Kolon kanseri belirtilerini takip edin

Prof.Dr. Nurdan TözünBelirti vermeyen ve yavaş ilerleyen hastalık özellikle 50 yaş ve üzerindekileri tehdit ediyor. Düzenli sağlık taramaların yapıldığı toplumlar kolon kanserlerinde ciddi oranda azalma görülüyor.50 yaş ve üzerindeki erkek ve kadınlar, birinci derece akrabalarında kolon kanseri görülenler, kendisinde ve ailesinde meme, yumurtalık kanseri olanlar, kalın bağırsağında polip bulunanlar yüksek risk taşıyor.Kolon kanserinin belirtileri nedir?Kolon kanseri bağırsak poliplerinin büyümeleri ve kanser içeren dokuya dönüşmeleriyle oluşuyor. Kolay belirti vermeyen ve yavaş büyüyen bir kanser türü olan kolon kanserinin geç ortaya çıkan belirtileri ise kabızlık, ishal, bağırsak alışkanlığının değişmesi, karın ağrısı, dışkıda kan, ağrılı dışkılama, yeterince boşalamama hissi, sebebi bilinmeyen ani kilo kaybı, demir eksikliği anemisi. Belirtiler ortaya çıktığında kanser oldukça ilerlemiş oluyor. Bu yüzden özellikle risk grubundaki kişilere düzenli kontrollerini aksatmamaları önemli.Kolon kanseri taraması nasıl yapılır?Araştırmalar kolon kanserinin taranabilir ve önlenebilir bir kanser olduğunu ortaya koyuyor. Erken tanı hastalığa bağlı ölüm oranlarını önemli ölçüde azaltıyor. Testler:- Dışkıda kan testi: Dışkı laboratuvardan alınan özel bir kağıda konarak ve laboratuvarda inceleniyor. Bu testle dışkıda görülmeyecek kadar az miktardaki kanamanın özel bazı testlerle saptanması amaçlanıyor. Sigmoidoskopi: Bu incelemede doktor, video görüntüleme cihazına bağlanmış olan bir tüple kalın bağırsağın alt kısmını inceliyor. - Kolonoskopi: Kalın bağırsağın tümünün incelenmesi yöntemi. Kolonoskopinin de mammografi gibi tarama amaçlı olarak yaptırılması öneriliyor. Doktorlar 50 yaşın üstündeki kişilerin risk durumuna göre 2-5 yılda bir kolonoskopi yaptırması görüşünde birleşiyorlar. Polip saptandığında işlem sırasında çıkarılıyor ve incelenmek üzere patolojiye gönderiliyor. Bir kez polip alınan kişinin daha sonra kolonoskopi ile izlenmesi gerekiyor. - Sanal Kolonoskopi: Tomografi cihazından elde edilen bilgilerin, özel bilgisayarlarla endoskopik görüntülere dönüştürülmesi şeklinde tanımlanan sanal kolonoskopide barğırağın tümü görüntülenebiliyor. Sanal kolonoskopi bir cm den daha büyük poliplerin tanısını kolonoskopi ile benzer doğrulukla yapabiliyor. Ancak kalın barsak iç yüzeyinin hastalıklarının tanısı, poliplerin çıkarılması ve parça alınması için standart kolonoskopi yine de gerekebiliyor.- Biyopsi: Bağırsaktan bir parça alınarak mikroskop altında inceleniyor.Tedavi yöntemleri nedir?Ameliyat, kolon kanserinin başlıca tedavisini oluşturuyor ve en çok kullanılan yöntemlerin başında geliyor. Ameliyatla tüm kanserli dokunun temizlenmesi hedefleniyor. Operasyonda, görünen tümör dokusunun çıkarıldığı durumlarda bile tümörün bağırsak katmanlarına ve lenf bezlerine yayılımına göre bazı hastaların kemoterapi ve radyoterapiye ihtiyacı olabilir.Kolon kanseri önlenebilir mi?Sigara kolon kanseri riskini arttıran etmenlerin başında. Günde bin 500 miligram kalsiyum alımı, günlük yapılan rutin egzersizler, yağlı gıdalardan kaçınma ve sağlıklı kiloda olmak da bu riski azaltan etkenler. Yapılan araştırmalar yakın gelecekte selenyum ve diğer oksidanların kolon kanserini önleyeceğine işaret ediyor.Hazırlayan: Mesude Erşan/ Kelebek