Koronayak Ruh Hali ve Koronafobi
Güncelleme Tarihi:
Corona virüs salgını hızla yayılıyor. Ancak corona virüsten daha tehlikelisi var. Kimseye güvenememe, hiçbir kanıt olmasa da tehdit altında olduğuna inanma, aşırı şüpheci olma, yetkililerin kesin bir şeyler saklandığına inanma, bu inançtan dolayı her söylenene şüpheyle yaklaşma, sosyal olarak izole olma, temelsiz komplo teorilerine inanma, insanların sözlerinde başka anlamlar arama gibi daha pek çok kötü ve gerçek dışı “paronayak düşünce” insanlar arasında corona virüsten daha hızlı bir şekilde yayılıyor, ben buna “coronayak ruh hali” diyorum.
Muhakemede bozulma ve aşırı “duyarlı” olma hali olan coronayak ruh hali; kişilerin olmayan olaylara olmuş gibi ikna olmalarına, coronafobiye, yiyecek depolama, evden çıkamama, silahlanma gibi abartılı ve anormal davranışlarda bulunmalarına yol açabiliyor. Her insan korkar, bu doğal ve olağan bir durumdur. Çünkü korku, corona virüs salgını gibi bizi tehlikeli durumlara karşı uyaran anlamlı ve önemli bir reaksiyondur. “Coronafobi” de ise, kişinin hem sosyal hem özel hem de iş hayatını fazlasıyla olumsuz etkileyebilecek ve ciddiye alınması gereken abartılı ve gerçek dışı bir korku ve kaygı durumu söz konusudur. Ancak her şüphe her korku her kaygı elbette bir coronayak ruh hali belirtisi veya coronafobi değildir.
Sağlıklı insanların da zaman zaman şüpheci yaklaşımlarından kaynaklanan “corona virüs gerçeği” gibi haklı ve gerçekçi “endişe”leri olabilir. Coronayak ruh hali içindeki kişilerde ise, abartılı gurur, bencillik, kuşku, güvensizlik, alay edilme korkusu, kurgu yapma, huzursuz, şüpheci ve öfkeli olma hali günlük hayatın kalitesini bozacak kadar yoğun ve abartılı olur. Bu nedenle corona virüs salgını nedeniyle bir süre normal günlük hayatınızı yaşamaya devam edemeyeceğiniz gerçeğini kabul edin ama hem rehavete düşmeden hem de paniğe kapılmadan sağlığınız için gerekenleri yapın:
Düşünce ve hislerinizin farkında olun, düşünceleriniz için kanıtlarınızı inceleyin ve olası farklı yorumları değerlendirin, yoga, meditasyon, nefes ve gevşeme egzersizleri yapın, hobi edinin, müzik dinleyin, film izleyin, spor yapın, sağlıklı beslenin, bol sıvı alın, stresten uzak durun, uyku düzenine dikkat edin, kapalı alanları sık sık havalandırın, mecbur kalmadıkça kalabalık ortamlara girmeyin, asansör yerine merdivenleri kullanın, riskli durumlarda ellerinizi sabunlu suyla yıkayın, yüksek alkollü kolonya ve diğer el dezenfektanlarını kullanın, burnunuza tuzlu su ile lavaj yapın, ağzınıza ve boğazınıza mikrop öldürücü sıvılarla gargara yapın, maske takın, kıyafetlerinizi değiştirin, tokalaşmayın, öpüşmeyin ve sarılmayın, papatya, yeşil çay, şerbetçiotu, sarı kantaron, kediotu, lavanta gibi gerginliğinizi ve kaygınızı azaltarak sakinleşmenize yardımcı olacak olan bitkisel ürünleri sık kullanın, günlük tutun ve çevrenizden destek alın, ateş, halsizlik, öksürük ve nefes darlığı gibi hastalık belirtileri başladığı zaman mutlaka sağlık kuruluşuna başvurun ve hemen maske takın. Bilim ve sağlıkla kalın lütfen...
Psikoterapist Cem KEÇE