Koronavirüs Gıdalardan Bulaşıyor mu? Yeni Tespitler Çok Şaşırttı!
Güncelleme Tarihi:
Prof. Dr. Işıl Var, Çin'de bir fabrikada dondurmalardan alınan numunelerde koronavirüs tespit edilmesinin, Covid-19'un gıdalarda bir süre kalabildiğinin göstergesi olduğunu ve bu gıdalardan insana da bulaşabileceğini söyledi. Prof. Dr. Var, “Eğer dondurulmuşlarda bu çıktıysa büyük bir ihtimalle gıdalarda bir süreliğine kaldığı söz konusudur” dedi.
Çin'de daha önce dondurulmuş tavuklarda ve deniz ürünlerinin ambalajlarında görülün koronavirüs, geçen günlerde de Tianjin kentindeki bir fabrikada üretilen dondurmalardan alınan üç numunede tespit edildi.
Şimdi de bir dondurma fabrikasındaki üründe koronavirüsün hem de yeni mutantının bulunduğuyla ilgili bir haber geldi. Yani aslında koronavirüs gıdanın etrafında dolaşıyor. Gıdadan bulaşmaz deniyor, neye göre bulaşmaz? Hangi çalışmayı yaptınız da bulaşmadığını söyleyebiliyorsunuz. Bugüne kadar böyle bir veri yok elimizde deniliyor. Bugün veriler gelmeye başladı. Umarım bu veriler korkutucu bir duruma gelmez.
Dondurma steril üretilmişse, bulaş personel kaynaklı olabilir
Dondurma yapımında birçok madde kullanılıyor. Sadece sütten elde edilen sade bir dondurma mı yoksa içerisine fındık, fıstık, ceviz, meyve ya da aroma konulmuş mu, bununla ilgi bir tanım yapılmamış. Bunların her biri birer kontaminasyon kaynağıdır. Ama dondurma miksi aynı zamanda pastörize ediliyor. Şimdi bu pastörizasyon yapılmış mı, yapıldıktan sonra mı bu çıktı, bir şey bulaştı? Eğer bütün her şey çok steril, dondurma tertemiz üretilmiş, pastorize de edilmiş daha sonra bunla karşılaşıyorsak bulaşın, personel kaynaklı olma ihtimali çok daha yüksek.
Virüs konakçısında çoğalır ama gıda ve su taşıyıcıdır
Gıda ve su taşıyıcıdır. Dondurulmuş gıdada virüs tahrip olmuyor. Dondurma işlemi denen o eksi derecelerdeki dondurmada aslında birçok bakteri dahil hiçbirine bir şey olmuyor, sadece çoğalamıyorlar. Zaten virüs gıdada çoğalabilen bir şey değil. Virüs ancak konakçısına girdiği zaman çoğalabiliyor. Ama gıdalar ve su her zaman için taşıyıcı olmuştur. Mesela rotavirüs, nörovirüs, adenovirüs ve hatta sarılık, çocuk felci virüsleri gıda aracılığıyla insanlara bulaşıyor ve onları hasta ediyor.
Gıdada bulundu, insana bulaşmaması söz konusu olamaz
Dondurulmuş gıdalarda çıkan koronavirüs, gıdalarda bir süre kalabildiğinin göstergesidir. Covid-19'un gıdada bulunması durumunda; ki bu gösterildi, o zaman bunun insana bulaşmaması diye bir şey söz konusu olamaz. Sadece her virüsün bulunduğu ortamda kalış süresi farklıdır. O da işte onun genetik yapısıyla ilgilidir ve bunun yüksek güvenlikli laboratuvarlarda mutlaka araştırılması gerekiyor. Eğer dondurulmuşlarda bu çıktıysa büyük bir ihtimalle gıdalarda bir süreliğine kaldığı söz konusu. Yapılan çalışmada eğer bunu bulabiliyorlarsa gıdaların taşıyıcı olabileceği ortaya çıktı demektir.
Ekmekte uzun süre yaşayamıyor, pişmeden etkileniyor
Gıda tüketiminde koronavirüs riskine karşı dikkat edilmesi gereken noktaları şöyle sıralayabiliriz:
Pişmeden etkileniyor. Et ve sebze gibi ürünlerimiz için mutlaka 70-80 derecelik bir pişirme uygulayalım. Sebze-meyveleri çiğ yiyeceksek çok iyi yıkanmasına dikkat edeceğiz.
Bakteriyel anlamda baktığımızda ekmekte uzun süre yaşayamıyorlar. Çünkü oradaki su oranı çok yeterli gelmiyor. Virüsle ilgili de ekmeğinize Covid'li biri hapşırır ya da eli kirli, Covid'li bir şekilde ekmeğe dokunduğu zaman elbette orada olacaktır. Ama altını çizmek istediğimiz nokt;, ne kadar süre orada kalabiliyor?