Güncelleme Tarihi:
Jips taşını çoğu insan günlük hayatta duymasa da alçı taşı ismiyle mutlaka duymuştur. Yumuşak ve kristal özelliğe sahip bu taş pek çok ürünün yapımında ve çeşitli alanlarda kullanılmaktadır.
Jips Taşı Nedir?
Kimyasal formülü CaSO4 2H2O olan kalsiyum sülfat dihidrattan meydana gelen yumuşak sülfat minerali diye bilinen alçı taşına jips taşı denmektedir.
Bu taş selenitin yarı saydam kristalleri olarak kristal hale gelmektedir. Anhidritin hidrasyon ve evaporit ürünü olarak varlığını sürdürmektedir.
Jips Taşı Ne İşe Yarar?
Jips taşı tuzlu topraklarda kullanılmaktadır. Bunun nedeni ise tuzlu olan toprağın tuzunu giderir ve böylece toprakta yetişecek bitki üzerindeki olumsuz etki gitmiş olacaktır.
Aşçı taşının yer aldığı toprak gevşer ve havalanma kapasitesi de artmaktadır. Su tutma özelliğini arttırarak bitkinin köklerinin daha rahat büyümesini sağlamaktadır.
Alçı taşının toprakta bu işlere yaramasının nedeni ise içeriğinde doğal olarak oluşmuş iki mol su içeren kalsiyum sülfat mineralinin bulunmasıdır.
Jips Taşı Nerelerde Bulunur?
Alçı taşının yani jips taşının elbette ki çıkarıldığı bölgeler ve yerler bulunmaktadır. Alçı taşını satıldığı çeşitli firmalardan belirli ücret dahilinde çeşitli boyutlarda satın alabilirsiniz.
Maden ocaklarından jips taşı çıkarılmaktadır. Örneğin Bilecik Bozüyük ilçesinde Aydın Çine yeri buna bir örnektir.
Türkiye ülkesinde hemen hemen birçok ilde jips taşının çıkarıldığı maden ocakları yer almaktadır. Ankara, Bolu, Karabük, Eskişehir, Afyon, Denizli bu illerden sadece birkaçıdır.
Jips Taşı Nasıl Anlaşılır?
Alçı taşının doğal olup olmadığını tabiatta bulunan çeşitlerini bilerek anlayabilirsiniz. Doğada tam olarak 6 çeşit doğal jips taşı yer almaktadır.
Bu jips taşlarının isimleri ise şöyledir: Anhidrit, Bassanit, Jips, Albatr, İpek Jipsi ve Selenit olarak bilinmektedir.
Jips Taşı Nasıl Kullanılır?
Jips taşı pek çok alanda kullanılmaktadır. Bu alanların en başında gübre sanayisi ve tarım gelmektedir. Çünkü taşın içeriğinde mineral bulunmaktadır ve bu da toprağa faydalıdır.
Bu alanın dışında ise alçı taşı çimento, boya, bira sanayisi, sıcak ve soğuk yalıtım malzemesi olarak, sıva, kabartma, alçı gibi işlerde, kimya sanayisinde, süslemede ve inşaat sektöründe kullanılmaktadır.
Jips Taşı Faydaları Nelerdir?
Jips taşı kullanım alanına göre çeşitli faydalara sahiptir. Örneğin alçı taşı çimento sanayisinde kullanıldığında prizlenme denilen olayı geciktirmektedir.
Dolgu ve beyaz boya olarak kullanıldığında tekstil alanındaki ürünlere doğal rengini vermektedir. Bu yüzden pamuklu tekstil ürünlerine katılmaktadır.
Nikel izabesi denilen işlemde ise bu taş eritmeyi kolaylaştırarak işin sağlıklı yürümesine neden olmaktadır.
Bira sanayisinde bu taşın kullanılmasının nedeni ise mayalandırma işleminin gerçekleşmesidir. Çünkü taş mayalandırma denilen işlemi yapmaktadır. Dişçilikte, tıp sektöründe ve alçı yapımında da sağlıklı bir şekilde kullanılmaktadır.
Jips Taşı Özellikleri Nelerdir?
İşte jips taşının özellikleri şöyle sıralanmaktadır:
Hafif sulu bir taştır.
Esnek bir yapıya sahiptir.
Taşın renk çeşitleri arasında beyaz, hafif sarı, kırmızı, renksiz, mavi, kahverengi ve yeşil renkleri yer almaktadır.
Genellikle ince veya kalın kristal şeklinde olmaktadır.
Şekil olarak kısa ya da uzun prizmatik olarak bulunmaktadır.
Masif, taneli, lifli ve iğnemsi biçime sahiptir.
Jips taşı sağlam yapılı değildir. Hatta ele alındığında sabun gibi yumuşak ve kaygan bir hissiyat vermektedir.
Jips taşının renkleri ise güzeldir ve çeşitlidir.
Jips Taşı Kolye, Tespih Ve Yüzük Olarak Kullanılabilir mi?
Doğal taş olan jips taşı aksesuar alanında çok sık kullanılmamaktadır. Fakat elbette ki istenildiğinde taşın işlenmesi kolay olduğu için yüzük, kolye ve tespih olarak kullanılabilir. Fakat bu taş sert yapılı değildir sabun gibi yumuşaktır. Bu yüzden tek başına kullanılması mümkün görülmemektedir.
Jips Taşı Temizliği Ve Bakımı
Jips taşı içeriğinde alçı maddesine sahip olduğu için temizliği ve bakımı oldukça kolaydır. Bu taş küf, bakteri ya da mantar üretmemektedir.
Aynı zamanda bu taş yanma da yapmamaktadır. Alçı taşı nem düzenleyici özelliğe sahiptir. Nem oranı düştüğünde tekrar geriye almaktadır. Taş kristal yapılı olduğu için üzerinde toz gibi bakım gerektirecek maddeler barındırmaz. Bu yüzden de jips taşının temizliği ve bakımı yok denecek kadar azdır.