Güncelleme Tarihi:
Genel olarak varis ismini verdiğimiz bu bozukluklar, bacaklardaki kirli kanı (oksijenden fakir) yerçekimine zıt olarak kalbimize taşıyan toplardamarların içindeki küçük kapakçıkların herhangi bir nedenle hasarı sonucu oluşur. Toplardamar içerisinde artmış kan basıncı kozmetik sıkıntılara, bacaklarda ağırlık hissi, uyuşma, yanma, ödem ve hatta ülserleşmiş yaralara neden olabilir.
Varis oluşumunda pek çok etken suçlansa da hastalığın nedeni henüz net olarak belirlenememiştir. Bu etkenler;
Uzun süre hareketsizlik
Sürekli ayakta durma
Kilo fazlalığı
Sigara kullanımı
Gebelik
Genetik nedenler
Çok küçük, yüzeysel, örümcek ağı gibi görünen kılcal damarlar (tıbbi ismi telenjiektazi) altta yatan hastalığın habercisi olabilir. Daha büyüklerine ise varis pakesi denir ve kanamaya, pıhtılaşmaya, enfeksiyona neden olup daha ciddi sağlık sorunları oluşturabilir. İleri aşamada cildi eritip ülserleşmiş yaralara yol açabilir.
Doppler olarak isimlendirilen ultrasonografik yöntem ile tanı konur. Günümüzde korkulacak bir tedavi yöntemi olmaktan çıkmıştır. Çünkü iz bırakmadan yapılan tedaviler ve ameliyatlar bacaklarınızı eski haline getirebilir. Bunların başında; Latince adı skleroterapi olan köpük tedavisi, görünen ince ve orta boy kılcal damarların tedavisinde kullanılan yaygın yöntemlerden birisidir. İnce uçlu iğnelerle damar içerine girilerek, kan ile birleştiğinde köpüren bir kimyasalın damar duvarlarını yapıştırarak hastalıklı bölgeyi ortadan kaldırması esasına dayanır. Uygulanması kısa süren, poliklinik koşullarında yapılabilen, anında sonuç veren, ağrısız ve anestezi gerektirmeyen bir yöntemdir.
Eksizyonel Lazer: Yüzeyel kılcal damarların tedavisinde kullanılan son zamanların moda tedavi yöntemidir. Başarı oranı 80 dir. Özellikle örümcek ağı görüntülerini yok eder.
Endovenöz Lazer Ablasyon: Varise neden olan damar içerisine küçük bir iğneyle girilerek, kılavuz tel yardımıyla lazer akımı uygulanmasına dayanan bir yöntemdir. Oldukça konforlu, uygulaması kolay kanama ve operasyon sonrası morarmanın oldukça az olduğu bir tedavi yöntemidir. Giderek yaygınlaşmaktadır.
Radyofrekans ablasyon: Lazer ablasyon tekniğine benzer olup damar içerisine laser akımı yerine radyo dalgaları kullanılarak uygulanan bir yöntemdir. Başarı oranı açısından laser tedavisine üstünlüğü yoktur.
Cerrahi: İleri derecede venöz yetmezliği olan hastalarda tercih edilen operasyonu kasteder. Tıbbi adı strippingdir. Kasık hizasından yapılan küçük kesi ile yetmezlikli damar bulunur, hasta damar çıkarılır ve hasta bir gün hastanede yatırılır.
Ayrıca toplardamarların iç yüzeyini döşeyen hücrelerin iyileşmesini ve böylelikle toplardamarların sağlamlığını arttırmaya yönelik birtakım ilaçlar kullanılabilir. Ödemi gidermek amacıyla da idrar söktürücü ve ağrı kesici ilaçlar tedaviye eklenebilir. Bu tedavi yöntemleri ile artık varis korkulu rüya olmaktan çıkmıştır. Ancak erken tanı ve tedavi yaşam konforu açısından önem taşır. Hangi evrede olursa olsun tedavi edilmesi ve tedavi yöntemlerinin uygulanması mümkün ve kolaydır. Hastalığı ertelemek ve hastalıktan kaçmak daha büyük sorunları ortaya çıkarır. Branş olarak kalp ve damar cerrahisi uzmanlarının ilgi alanına girer. Özellikle risk altındaki ve hastalık belirtilerini taşıyan bireylerin bu konuda uzmanlaşmış hekimlere başvurmalarını öneririz. Uzman ellerde doğru seçilmiş ve uygulanmış tedavi yöntemleri ile hastalıkla mücadele etmek yüz güldürücüdür.
Kadın Kanalları Editörü: Burcunur Yılmaz