Hamilelikte Düşük Nedenleri ve Boş Gebelik…
"Gebelik kadının hayatında önemli dönüm noktalarından biridir. Kadın Doğum hekimi olarak tanıklık ettiğimiz bu süreç ne yazık ki her zaman planladığımız kadar problemsiz gitmez. Düşük nedenleri ve boş gebelikle ilgili merak edilenleri sizler için yazdım."
Gebeliğin en önemli dönemi ilk 3 aylık zaman dilimidir; çünkü bu dönemde bebek ya da anne kaynaklı olan problemlere bağlı olarak düşükle karşılaşılabilir. 40 haftalık bu yolculuğun 20 haftasından daha önce gerçekleşen gebelik sonlanması düşük olarak nitelendirilir. Düşüklerin %80’ininden fazlası ilk 3 aylık dönemde gerçekleşir. Erken dönemde gerçekleşen düşüklerin büyük bir bölümü bebekteki kromozom kaynaklı bozukluklardan ya da geç dönem gebeliğin getirdiği risklerden kaynaklanır. Bu oran 20 yaşın altındaki kadınlarda %12 iken 40 yaş üstü kadınlarda %26’ya kadar yükselir.
Bu nedenle özellikle ilk 3 ayda ultrasonla takip çok önemlidir. Çünkü her düşük kanamayla gerçekleşmeyebilir; çoğu düşük vakasında embriyonun kalp atışı çok daha önceden durduğu halde kanama geç bulgu olarak ortaya çıkabilir. Karşımıza sıklıkla çıkan boş gebelik tanımı ise kalp atışı çok erken dönemde kaybolmuş ya da hiç ortaya çıkmamış bir embriyonun ultrason takiplerinde görülmemesidir.
Düşük riskini artıran etmenler
Yapılan araştırmalar boş gebeliğin büyük bir bölümünün kromozom yapı bozukluğundan kaynaklandığını göstermektedir.
- HIV, sifiliz, grup B streptokok, üreoplasma ve mikoplazmanın yol açtığı enfeksiyonlarınbirebir düşükle ilgisi kanıtlanmamıştır. Tiroid hastalıkları birebir düşük nedeni olmasa bile düşük riskini artırabilir faktörler arasında yer alır.
- Aynı şekilde insülin kullanan diyabet hastalarında da düşük riski artar.
- Günde yarım paketten daha fazla içen ve gebeliğinin ilk 8 haftasında sık alkol kullanan kadınlarda da düşük riski artar. Haftada 2 kez alkol tüketen kadınlarda bu risk 2 katına çıkarken günlük olarak tüketenlerde ise 3 katına çıkar.
- Günde 4 fincandan fazla kahve tüketimi ise riski hafifçe artırır.
- Özellikle tekrarlayan düşüklerin nedeni olarak trombofiliadı verilen hastalık grubunu göstermek mümkündür. Bu nedenle üst üste 2’den fazla düşük yaşayan kadınlarda bu hastalık grubunun araştırılması ve mutlaka hamilelik planlaması öncesinde gerekli tedavinin uygulanması gerekir.
- Tekrarlayan düşüklerin bir bölümünde bağışıklık sistemine bağlı faktörlerin de etkisi söz konusudur. En sık bilinen ise Antifosfolipidsendromudur.
- Hamileliğin ilk 3 aylık döneminde yapılmak zorunda kalınan acil ameliyatların düşüğe neden olduğuna dair bir kanıt yoktur; ancak karın içi bölgesinde ameliyat sonrasında oluşan iltihaplanma düşük riskini artırır.
Boş gebelik teşhisinden sonra bu gebeliğin kendiliğinden sonlanmasını beklemek doğru bir yaklaşım değildir. Gebelikte görülen mide bulantısı, göğüslerin büyümesi ve hassasiyetinin artması gibi belirtiler kaybolmaya başlasa da rahim büyüklüğünde bir değişiklik olmaz. Ultrason eşliğinde boş gebeliğin tanısı konulduktan sonra yine ultrason eşliğinde cerrahi olarak müdahale edilmesi ve gebeliğin sonlandırılması gerekir. Gebeliğin sonlandırılması genel anestezi altında dilatasyon, aspirasyon ve küretaj işlemi ile yapılır. Sekiz haftadan küçük gebeliklerde diletasyon ve aspirasyon yeterli olabilir.
Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. İsmet Gökçen
https://www.instagram.com/op.dr.ismetgokcen/