Mamografiyi Kimler Ne Zaman Çektirmeli?
Güncelleme Tarihi:
Birçok kanser türünde olduğu gibi meme kanserinde de erken teşhis hayat kurtarıyor. Prof. Dr. Güner Sönmez, mamografinin önemini ve kimlerin ne zaman çektirmesi gerektiğini anlatıyor.
Kadınlarda en sık görülen kanser türlerinden biri olan meme kanserinde, erken tanı ve tedavi tıpkı diğer kanser türlerinde olduğu gibi hayat kurtarıyor. Meme kanseri riskinizi öğrenmek için doktorunuzla birlikte aile öyküsü ve kişisel risk faktörlerinin değerlendirilmesi şart. Düzenli olarak meme muayenesi yapmanız küçük de olsa değişiklikleri fark etmenizi sağlayarak erken tanıya imkan verir. Muayeneyle meme veya koltuk altında ele gelen sertlikler, şişlikler meme kanseri bulgusu olabilir.
Memede akıntı varsa dikkat!
Meme kanserinin en önemli belirtileri arasında meme başında, meme derisinde ve meme şeklindeki değişikliklerdir. Meme başında çekilme, kızarıklık ve enfeksiyon bulguları varsa, meme başından akıntı geliyorsa ve bu akıntı özellikle koyu kahverengi-siyah renkte, kanlı ise riskten söz edilebilir.
Meme derisinde kalınlaşma, portakal kabuğu görünümü, çekintiler ve kızarıklık, meme şeklinde bir yaştan sonra gelişen belirgin asimetri ve deformasyonlar da yine meme kanseri belirtilerindendir. Ağrı da her zaman olmamakla birlikte meme kanseri belirtisi sayılabilir. Bu değişikliklerden biri ya da birkaçı varsa acilen bir doktora danışmanız gerekir.
Düşük yapmak, saç boyatmak meme kanseri riskini etkilemez
40 yaşın üzerindeki kadınların düzenli olarak yılda bir kez mamografi çektirmesi gerekiyor. Aile öyküsünde meme kanseri varsa ya da hastanın şikayetlerine göre bu yaş bazen öne çekilebiliyor. Mamografi endişe edildiği kadar radyasyon alımına neden olmuyor ve kişiye zarar vermiyor. 20 yaştan itibaren (20-40 yaş arası) ise meme değerlendirme yöntemi yılda bir muayene ve ultrasondur. Görüntüleme yöntemlerinde şüpheli bir kitle saptanırsa; ultrason veya mamografi rehberliğinde lokal anesteziyle biyopsi yapılır.
Sanılanın aksine düşük yapmak, kafein alımı, silikon meme protezleri, saç boyatmak ve kırmızı et tüketimi gibi faktörler meme kanseri riskini etkilemez. Erken adet görmek (12 yaşından önce), geç menopoza girmek, hareketsiz yaşam, ileri yaş, hiç doğum yapmamış olmak ya da ilk doğumunu 35 yaşından sonra yapmak, obezite, alkol ve sigara kullanımı meme kanseri riskini arttırır. Bu nedenle düzenli fiziksel aktivite yapmak, dengeli ve sağlıklı beslenmek, sigara ve alkolden uzak durmak meme kanseri riskini azaltır.