Kuş gribi

Balıkesir'in Manyas ilçesinde ortaya çıkan kuş gribi vakaları nedeniyle alarma geçen hükümet, adeta sıkıyönetim uyguluyor. Sağlık ve Tarım bakanlıkları önlemler ve karantina konusunda birlikte hareket ederken, Maliye Bakanlığı da üretici zararını karşılayacak. Bakanlıkların alacağı karantina ve imha kararları tavizsiz uygulanacak. Türkiye, Avrupa Birliği'ne tarımda uyum kapsamında yaptığı hazırlıklar sayesinde kuş gribine 'gafil avlanmadı'. AB'nin isteği üzerine kuş gribinin herhangi bir şekilde bulaşma riskine karşı önceden hazırlanan acil eylem planı devreye sokuldu. Tarım Bakanlığı tavuk vebası da denen hastalığı tespit eder etmez, AB ile OIE'ye (Uluslararası Hayvan Hastalıkları Ofisi) bilgi verdi. Adım adım acil eylem planı: 1- Hastalık, Kızıksa ile Salur köyleri arasında, çeltik tarlalarında otlatılan hindilerde çıktı. Bitişiği askeri bölge ve atış alanı olan bölgede yoğun yerleşim olmadığı saptandı. 2 - İlçe Tarım Müdürlüğü'ne 5 Ekim Çarşamba günü kuş gribine yönelik ihbar geldi, aynı gün resmi veteriner hekimler hastalık yerinde inceleme yaptı, canlı ve ölü materyal aldı. Materyaller ulusal referans laboratuvarı olan Bornova Veteriner Kontrol Araştırma Enstitüsü'ne ulaştırıldı. 3 - Perşembe (6 Ekim) sabahı, resmi veteriner ekipleri hastalık mahalline giderek kalan hayvanların tümünü imha etti, bulaşmayı önlemek için derin çukurlara gömdü. Bulaşmaya sebebiyet verecek tüm materyal imha edildi, yoğun dezenfeksiyon yapıldı, bölgeye geçici kordon konuldu. 4 - Cuma (7 Ekim) akşamı hastalığın tavuk vebası ve 'H5' tipi olduğu belirlendi. Durum, saat 19.50'de Koruma ve Kontrol Genel Müdürlüğü'ne bildirildi. Aynı gün 'Tavuk Vebası Acil Eylem Planı' devreye konuldu. Mihrak çevresinde 3 km. yarıçapındaki alan koruma bölgesi ve bunu çevreleyen 7 kilometre yarıçapındaki alan gözetim bölgesi olmak üzere 10 kilometre yarıçapındaki alanda, kordon ve karantina tedbirleri alındı. 5 - Cuma günü (7 Ekim) saat 20.30'da acil eylem planı çerçevesinde Koruma Kontrol Genel Müdürlüğü'nde 'Ulusal Hastalık Kontrol Merkezi' ve Balıkesir'de 'Yerel Hastalık Kontrol Merkezi' uzmanlarından oluşan Ulusal Uzman Grubu çalışmaya başladı. 6 - Cumartesi (8 Ekim) hastalığın hayvanlardan insanlara geçme riski nedeniyle Sağlık Bakanlığı'nın merkez ve il teşkilatları ile Avrupa Komisyonu ve OIE gibi uluslararası kuruluşlar konuyla ilgili bilgilendirildi. 7 - Aynı gün 3 km. yarıçaplı bölgede 2 bin 500 hindi ile beldedeki köy tavukları, bedelleri ödenmek üzere imhaya başlandı. 10 Ekim'de imha işlemi bitirildi. 8 - Koruma bölgesi çevresinde, 7 kilometre yarıçapındaki gözetim bölgesindeki tesislerde yaklaşık 550 bin kanatlının yaşadığı belirlendi ve bu hayvanlar kontrol altına alındı. 9 - Dün itibarıyla başka hasta ihbarı ve insan kaynaklı hastalık duyumu olmadığı açıklandı. 10 - İlk etapta Manyas için dezenfektan, koruyucu giysi vb. alımı için talimat verildi. Acil eylem planında hastalık görülen bölgede hayvanlardan numuneleri kimin toplayacağı, laboratuvara hangi şoförün götüreceği gibi ayrıntılar bile vardı.Maliye'den özel fon Maliye Bakanlığı ise ayırdığı özel fonla bölgedeki çiftçilerin zararını karşılama sözü verdi. Görüldüğü ülkelerde milyonlarca kümes hayvanın itlafına yol açan kuş gribine karşı Bandırma Kuş Cenneti'nde 5-9 Eylül'de tatbikat yapılıp acil eylem planının aksayan yönleri belirlenmişti. Tatbikata 50 veteriner katıldı.Dayanıklı bir virüs: H5N1 Hastalığın nedeni nedir? Kuş gribinin 15 türü var. İnsanları da hasta eden türü 'H5N1'. A, B,C gibi tür ve altürleri bulunuyor.Nasıl yayılıyor? Kuş gribi virüsleri, kuşlarda ve seyrek de olsa domuzlarda bulunuyor. Virüs alan kuşların tükrük, burun salgıları ve dışkılarıyla hızla yayılıyor. Virüs soğuğa da dayanıklı.İnsana nasıl bulaşıyor? Hasta hayvanlarla temas etmek, salgı ve dışkılarının vücuda girmesiyle bulaşabiliyor.Belirtileri neler? Virüsün 2-17 gün kuluçka dönemi var. Bu dönemde normal griple aynı olan nezle, baş, eklem, boğaz ağrısı görülüyor. Kuş gribinde farklı olarak, ishal de eşlik ediyor.İnsandan insana geçer mi? Henüz insandan insana geçme özelliği kazanmadı. Bu özelliği kazanması için virüsün mutasyona uğraması gerekiyor.Tedavisi var mı?Aşı geliştirme çalışmaları sürüyor. Hayvanlarla temas edenlere, hastalık ihtimaline karşı koruyucu amaçlı ilaç veriliyor. Bu 7-10 günlük bir tedavi süresi.Kimler risk altında? Zaten grip olanların kuş gribiyle teması, riski artırıyor. Risk grubundaki hayvan bakıcılarına grip aşısı öneriliyor.Daha önce AB sınırlarında kuş gribine rastlandı mı? İlk kez 1999-2000'de İtalya'da hastalığa rastlandı. Hollanda'da ise hastalıkla 2003'te karşılaşıldı. Aynı yıl Belçika ve Almanya'da da bazı örneklere rastlandı. Hollanda'da 30 milyon kanatlı hayvan öldürüldü. Hastalığın maliyeti bu ülkede 150 milyon euro.Bugüne kadar kaç kişi etkilendi? Kamboçya, Vietnam, Tayland ve Endonezya'da 60'ı aşkın kişi. Bu vakalar büyük bir salgının habercisi mi? Uzmanları en çok korkutan, H5N1 genlerinin insanlarda görülen grip virüsünün genleriyle birleşip mutasyon geçirerek insandan insana yayılmaya başlaması. Herhangi bir kişinin hem grip hem de kuş gribine yakalanması böyle bir felaketin yolunu açabilir.Tavuk yemeye devam edebilir miyim? Evet. Kuş gribi gıda değil, solunum ve hasta hayvanın dışkı veya salgılarına temasla bulaşıyor. Virüsün yüksek ısıya dayanıklı olmadığı belirtiliyor.Virüs değil itlaf vurdu! Manyas'ın Kızıksa beldesinde cumartesi gecesi başlayan itlaf dün bitti. 2 bin 687 hindi, 151 tavuk ve 68 ördek, Tarım Bakanlığı'na ait kamyonetin deposuna konulup gazla öldürüldü. Ama hayvanlar, özel kıyafetli görevlilere, 'önlem almayan' vatandaşlarca verildi. Kanatlı hayvan itlafı, geçimini bu hayvanlardan sağlayan halkı perişan etti. Tavukları alınarak öldürülen kalp hastası Gülbahar Sarı da, fenalaşıp hastaneye kaldırıldı. Balıkesir Valivekili Halil Yavuz Kaya, Kızıksa'da bazı insanların itlaf edilmemesi için kanatlı hayvanları kesip yemek istediği veya buzdolabında sakladığı duyumu aldıklarını belirterek halkı uyardı. Kızıksa'da dezenfekte çalışmaları yapıldı. Karantina süresinin 21 gün olduğunu belirten Manyas Kaymakamlığı, ilçeye ve Kızıksa'ya girip-çıkan araçları ilaçlı sularla dezenfekte ettiklerini açıkladı.Notlar... Notlar... Notlar...'Kaynatın, ölür': Basın toplantısı düzenleyen Ankara Ü. Veteriner Fakültesi öğretim üyeleri, "Kanatlı hayvanları 72 derecede en az 2 dakika pişirmeden yemeyin. Hayvanınızın solunum sisteminde bozukluk ve arkasından ölüm olursa, veterinere başvurun" dedi.Tavukçular alarmda: Günde ortalama 2 bin 350'ye yakın canlı hayvanın kesildiği Bandırma'daki tavuk çiftliklerinde ve kesimhanelerde önlemler artırıldı. Şeker Piliç Genel Müdürü Betül Demirel, "Hayvanlardan sürekli kan alıp, tahlil yapıyoruz. Eğitim çalışmaları da artırıldı" dedi. Şeker Piliç ve Yem Sanayi Ticaret A.Ş. borsaya da bir açıklama göndererek, çiftliklerde hastalık beklenmediğini belirtti. Banvit Genel Müdürü Ömer Görener de, Banvit çiftliklerinde maksimum biyogüvenlik bulunduğunu, hiçbir Banvit çiftliğinde kuş gribi vakası olmadığını bildirdi. Pınar Entegre Et ve Un Sanayi A.Ş. de kümeslerinde kuş gribine rastlanmadığını açıkladı.Göller taranıyor: Bursa Tarım İl Müdürü Hüseyin Yıldızer, Karacabey Boğazı ile İznik ve Uluabat gölleri civarında göçmen kuşların uğradığı bölgeleri taradıklarını, olumsuz bir durum olmadığını açıkladı.Bu da kedi paniği: Konya'nın Derebucak ilçesi Çamlık beldesinde 10 sokak kedisinin aynı günde ölmesi, kuş gribi paniğine yol açtı. Kedilerin, arılara karşı bağlanan zehirli balıkları yiyerek öldüğü anlaşıldı. Radikal