Hangisi Daha Zararlı: Teflon mu Plastik mi?
Güncelleme Tarihi:
Mutfaklarda kullanılan malzemeler insan sağlığını tehlikeye sokabiliyor. Hemen hemen her evde bulunan teflon tavaların olumsuz etkileri tekrar gündeme gelmişken plastiğe dikkat çeken Medikal Onkoloji Uzmanı Doç. Dr. Meral Günaldı, “Teflonun kanserojen olmasıyla ilgili kanıtlanmış bir çalışma yok ancak teflon kullanımı kanser riskini arttırabilir. Plastiklerin kanserojen olduğu kanıtlanmıştır, asıl bunun kullanımını azaltmak gerekiyor” dedi.
Günlük hayatımızda kullandığımız bazı malzemeler hastalıklara davetiye çıkarıyor. Teflon tavalarında da bu malzemelerden biri olduğu düşünülüyor. Teflonun kimyasal ismi politetrafloraetilendir. Teflonun özellikle mutfak eşyalarında kullanıldığı bilinir ama bunun yanı sıra kumaşlarda, ameliyat aletlerinde de görebiliyoruz.
Teflon için çok fazla algı var. Kansere neden olan maddelere kanserojen maddeler deniyor. Bunun üzerinde bir süre sonra risk faktörü varsa bazı çalışmalar yapılır. Tıpta böyle bir şey söylemek için öncelikle kanıtlanması gerekir. Teflonla alakalı günümüze kadar yapılmış kesin kanıt yoktur.
Hayvanlar üzerinde etkisi ortaya konmuş
Çok yüksek dozda teflona maruz bırakılmış hayvanlarda karaciğer kanseri, testis tümörü, meme kanseri, pankreas kanserinin görüldüğü ortaya konmuş. Bunlar hayvan deneyleri için geçerli. İnsanlarda henüz böyle bir çalışma yok.
Muhtemel risk faktörüdür, kesin bilgi yok
Geriye dönük çalışmalara bakıldığında bazı teflon maddelerine maruz kalarak çalışan kişilerde testis tümörü riskinin arttığı görüldü. Ancak yine de kesin bir kanıt yok. Muhtemel bir risk faktörü kapsamında ele alınabilir. Bu nedenle ‘Teflon tavalar ya da tencereler kanser yapar’ gibi iddialı bir cümle kurmak kolay değil. Elimizde böyle bir kanıt yok ama riski arttırıcı bir neden olarak ele alabiliriz. Maruziyeti azaltmak mantıklı olabilir.
Bozulmuş malzemeleri kullanmayın
Bozulmuş olan pek çok kimyasal maddenin dönüşerek bazı hastalıklara yol açabileceği varsayımlar arasında yer alıyor. Bozulmuş maddelerin kullanılmaması gerekir. Sadece mutfakta değil, fabrikalarda da bu tür maddelere maruz kalarak çalışan kişilerde birtakım kanser türleri görülebiliyor.
Plastik tüketimini azaltın
Kanserin nedenlerine baktığımızda sigara en önemlisidir. Alkol, 8 kanserden en az birinin nedenidir. Beslenme bozukluğu, özellikle de obezite riskini artırmaktadır. Fiziksel aktivitenin az yapılmış olması, sebze meyvenin az tüketiliyor olması Dünya Sağlık Örgütü tarafından da kabul edilmiş faktörlerdir. Plastikler de kansere etkilidir ve mümkün olduğunda tüketimini azaltmak gerekir.
Katkı maddeli içecekler de hem hormonal bozukluklara hem de kansere yol açma riski taşır. Gelecek dönemde bunların ne getireceği bilinmiyor. Sadece kimyasal maddeler değil, viral enfeksiyonlar da buna neden olmaktadır. Çevre kirliliğinde en önemli etken faktör plastik maddelerdir. Bunlar doğada yüzyıllar boyunca kalarak yok olmayarak canlıların, bitkilerin, hayvanların da maruziyeti sonrasında çevre kirliliğine de neden olmaktadır.