Kerevizin Faydaları Nelerdir?
"Kendine özgü aroması ve tadıyla, düşük kalorili sebzeler arasında oldukça popüler olan kereviz sadece lezzetiyle değil sağlığa faydalarıyla da ön plana çıkıyor."
Maydanoz ve rezene ile aynı aileden (Umbelliferae) olan kereviz 40 cm’ye kadar uzayabilir. Ülkemizde genellikle kerevizin kök kısmı kullanılır ancak, sapı ve yaprakları da en az kök kısmı kadar besleyici ve sağlığa faydalıdır. Ayrıca 100 gram kereviz sadece 16 kalori içeriyor.
Yüksek Tansiyon: Eski zamanlardan günümüze yüksek tansiyonu düşürmek için tüketilen kerevizin bu faydası son yıllarda yapılan bilimsel araştırmalarla da desteklenmektedir. Özellikle kereviz sapında bulunan ve kerevize kendine özgün aromasını veren “phthalide” adlı bileşenin kasları ve damarları rahatlatarak kan akışını kolaylaştırdığı bilinmektedir. Phthalide, aynı zamanda stres hormonu olan “catecholamine”nin üretiminin azalmasına yardımcı olarak, bu hormonun damarlarda neden olabileceği büzülmeyi önler. Yapılan bazı araştırmalara göre, günde 4 adet kereviz sapı yemek kan basıncını ortalama %12 oranında düşürüyor. Tabi eğer hipertansiyon hastasıysanız ve tansiyon ilacı kullanıyorsanız, düzenli olarak kereviz tüketmeye başlamadan önce, olası yan etkiler ve kerevizin kullandığınız ilaçla etkileşimi hakkında önce doktorunuzdan bilgi almanızı öneririm.
Kanser: Illinois Üniversitesi tarafından yapılan bir araştırmaya göre, kerevizde bol miktarda bulunan “apigenin ve luteolin” adlı flavonoidler, özellikle pankreas kanseri tedavisinde, kanserli hücrelerin üremesinin durdurulması ve tümörün küçülmesi için etkili olabilir. Kerevizin bu etkisi, içerdiği flavonoidlerin güçlü antioksidan etkisine bağlanıyor. Bugüne kadar yapılan araştırmaların sayısı, kerevizin kanser tedavisinde kullanılmasını sağlayacak yeterlilikte değil ancak, uzmanlar gelecekte üretilecek kanser ilaçları için kerevizin bu özelliğinin umut verici olduğunu belirtiyorlar.
Kolesterol: Chicago Tıp Fakültesi tarafından yapılan bir çalışmaya göre kereviz yüksek kolesterolü düşürmeye yardımcı sebzeler arasında yer alıyor. Kerevizin yüksek kan basıncını düşürmeye yarayan bileşeni “phthalide”ın aynı zamanda kolesterolü de düşürdüğü bu çalışma sonucunda belirlenmiş. Çalışmanın sonuç raporunda, günde 4 adet kereviz sapı yemenin kolesterolü %7 oranında düşürdüğünün altı çiziliyor. Kerevizin kolesterolü düşürme etkisi New York Times gibi ciddi gazetelerde haber olmasına karşın bu faydasının kesinlik kazanması için aynı konuda yapılacak daha fazla sayıda bilimsel araştırmaya ihtiyaç duyulmaktadır.
Sindirim: Yüksek miktarda suda çözülebilen besin lifi içeren kereviz sindirime bağlı kabızlık gibi sorunların giderilmesi için kullanılabilir. 1 kase dilimlenmiş kereviz sapı günlük besin lifi ihtiyacının yaklaşık %10’unu (1.6 gr) içerir. Günlük beslenmenize 2-3 adet kereviz sapı ekleyerek kabızlıktan korunabilirsiniz. Ancak aniden, yüksek oranda besin lifi almak, hem mide kramplarına hem de ishale neden olabileceğinden tükettiğiniz kereviz sapı miktarını zaman içinde arttırmanız önerilir.
İdrar Söktürücü: Güçlü bir idrar söktürücü olan kereviz vücudu toksinlerden temizlemek ve fazla suyun vücuttan atılmasına yardımcı olarak sıvı dengesinin sağlanması için yenebilir.
İltihaplı Hastalıklar: İltihaplı hastalıklar üzerine yapılan araştırmaların sonuçlarının yayınlandığı “Inflammatory Research Journal”e göre kerevizde bulunan bazı flavonoidler iltihabın önlenmesine ve azaltılmasına yardımcı oluyor. Bu özelliği ile kereviz, romatizma gibi iltihaplı hastalıkların belirtilerinin hafifletilmesi için tüketilebilecek sebzeler arasında gösteriliyor.
Kerevizin Diğer Faydaları
Sakinleştirici: Uyku sorununuz varsa, geceleri yatmadan önce 1 bardak kereviz sapı suyu içerek uykuya geçişi kolaylaştırabilirsiniz. Kereviz suyu, sakinleştirici ve kasları rahatlatan etkisiyle uyku problemi olanlara önerilen sebzeler arasında yer almaktadır.
Adet Sancıları: Kereviz sapı ve kereviz suyu, kasları rahatlatıcı etkisiyle adet döneminde yaşanan sancıların ve krampların hafifletilmesi için tüketilebilir.
Alerji: Havuç ve zencefille karıştırılmış 1 bardak kereviz suyu öksürme, gözlerin yaşlanması, hapşırma gibi alerjinin belirtilerini hafifletebilir.
Fazla Kereviz Yemenin Bir Zararı Var mı?
Evet, fazla kereviz yemenin bazı yan etkileri olabilir. Örneğin güçlü bir idrar söktürücü olduğu için vücudun gereğinden fazla su kaybetmesine yol açabilir. Günde 3 bardaktan fazla kereviz suyu içmek idrarla birlikte elektrolit kaybına neden olacağından halsizliğe yol açabilir.
Sindirim sistemi için kritik önemi bulunan besin lifinin kerevizde bol miktarda bulunduğundan söz etmiştim. Eğer günlük olarak almanız gereken besin lifi miktarını (20-35 gram arası) aşarsanız ishal, sindirim sorunları ve mide krampları yaşayabilirsiniz. Tekrar edeyim; 100 kereviz günlük besin lifi ihtiyacının %7’sini (2 gram) karşılar.
Yüksek oranda A vitamini içeren kerevizden fazla tüketmek A vitamini fazlalığına neden olabilir. Uzun süreli A vitamini fazlalığı (hypervitaminosis A) ise karaciğer ve sinir sisteminde bazı sorunlara neden olabilir.
Potasyum bakımından zengin olan kereviz fazla tüketildiğinde kanda potasyum miktarının aşırı derecede artışı olan “hiperkalemi”ye neden olabilir.
Kereviz merkezi sinir sistemi üzerinde etkili olduğu için, anestezi kullanılacak herhangi bir cerrahi müdahaleden en az 2 hafta önce tüketilmesi bırakılmalıdır.
Son olarak kereviz suyu içmenin hamilelik ve emzirme döneminde ne gibi etkileri olduğu konusunda yeterli bilgi bulunmadığı için bu konuyu doktorunuza danışmanızı öneririm.