Güncelleme Tarihi:
İnsan ve hayvanlarda hastalık yapabilen virüs, bakteri v.b. mikropların hastalık yapma özelliklerinden arındırılarak ya da bazı mikropların salgıladığı zehirlerin etkisinin ortadan kaldırarak sağlam kişilere verilmesi için geliştirilen biyolojik maddelere aşı deniliyor. Aşı, kişileri hastalıklardan ve onun kötü sonuçlarından koruyabilmesi için sağlam ve risk altındaki kişilere uygulanıyor. Aşıların tedavi edici özellikleri yoktur! Yani herhangi bir hastalık oluştuktan sonra veya geçirdikten sonra aşı yapmanın yararı olmuyor.Neden aşı olmalıyız?Hastalığı geçirirken vücudumuz hastalığın mikrobunu yenebilmek için ciddi bir savaş veriyor. Bu savaşta ana silahı, ürettiği antikorlar.Aşılamanın bu kolaylığı yanında her hastalık her zaman zararsız bir şekilde geçirilemez, bazen hastalık çocuk felci örneğindeki gibi kişiyi öldürebilir veya sakat bırakabilir. Hiçbir hastalığı geçirmek aşılanmaktan daha zararsız ve hafif olamaz.Aşıların Yan etkileriAşılar sağladıkları büyük faydalara karşın bazı yan etkilere de sahiptir. Bunlar hastalığı geçirmeye kıyaslandığında çok daha hafiftirler. Çok nadiren ağır yan etkiler oluşabilir. Bu ağır yan etkiler bazen vücudun aşırı duyarlılığından kaynaklanmakta bazen de aşının içerisindeki mikrobun (Antijen) özelliğinden dolayıdır.Burada genel olarak değinilecek olursa; yan etkiler sık değildir ama bu yan etkilerin içerisinde sıklıkla lokal etkiler ön plandadır, enjeksiyon yerinde hassasiyet, ağrı, sıcaklık artışı, kızarıklık ve vücutta ateştir. En ağır olan yan etki ise ensefalit denilen menenjite benzer bir tür beyin iltihabının oluşmasıdır. Bu olay dünyada sayılı vakada oluşmuş, çok kesin olarak sebebi de ortaya konulmamış olaylardır. Bu durumdan bazıları aşıdaki antijeni (aşıların hazırlanmasında kullanılan mikrop) veya aşının diğer bileşenlerini sorumlu tutmuşlar bazıları da yapılma hatasına (deri altı-adale içerisine yapılacağına damara denk gelip hemen kana karışmasına) bağlamışlardır.· Verem Aşısı –BCG · Difteri-Boğmaca-Tetanoz · Çocuk Felci – Polio · Kızamık · Kızamık-Kızamıkçık-Kabakulak – MMR · Haemophilus Influenza Tip b – HIB · Hepatit B- Sarılık · Hepatit-A Sarılık · Grip Aşısı · Su Çiçeği – Varicella · Kuduz – Rabies HDCV Diğer aşılar: * Meningokok Aşısı * Pnömokok Aşısı * Rotavirus aşıları * Tifo aşıları * Sitomegalovirus aşıları * Sarı Humma, Aday HIV (AIDS), Lyme (*)Dünyanın en büyük ilaç firmalarından Merck Sharp& Dohme İlaçları 'koruyucu hekimlik' alanında yeni aşıların geliştirilmesi için yoğun bir çalışma içindedir. AIDS bunlardan biri olup, gelecekte hastalığa çözüm olabileceği açıklanmıştır.Yeni AIDS aşısı için uzmanlar aşının daha çok vücudun bağışıklık sistemini güçlendirerek virüsün kontrol altında tutulmasını sağlayacağını veya uzun yıllar hastalığın başlamasına engel olacağını ümit ediyorlar. Her şeyin mükemmel gitmesi halinde aşının beş yıl içinde kullanılmaya başlayacağı tahmin ediliyor.Son zamanlarda basında oldukça geniş bir şekilde işlenen, human papilloma virüs aşısı da Merck Sharp& Dohme İlaçları'nın halen klinik çalışmaları devam etmekte olan çok önemli bir araştırma alanıdır. İnsan papilloma virüsün etken olduğu genital bölgede çıkan siğiller kadınlarda rastlanan genital bölge kanserlerinin en önemli sebeplerinden biridir. Henüz cinsel aktif çağa gelmemiş genç kızlarda uygulanması, bu virüs ile infekte olma ihtimalini çok azaltacak böylece kadınlarda bir kanser nedeni ortadan kaldırılabilecektir. Bu aşı ile ilgili çalışmaların 2006 yılına kadar bitirilmesine çalışılmaktadır.