İnsan beyni nasıl beslenir?

İnsan beyni özel olarak beslenir mi?

İnsan, beyin fonksiyonlarının gelişmiş olmasıyla diğer canlılardan ayrılır. Günümüzde, kötü beslenmenin beyinde yaptığı tahribatlar ispatlanmıştır. Hastalanmadan önce, sağlığı korumaya yönelik beslenme ucuz, pratik ve yan etkisizdir. Ciddi bir hastalığın tedavisi hem zor hem de masraflıdır. Bunun için doğru beslenerek beynimizi hastalıklardan korumak önemlidir. Tabiat, her türlü sıkıntının ve acının çaresini bünyesinde barındırır. Doğadaki meyveler, sebzeler, şifalı bitkiler, baharatlar ve hayvansal gıdalar, bizleri daha sağlıklı ve daha mutlu kılmak içindir. İyi beslenmek beynin sağlığını koruduğu gibi kapasitesini de artırır.

Çocuk beyni beslenme ile gelişir mi?

Beyin gelişimi anne karnında başlar, beş yaşına kadar sürer. Entelektüel gelişimi ise yaşam boyu devam eder. Doğumun ilk yılında beyin için lazım olan tüm besinler anne sütünde vardır. Daha sonraki dönemlerde başta süt olmak üzere, yumurta, et, balık, kuru baklagiller, yeşil yapraklı sebzeler, mevsim meyvelerini tüketmek gerekir. Çocukluk döneminde beyin gelişimi hızlıdır. Bu gıdaların eksiksiz alınması; gerekirse vitamin takviyesi yapılması beyni besler, ileriki dönemde yaşam kalitesini artırır. Fast food türü gıdaların tüketilmesi ise aşırı kilo, vücut direncinde düşme ve hafıza zayıflığına yol açar.

Yaşlılık döneminde beynin beslenmesi niçin önemlidir?

Beyin, kanla taşınan besin maddeleri ile beslenir. İleri yaşlarda beynin besinlerden yararlanabilme kapasitesi beyne giden damarların yapısı, yıpranmaya ve kan akımının azalmasına bağlı olarak düşer. İleriki yaşlarda beynin besin ihtiyacı değişir. Çocukluk ve erişkin dönemindeki beslenme düzenini, ileri yaşta sürdürürsek, beyin fonksiyonları açısından fayda elde edemiyeceğimiz gibi, birçok sağlık sorununa da davetiye çıkarmış oluruz.

Yaşlılıkta, şeker hastalığı, yüksek tansiyon, kolesterol yüksekliği gibi hastalıkların oluşması hekim tarafından bazı besin maddelerinin yasaklanmasına sebep olur. Fakat beslenmede asıl amaç, yaşa uygun gıdalar alarak hastalıkları önlemektir.

Yaşlanınca hangi gıdaları azaltmalı?

Yaşlılıkta kırmızı etten kaçınılıp, balık ve katkı maddesi ile beslenmemiş tavukla, et ihtiyacı karşılanmalıdır. Bol oranda yeşil sebze tüketilmelidir. Şekerli, aşırı tuzlu, unlu maddeler, pirinç pilavı, beyaz ekmek ve tüm tatlılar mümkün olduğu kadar beslenmeden çıkarılmalıdır. Makul ölçülerde süt ve yoğurt, taze meyve ve sebze, kuru baklagiller, balık veya balık yağı, kepekli ekmek tüketmeli. Bunun yanında hekime danışılarak takviye vitaminler de alınabilir.

Hangi vitamin nelerde bulunur? Eksikliği nelere yol açar?

A vitamini: Balık yağı, tereyağı, krema, peynir, yumurta sarısı, havuç, brokoli, patates, yeşil yapraklı ve sarı yapraklı sebzeler, tahıllarda ve kayısıda bol bulunur. Eksikliğinde görme ile ilgili sorunlar oluşur.

B vitamini: Bu vitamin en çok et, balık, yağsız süt, yoğurt, muz, yeşil yapraklı sebzeler ve kuru baklagillerde vardır. Eksikliğinde, beyin ve beynin emirlerini uygulayan sinir sisteminde çeşitli derecede hasarlar oluşur. Özellikle orta yaşta, el ve ayaklarda yanma iğnelenme, duyu kusuru yaşanır.

D vitamini: Karaciğer, balık, yumurta, tereyağı ve mantarda bulunur. Bu vitaminden vücudun faydalanabilmesi için güneş ışığı gerekir. Eksikliğinde kas, eklem ve kemik ağrıları, kaslarda kuvvet kaybı ve dengesizlik görülür.

E vitamini: En çok havuç, ıspanak, çilek, ceviz, badem, domates, koyu yapraklı yeşil sebzeler, yer fıstığı ve bitkisel yağlarda bulunur. Eksikliğinde dengesizlik, kuvvet kaybı, el ve ayaklarda duyu kusuru oluşur.

Karbonhidratlar: Unlu mamuller, baklagiller, patates, muz ve elma karbonhidrat bakımından zengin besinlerdir. Beynin tek enerji kaynağı olan şeker de bu gruptandır. Ayrıca balık yağlarından, Omega- 3 ve bitkisel yağlardan Omega-6 hayati önem taşır. Bu yağlar bunamaya, baş ağrılarına, konsantrasyon bozukluğuna iyi gelir.

Proteinler: Vücutta protein depo edilmez. Bu yüzden orta yaşta yetersiz protein alımı, hafızayı zayıflatır ve vücut direncini bir hayli kırar.

Su: Özellikle orta ve ileri yaşta yeterli derecede su tüketmemek, beyin fonksiyonlarını yavaşlatır ve şuur bulanıklığına yol açar.


Kaynak: Günaydın/ Sabah


Beyninizi besliyor musunuz?