kısıklığını önlemek için neler yapılmalıdır?• Sigara içiyorsanız bırakın.• Kafein (kahve, kolalı meşrubatlar) ve alkol kullanımından kaçının.• Sigara dumanı bulunan ortamlardan kaçının.• Bol su için.• Evinizin havasını nemlendirin.• Gıdanıza dikkat edin - Baharatlı gıdalardan kaçının.• Sesinizi uzun süreyle ve yüksek şiddette kullanmayın.• Ses kısıklığı olduğunda sesinizi dinlendirin.Ses için hijyenik kurallar• Boğazınızı sert biçimde temizlemeyin.• Genelde gıcıklanmayı önlemek ya da mevcut salgıları temizlemek için boğazımızı temizleme ve öksürme ihtiyacı hissederiz. Ancak, bu hareket ses tellerinin çok şiddetli şekilde birbirlerine çarpmalarına ve tahrişine neden olur. Tahriş sonucu ses telleri üzerindeki dokulardan salgı oluşumu daha da artar. Boğaz temizleme ihtiyacı hissedildiğinde tercih edilecek en iyi yöntem hızla burnunuzu çekip yutkunmaktır. Bu hareket ses telleri üzerinde biriken ve ses kalitenizi olumsuz etkileyen salgıların uzaklaşmasını sağlar.• Boğazınızı temizleme hareketinden vazgeçemiyorsanız ve bu bir alışkanlık haline gelmişse bunu en sessiz şekilde yapın. Böylece ses tellerine vereceğiniz zararı en aza indirgemiş olursunuz. Boğazdaki rahatsızlık hissini gidermek için esnemek, bir miktar su içmek de yararlı olabilir.Sağlıklı yaşam tüyoları• Sürekli ve şiddetli öksürük ses tellerinin tahrişine ve şişmesine neden olur. Genellikle bu tarz öksürük soğuk algınlığı, allerji veya sigara içmeye bağlıdır. Bu tür durumlarda sorunun çözülmesi için altta yatan asıl nedenin tedavi edilmesi ya da ortadan kaldırılması gerekir.• Konuşurken sizin için doğal olan ses perdesini kullanın• Birçok kişi en alt perdeden konuşarak sesini kalınlaştırır ve sesine otoriter bir hava vermeye çalışır. Bazı insanlar da normalden daha yüksek perdeden konuşurlar. Oysa, insanların belli bir ses perde aralığı vardır ve normalde konuşmalarının %70'ini bu ses aralığında yaparlar. Belli bir eğitim almadan bu aralığın sınırları dışına çıkmak sesi olumsuz etkiler. Bu nedenle, normalde kullandığınız ses perde aralığının dışına çıkmamaya çalışın; yani ne çok kalın, ne de çok ince sesle konuşmaya çalışmayın.• Fısıldamak da ses telleri için zararlı olabilen bir konuşma şeklidir. Sesinizi korumak amacıyla fısıldayarak da konuşmayın; sesinizin yüksekliği, hemen karşınızda biri oturuyormuşçasına olmalıdır. Bırakın karşınızdaki kişi sizi duymak için gayret göstersin. Gün içinde belli aralıklarla sesinizi dinlendirmeye de özen gösterin.• Sesinizi kullanırken nefesinizi ayarlamayı öğrenin• Yeterli solunum desteği sağlamadan konuşmak, boyundaki ve ses tellerini kontrol eden kaslara ilave yük getirir ve sesin etkinliğini azaltır. Konuşma sırasında bir nefeste gerektiğinden fazla kelime söylemeye çalışmak zararlıdır. Konuşma sırasında cümleleri bölmeye, önemli kelimelerden önce duraklamaya, yazılı metinleri okurken virgüllerde yeni bir nefes almaya özen gösterin. Bu işlemleri çok sık tekrarlayarak alışın ve konuşmanın anlamını ve akışını bozmayacak şekilde nefesinizi kullanmayı öğrenin. Unutmayın ki, güzel ve doğal bir ses için ses tellerinin titreşmesi yanında güçlü ve doğru bir solunum desteği gerekir.• Uzun süreli konuşmayınSağlıklı yaşam tüyoları• İş gereği olsun ya da olmasın, sürekli konuşan kişilerde ses yorgunluğu gelişir. Bu kişiler genellikle şikayetlerini ses kısıklığı tarzında ifade ederler. Bu durumu önlemek için kısa süreli ses istirahati yararlı olur.• Gürültülü ortamlarda konuşmayın• Diskotekler, spor salonları, tren istasyonları, otomobil ve otobüsler, uçaklar, tiyatrolar, toplantı salonları ve amfiler sesin zorlanmasına neden olacak şekilde sesin aşırı kullanılmasına gerek duyulan ortamlardır. Bu gürültülü ortamlarda konuşmak ses yorgunluğu, boğazda ağrı ve ses kısıklığına neden olur. Böyle ortamlarda nispeten yüksek perdeden, yani daha ince bir ses tonuyla konuşulmalı ve nefes aralarında daha az sayıda kelime kullanılmalıdır.• Sigara içmeyin, aşırı alkol kullanmayın• Sigaranın boğaz, gırtlak ve akciğer dokuları üzerine olan olumsuz etkileri herkesçe bilinmektedir. İlk etapta bu dokularda şişme ve iltihap gelişimi oluşur. Sigaraya devam edildikçe bu olumsuz değişiklikler kanser oluşumuna kadar devam edebilir.• Günde bir kadeh alkolun ses üzerine etkisi çok fazla değildir. Ancak günlük aşırı kullanımı sonucu ses telleri üzerindeki ince kan damarları genişler ve ses kısıklığı ile beraber düşük perdeli kalın bir ses oluşur.• Bol sıvı alın ve bulunduğunuz ortamları nemlendirin• Sağlıklı bir ses için vücudun ve ses tellerinin bol sıvıya ihtiyacı vardır; bunun için bol su içmek ses için yararlıdır. Solunum yolları için ideal nem oranı %35-50 arasındadır; özellikle ses sorunu olan kişilerin bulunduklaru mekanlarda havayı nemlendirmeleri gerekir. Bunun için buhar cihazlarından veya kaynatılmış sudan yararlanılabilir. Aşırı kuruluk ses tellerinde tahrişe ve şişmeye neden olur. Allerji ilaçları (antihistaminikler), grip ilaçları ve idrar söktürücüler gibi bazı ilaçlar ses telleri üzerindeki salgıları azaltarak sesi olumsuz etkilerler.Sağlıklı yaşam tüyoları• Toplum önünde konuşurken önlem alın• Bir topluluk önünde konuşma yaparken mümkünse mikrofon kullanın. Gerekirse amplifikatör kullanarak ses perdenizi ve şiddetini yükseltmek zorunda kalmayın. Sesinizi kullanmadan önce ısındırın. Vücudunuzun genel direncini bozmamak için fazla yorulmayın ve stresinizi giderin.Sağlıklı yaşam tüyoları