Güncelleme Tarihi:
İstanbul Üniversitesi (İÜ) İstanbul Tıp Fakültesi Kas İskelet Hastalıkları ve Ergonomi Birimi Sorumlusu Prof. Dr. Emel Özcan, Türkiye'de çalışanların yüzde 50'sinde kas ve iskelet hastalıkları görüldüğünü ve bunların en çok bel ile el ve el bileğinde meydana geldiğini bildirdi. Prof. Dr. Özcan, işe bağlı kas-iskelet hastalıklarının hem gelişmiş, hem de gelişmekte olan ülkelerde ciddi bir sağlık sorunu olduğunu vurguladı. İşe bağlı tüm hastalıkların yüzde 50'sini kas, iskelet hastalıklarının oluşturduğuna işaret eden Özcan, Erken emekliliğe gerekçe olabilir"Ayrıca bu, işe bağlı sakatlanmaların, iş günü kayıplarının, hastalık dolayısıyla erken emekliliğin ve sigorta tazminatı ödemelerinin de önde gelen nedenlerindendir" dedi. Özcan, hastalığın oluşumunda "iş yerinde vücudun kötü pozisyonlarda kullanımı, tekrarlamalı ve zorlamalı hareketler, araç gereç ve ekipman ile çalışma koşullarının çalışana uygun olmamasının" önemli rol oynadığını ifade etti.En sık belde görülüyorTürkiye'de de diğer Avrupa ülkelerinde olduğu gibi çalışanların yüzde 50'sinde kas-iskelet hastalıkları görüldüğünü bildiren Özcan, "Bu hastalıklar, en sık bel ile el ve el bileğini tutuyor ve buralarda bel fıtığı, bel ağrısı, elde kuvvet kaybı ve bilekte sinir sıkışması gibi rahatsızlıklara neden oluyor" diye konuştu. Mesleki bel hastalıklarının, en sık elle taşıma işleri olarak da adlandırılan "ağırlık kaldırma, indirme, taşıma, öne eğilme ve dönme" gibi fiziksel aktivitelerle çalışanlarda görüldüğünü belirten Özcan, metal ve otomotiv gibi ağır sanayide, yiyecek içecek üretimi gibi imalat sektörü ile hizmet ve sağlık alanlarında çalışanların da yüksek risk altında bulunduğuna işaret etti. Özcan, el ve bilek hastalıklarının ise, "bilgisayar kullananlar, kasiyerler, montaj, giyim" gibi işlerde çalışanlarda daha sık görüldüğünü söyledi.Araştırma sonuçlarıEmel Özcan, bir üniversite hastanesinde çalışan ve yaş ortalaması 32 olan 107 hemşirenin yüzde 75'inde bel ağrısı saptadıklarını ve ağrı ile hastayı elle kaldırma aktivitesi arasında ilişki bulduklarını dile getirerek, şöyle konuştu: "Yine yaş ortalaması 30 olan 307 bilgisayar kullanıcısıyla yaptığımız araştırmada da yüzde 80'inde boyun ve bel ağrısı, yüzde 50'sinde de el ve el bileği rahatsızlığı saptadık. Bir devlet kurumunun bilgi işlem merkezinde çalışan 50 bilgisayar kullanıcısının da yüzde 75'inde boyun, omuz ve bel ağrısı, yüzde 84'ünde de baş ağrısı belirledik." Çalışanlarda kas-iskelet hastalıklarının "engellenebilir" olma özelliğine dikkati çeken Özcan, "Maliyeti tedaviye oranla çok daha düşük olan korunma eğitimi ve iş yerinde ergonomik düzenlemeler ile kas iskelet hastalıkları ve sakatlıklarından korunmak çok büyük oranda mümkün" dedi. Prof. Dr. Emel Özcan, son yıllarda endüstrileşmiş ülkelerde bu hastalıkların sıklığı ve maliyetindeki dramatik artışın, çalışanların yanı sıra işveren, sağlık bakım sistemleri ve sigorta şirketlerinin dikkatini bu konuya çektiğini vurgulayarak, parasal ve yasal baskıların da etkisiyle iş yerlerinde ergonomi eğitimi ve ergonomik girişimleri kapsayan korunma programlarının hızla yaygınlaşarak uygulanmaya başlandığını bildirdi. Özcan, Türkiye'de de çalışanlarda meydana gelen çeşitli kas-iskelet hastalıklarının yasalarda "meslek hastalığı" olarak kabul edildiğini, fakat konunun işveren, çalışan ve hekimler tarafından bu yönüyle yeterince tanınmadığını belirtti.İşveren ergonomiye dikkat etmeliÖzcan, "İş Yasası'nda yapılan değişikliklerle işverenin iş yerinde mesleki kas-iskelet hastaları risklerinin belirlenmesi, önlenmesi, çalışanın korunma ve ergonomi eğitimi ile ergonomik girişimleri uygulama konusunda yükümlü kılınmıştır" diye konuştu. AB İş Sağlığı ve Güvenliği Ajansı'nın 2007 yılını "Çalışanlarda Kas İskelet Hastalıkları" yılı olarak belirlediğini de hatırlatan Emel Özcan, bu kapsamda 14-15 Mayıs tarihlerinde İstanbul'da kas-iskelet hastalıklarından korunma ve ergonomi konusunda, ilk kez tarafların bir araya geleceği bir sempozyum düzenleyeceklerini bildirdi.