Güncelleme Tarihi:
Amerika’da yayınlanan bir dergide 1900 yılında kansere yakalanmış hasta sayısı ve 60 yaş üstü nüfusun oranı ile 2000 yılındaki aynı oranlar karşılaştırıldığında; yaşlı nüfus artışının 2000 yılında 1900 yılına göre 3 kat olduğu oysa kanser görülme sıklığının 12 kat arttığı belirlenmiştir.
Kanser artışındaki temel faktörler kötü beslenme, kötü hava soluma, sigara ve alkol gibi kötü alışkanlıklar, kötü çevresel koşullar, kötü çalışma ortamı, stresli toplum hayatı ve hareketsiz yaşam ile ilişkili olduğu görülmektedir. Genetik geçişli kanser görülme oranı tüm kanserlerin sadece yüzde 10’nu oluşturuyor.
"Türkiye'de 2014 yılında 165 bin kişiye kanser tanısı konuldu"
Son yıllarda gelişmiş ülkelerde kanserin görülme sıklığında bir azalma olmamakla birlikte artış da görülmemektedir. Gelişmekte olan veya gelişmemiş ülkelerde ise kanser görülme sıklığı giderek artmaktadır. Türkiye’de yıllık yeni kanser tanısı konulan hasta sayısı 2000 yılında 105 bin kişi iken, 2014 yılında bu sayı 165 bin kişiye yükselmiştir.
"Türkiye'de en sık erkeklerde akciğer, kadınlarda meme kanseri görülüyor"
Türkiye'de en sık görülen kanser türleri; Türkiye’de erkeklerde en sık görülen ilk 3 kanser türü sırasıyla; akciğer, prostat ve kalın bağırsak kanseridir. Bu durum dünya geneli ile aynı orandadır. Kadınlarda ise en çok, meme, tiroid ve kalın bağırsak kanseri görülmektedir. Dünya genelinde ise kadınlarda sıralama; meme, kalın bağırsak ve rahim ağzı kanseri şeklindedir" dedi.
Başarılı tedavi sonuçları için neler yapılabilir?
Hastalığın görülme sıklığındaki artışın ve bunun önlenmesinde daha başarılı tedavi sonuçlarının elde edilmesi önemli. Kanser tanısı almış hastaların tedavisinde daha etkili, yan etkileri daha az olan yeni tedavi yöntemlerinin geliştirilmesi gerekir. Son yıllarda bu konuda dünyada hızlı gelişmelerin olduğu görülmektedir.
Kemoterapi, hormonoterapi, akıllı küçük hap şeklinde ilaçlar ve immünoterapi yani aşı tedavisi ile ilgili son 10 yılda önemli gelişmeler sağlanmıştır. Özellikle, immünoterapi ve akıllı küçük moleküllü yeni ilaçlarla yapılan tedaviler baş döndürücü bir hızla gelişme göstermektedir. Nerdeyse her ay yeni bir ilaç başarısıyla gündeme gelmektedir. Geliştirilen bu yeni ilaçlarla, hem yan etki azalmış, hem de başarı oranları belirgin şekilde artmıştır.
Radyoterapi yani ışın tedavisi uygulamalarında ise özellikle daha çok bilgisayar uygulaması destekli yeni sistemler (Cyberknife, Gamaknife, Variantrilogy, Tomoterapi, TrueBeam ve benzeri) ile yan etki oranları oldukça azalmış, başarı oranları ise yıllar içinde yeni teknolojiler ile gittikçe artış göstermiştir.
Cerrahide yeni robotik ve laparoskopik ameliyat teknikleri son yıllarda giderek artan sayıda uygulanmaya başlanmış ve bunun sonucunda ameliyatlara bağlı komplikasyon riski azalmış, başarı oranı artmıştır. Yine kanser cerrahisinde lenf bezine kanser yayılımını gösteren sentinel nod işlemi, artan sayıda kanser türünde uygulanır hale gelmiştir ki bu sayede aşırı lenf bezi çıkarılmasına bağlı lenf ödem riskinde azalma sağlanmıştır. Yine bilgisayar uygulamaları ameliyat işlemlerinin süresinin kısalması ve başarı oranlarının artmasında katkı sağlamaktadır.
"Yakın tarama ve takip önemli"
Aile öyküsü olan kanser hastalarının çocuk ve akrabalarında yakın tarama ve takip programlarının uygulanması. Kötü beslenme ve kötü yaşam tarzının önlenmesine yönelik tedbirlerin alınması, kötü alışkanlıkların edinilmesinin önlenmesi ve bırakılmasına yönelik toplumsal çabanın arttırılması, adı geçen tüm olumsuz faktörler konusunda toplumsal bilincin arttırılması önemlidir.
Kanserin erken tanısında son yıllarda artan çabaların devamının sağlanması, erken tanı programlarının toplum tarafından bilirliğinin arttırılmasına yönelik çabaların ivme kazanması, kanser erken tansında başarı oranlarını arttıracak tedbirlerdir.
Kanserin oluşumdaki faktörlerin azaltılması yönündeki gayretlerin giderek artıyor olması ve yeni geliştirilen tedavi yöntemleri ile sağlanan başarılar, kanser hastalığının oluşmasının önlenmesi ve tedavisinde önümüzdeki yıllara daha bir ümit ile bakmamızı sağlamaktadır.