İnme Tedavisi Nasıl Olmalı?
"nme tedavisi risk faktörlerini azaltmak ile başlar. Riski azaltmak ya da ortadan kaldırmak bu sorunu engelleme konusunda büyük rol oynuyor. Nöroloji Uzmanı Dr. Metin Güzelcik anlatıyor..."
İnme nedir?
İnme bir damar hastalığıdır. Bu yüzden inmedeki risk faktörleri damar hastalıkları içinde geçerlidir. Yaş, ırk, genetik gibi faktörlere müdahale etmek mümkün değildir. Fakat hipertansiyon, sigara, yüksek kolesterol, şeker hastalığı, hareketsizlik gibi etkenlere rahatlıkla müdahale edilebilir.
Hastanın inme geçirdiği anlaşıldığı andan itibaren zamanla bir yarış başlar. Çünkü geçen her 1 dakikada yaklaşık 2 milyon beyin hücresi yok olur. Bu yüzden ‘Beyin Zamandır’ ifadesi kullanılır. Hasta acil olarak inme merkezi olan bir hastaneye yatırılmalıdır. Bu yüzden hasta güvenli bir yere alınıp 112’i aranmalı. Bu esnada hastaya kesinlikle yiyecek, içecek ve herhangi bir kan sulandırıcı ilaç verilmemelidir.
İnme tedavisi nasıl yapılır?
Hasta acil servise ulaştığında öncelikle beyin tomografi çekilir. Kanama dışlandıktan sonra hasta dört buçuk saatten önce acil servise ulaşmış ise damardan pıhtı eritici ilaç verilip hızlı bir şekilde anjiosu yapılır. Tıkalı yer tespit edilerek pıhtı oradan alınır ya da o damara stent koyularak beyin dokusunun tekrar kanlanması sağlanır. Hasta dört buçuk saatten sonra acil servise ulaşmış ise toplar damardan pıhtı eritici ilaç verilmez. İlk 8 saat içinde anji yapılıp atar damar içerisinden pıhtıya müdahale edilebilir.
Beyin damarı tıkandığında o damarın beslediği alanın tam orta bölgesinde ilk 5 6 dakika içerisinde nekroz gelişir, buradaki hücreler geri dönüşümsüz şekilde ölür. Ancak bu ölen hücrelerin etrafında ‘penubra’ adı verilen uyuyan bir hücre grubu vardır ki işte inme tedavisi bu uyuyan hücreleri geri kazanma yarışı olarak adlandırılır. O yüzden ne kadar erken müdahale edilirse hastanın hem hayatta kalma şansı artar hem de sakatlık derecesi azalır.
Hastanın durumu stabil duruma geldikten sonra en kısa sürede fizik tedavi ve rehabilitasyon programına başlanması gerekiyor. Çünkü exremitlerce yapılan sık tekrarlı ve ardışık hareketler o extremiteyi çalıştıran besin bölgesini uyararak oradaki hücrelerin tekrar organize olmasını ve ölen hücrelerin fonksiyonlarını üstlenmesini sağlamaktadır.