Hangi peynir kaç kalori?

Kibrit kutusu' etrafında hayatı sürdürmek mayın tarlasında sınırı geçmeye benzer artık. Gerilim had safhadadır ... Sürekli diyette olan peynir tutkunları için, 'bir kibrit kutusu kadar' sözü bir kabusun da başlangıcıdır adeta. 'Kibrit kutusu' etrafında hayatı sürdürmek mayın tarlasında sınırı geçmeye benzer artık. Gerilim had safhadadır. Kimi zaman mayınlara basmadan aşılır sınırlar. Oysa dönüşü, mayın yüklüdür sınırın. Zira, aşılmış her kibrit kutusu daha da küçülmüş kibrit kutularını beraberinde getirir; yağlısı, tuzlusu, bol kalorilisiyle, 'küçülmeyi' biraz da hak etmiştir peynir.Diyet listelerinin baş köşesindeEvet, diyet listelerinin baş köşesine oturan peynir hayatımızın önemli bir parçası. Öyle ki, sabah güne uyanırken başlar peynirle kucaklaşmamız. Buzdolabından ilk çıkarılan da kahvaltı sofrasının vazgeçilmezi de simit, zeytin, domates ya da rakının ekürisi de odur.Börek harcı da oBöreklerin harcı, makarnanın tadı, fakirin katığı, zenginin her gün bir yenisini keşfettiği aperitifidir. Burnunu sokmadığı hiçbir sofra yok desek yeridir. Pastaya da katılır, bebek mamasına da. İnek sütünden yapılan peynirin müptelaları ayrıdır, koyun ya da keçi sütünden yapılanlarınki ayrı... Otlusundan kızartılmışına, çökeleğinden küflüsüne kadar, kokusu, yumuşaklığı ve sertliği, hatta rengiyle bile her zevke, her keseye hitap edebilir peynir. Söz sanatlarına da katkısı olmuş, 'peynir gemisi'nin lafla mı işle mi daha iyi yürüyeceği şeklindeki tartışmaların odağına oturmuştur.Bazen ana yemekPeynir, artık kahvaltılık bir malzeme olmaktan çıkıp, ana yemeklere girdi, şarabın tamamlayıcısı oldu. Evde yiyecek bir şey bulamadığımız zamanlarda yaptığımız makarnayı peynirle çeşnilendirdik ya da karnabaharla fırına verdik. Yani peynir, artık tüm öğünlerin ve özellikle diyetlerin ayrılmaz bir parçası oldu. Kısacası bazı tutkunları için aşkın, bazıları içinse bağımlılığın öteki adıdır peynir.Ama hangisi?Peynirin içindeki kalori ve yağ oranları, öyle 'aş'a 'katık' edilecek cinsten değil. 'Bir kibrit kutusu' ölçüsü hayati önemi taşıyor bu nedenle. Hangi peyniri ne miktarda tükettiğimiz çok önemli. Peynirlerin besin değerlerine göz atıp, 'kibrit kutusu' sınırının ne olduğunu görelim istedik. 30 gram, yani yaklaşık 'bir kibrit kutusu' peynir neleri içeriyor. Dr. Muzaffer Kuşhan sizin için peynirlere not verdi.İsviçre peyniri120 kalori, 9 gr. yağ, 290 mg. kalsiyumProtein ve mineral açısından zengin. 30 gramında, günlük olarak alınması tavsiye edilen kalsiyumun üçte birinden fazlası var. Sağlık değerlendirmesi: 6Brie96 kalori, 8 gr. yağ, 162 mg. kalsiyumBrie, yağlı peynirlerarasında gösterilse de içerdiği yağ kaşar peynirinden az. B1 vitamini açısından zengin. Çinko oranı da azımsanmayacak düzeyde. Sağlık değerlendirmesi: 7Camembert89 kalori, 7 gr. yağ, 105 mg. kalsiyumSert peynirlere oranla, üçte bir oranında daha az yağ ve dörtte bir oranında daha az kalori mevcut. Folik asit açısından zengin. Sağlık değerlendirmesi: 8Parmesan136 kalori, 9.8 gr. yağ, 360 mg. kalsiyumKalsiyum deposudur. Makarna üzerine koyacağınız sadece bir çorba kaşığı parmesan, tavsiye edilen günlük kalsiyum miktarının yüzde 15'ini karşılar. Fazlaca tuzlu, ancak çinko oranı bir hayli yüksek. Sağlık değerlendirmesi: 6Süzme peynir29 kalori, 1.2 gr. yağ, 22 mg. kalsiyum Gerçekten çok az yağ içeriyor ve kilo vermeye çalışanlar için de ideal. Ancak kalsiyum açısından zengin değil. Sağlık değerlendirmesi: 10Kaşar124 kalori, 10.3 gr. yağ, 216 mg. kalsiyumEn yağlı peynirlerden, ancak iyi bir kalsiyum ve çinko kaynağı. Sağlık değerlendirmesi: 6Mozarella90 kalori, 7.5 gr. yağ, 155 mg. kalsiyumOrta yağlı olmasına rağmen doymuş yağ oranı yüksek. Sağlık değerlendirmesi: 8Ricotta56 kalori, 4.4 gr. yağ, 63 mg. kalsiyumNispeten daha az yağ ve tuz içeriyor. Kalsiyum açısından çok zengin değil.Sağlık değerlendirmesi: 9Keçi peyniri59 kalori, 4.7 gr. yağ, 57 mg. kalsiyumİnek peynirine oranla az kalorili. D vitamini açısından zengin. Ancak kalsiyum, ya da çinko açısından zengin olduğu söylenemez. Sağlık değerlendirmesi: 9Beyaz peynir75 kalori, 6 gr. yağ, 108 mg. kalsiyumYarım yağlı kaşardan daha az kalori içeriyor. Kalsiyum oranı ne çok az ne de fazla. Tuzlu ve D vitamini açısından zengin. Sağlık değerlendirmesi: 7Alırken, saklarken, yerken, bunları unutmayın!•Beyaz peynir çok fazla gözenekli ise alırken bir kez daha düşünün. Gözeneklerin fazlalığı, asitli süt kullanıldığını gösterir. •Beyaz peynir ambalajına fazla su salmışsa bu peynirin yeterince olgunlaşmadığını gösterir. •Tadıldığında çok fazla ekşilik veren beyaz peynirden kaçının. Ancak ekşi oranı çok az olan peynirde yoğurt kültürünün kullanılmış olabileceği aklınızda olsun. •Taze kaşar peyniri açık sarı renkte, homojen yapıda, süt kokulu, kolay dilimlenebilir ve az tuzlu olur. •Dil peyniri az tuzlu olmalı ve lif lif ayrılabilmelidir. •Peynir, ışıksız ortamda (buzdolabında, sebzelik gözünde) saklanmalıdır. •Peynir hemen tüketilmeyecekse, kendi ambalajında saklanmalıdır. Ambalajı açıldıktan sonra ise mutlaka saklama kabında veya ambalaj malzemelerine sararak korunmalıdır. Aksi takdirde peynir nemini kaybeder, aroması ve lezzeti azalır. •Beyaz peynir; ambalajı açıldıktan sonra, içme suyuna, yumurta yüzecek kadar tuz eklenerek hazırlanan sıvıda saklanabilir. Böylece peynirin olgunlaşma süreci de devam eder. •Peynir dilimlere ayrılmadan saklanmalıdır, böylece dış ortamla teması en aza indirilebilir. •Kabuklu peynirler (eski kaşar gibi), kabuğu temizlenmeden saklanmalı, temizleme işlemi peyniri tüketmeden hemen önce yapılmalıdır. Krem peynirler mutlaka kendi ambalajının içinde ve kapağı kapalı olarak saklanmalıdır. •Kızartma peynirler tüketilmeden önce 4-5 saat suda bekletilerek tuzu alınmalıdır. •Beyaz peynir dışındaki peynirler yıkanmaz, su ile temas peynirin lezzet ve aromasının kaybolmasına yol açar. Beyaz peynirleri keserken, bıçağı ıslatmak peynirin düzgün kesilmesine yardımcı olur.Muzaffer Kuşhan'la Diyet Dergisi