Kilo mu almak istiyorsunuz?

Prof. Dr. Kubilay KarşıdağBeden Kitle İndeksi 16'nın altında olduğunda, erkeklerde ölüm oranı 3 kat artış gösterir. Aşırı zayıflık, tıpkı aşırı şişmanlık gibi sıra dışı, araştırılması ve tedavi edilmesi gereken bir hastalıktır.Bazı insanlar aşırı zayıflıktan şikayet ediyor. Kimler aşırı zayıf sayılabilir?Zayıflığı çok basit bir şekilde, vücut ağırlığının olması gereken kilonun altında olması şeklinde tanımlayabiliriz. Vücut ağırlığını Beden Kitle İndeksi (BKİ) dediğimiz bir ölçümü esas alarak ölçebiliriz. Kişinin vücut ağırlığını (kg biriminden), boyunun karesine (metre biriminden) böldüğümüzde çıkan sonuç bize BKİ değerini verir. Örnek vermek gerekirse, 70 kg ağırlığında, 1.74 m uzunluğunda bir kişinin BKİ, 70 / (1.74 x 1.74) = 23.12 kg/m2 dir. Buna göre, BKİ 18.5-20 ise 0. Basamak, BKİ 18.4-17 arasında ise 1. BKİ 16.9-16 arasında ise 2. Basamak, BKİ <16 olduğunda ise 3. Basamak zayıflık olarak değerlendirilir.'Çok yiyorum ama hiç kilo alamıyorum' şikayetlerinin temeli nedir? Her şeyden önce 'Çok' kelimesi kişiden kişiye göre değişir. Kişisel değerlendirme bir kenara bırakılıp, objektif kriterlerle yola çıkıldığında gerçekten 'çok' yediği halde kilo alamayan bir kişide önce bu duruma neden olan bir hastalığın varlığı araştırılmalı. Müzmin bağırsak enfeksiyonları, yeterli besin bulamama, dengesiz beslenme, aşırı enerji harcama gibi toplumsal nedenler yanında, şeker hastalığı (özellikle 1. Tip), kanser, tiroid bezinin fazla çalışması (hipertroidizm), tüberküloz gibi enfeksiyon hastalıkları, böbreküstü bezlerinin yetersiz çalışması, iltihapla seyreden bağırsak hastalıkları gibi sorunlar psikolojik ve emosyonel stres gibi nedenlerle ortaya çıkar. 'Anorexia nervosa' ve 'Bulumia' gibi yeme bozukluğuyla giden psikiyatrik hastalıklarda da aşırı zayıflık görülür. Anoreksia nervozada kişi kalori alımını azaltır. Bulumiada ise genellikle aşırı yemek yedikten sonra kendisini kusmaya zorlayarak tüm yediklerini kusar veya laksatif kullanır. Bunlar psikolojik hastalıklardır, tedavi gerektirir.Kilo almak isteyen bazı kadınlar eczanelerden kortizon haplarını satın alıp içiyorlar. Bunların etkileri nedir?Son derece yanlış ve organizmada inanılmaz hasarlara yol açabilir. Kortizon metabolizma üzerinde etkili, yağ dokusunda toplanmaya neden olan bir hormon. Bizim bile verirken kırk defa düşündüğümüz, ancak doğru hastalıklarda çok yararlı sonuçlar veren, değerli bir ilaçtır. Yanlış kullanımlarda bağışıklık sisteminin baskılanması sonucu öldürücü enfeksiyonların gelişmesi, cildin incelmesi, kolay kanamaların ortaya çıkması gibi etkileri görülebilir. Düzgün bir kilo alımı değil de sadece gövdede şişmanlama, kol ve bacaklarda incelme (patatese geçirilmiş 4 kürdan) şeklinde çirkin bir kilo dağılımı yapar.Kilo almak isteyenlere önerileriniz... Nedenin iyi bilinmesi ve ona göre tedavi programının belirlenmesi gerekir. Enerji alımına, günde 500-1000 kalori eklenmeli. Enerji alımında karbonhidratlar çoğaltılmalı. Diyetin vitamin ve mineral içeriği zengin olmalı. Özellikle B grubu vitaminler yoğun verilmeli. Bu gruptaki vitaminler iştah artışı sağlarlar. Anorexia nervoza ve bulimia gibi hastalıklarda ise psikolojik destek tedavisi ön plana geçer.Hazırlayan:Mesude ERŞAN/Kelebek