Hamilelikte D Vitamini Takviyesi Gerekir mi?

Hamilelik sürecinin sağlıkla devam etmesi ve sonuçlanması için anne adayının dengeli ve yeterli beslenmesi çok önemlidir. Dengeli ve sağlıklı beslenme genellikle hamilelik süresince yeterlidir. Ancak bebek ve anne yeterince beslenemiyorsa hekimin önereceği vitaminlerden faydalanabilir. Kan değerlerinin normal olmasının önemli olduğu vitaminlerden biri de D vitaminidir. D vitamini, sadece hamilelik süreci için değil; tüm hayatımız boyunca önemli olan bir vitamin türüdür.

En önemli etkisini vücutta kemik ve kalsiyum metabolizması üzerinde gösterir. Vücudun ihtiyaç durumuna göre bağırsaklardan kalsiyum emilimini dolayısıyla kemiklerde mineralizasyonu artırır. D vitamini ayrıca hücresel farklılaşma, beyin gelişimi ve bağışıklık sistemi üzerinde de olumlu etkileri bulunan bir vitamindir.

D vitamininin en önemli kaynağı UV ışınlarıdır. Güneş ışınları dışında çok az gıdada bulunduğu ve beslenme yoluyla vücuda alımı ihtiyacı tamamlayamayacağı için yeterli olmaz. Bu alanda yapılan çalışmalar ortalama bir kişinin D vitamini ihtiyacının sadece %20’sini besinler aracılığıyla aldığını göstermiştir.

Hamilelikte D vitaminin yeterli alınması çok önemlidir!

• D vitaminin yoğun olarak bulunduğu gıdalar; balık, istiridye, yumurta, süt ve süt ürünleri, mantar ve patatestir.
• Hamilelik sürecinde D vitaminin yeterli alınması çok önemlidir. Anne adaylarının her gün açık ve güneşli bir havada en az 15-20 dakika yürüyüş yapmaları gerekir.
• Haftada en az 2 kez balık tüketilmelidir. Günlük Omega 3 alınması da önemli bir fayda sağlayabilir. Balık olarak en çok somon ve ringa balığında D vitamini bulunur.
• Süt ve süt ürünleri ile yumurtanın düzenli tüketilmesi gerekir.

Bu besinleri düzenli tüketen anne adayları günlük yaklaşık 400-600 iu D vitamini almış olur ki bu da yeterli bir düzeydir. D vitamini eksikliğinde hamilelerin kemikleri için en önemli risk; kemiklerin yumuşaması ve kolay kırılabilir hale gelmesidir. Bebekte ise kemik şekil bozuklukları, çabuk kırılma, doğum sonrası enfeksiyonlara yakalanma ve ayrıca raşitizm hastalığına çabuk yakalanma gibi sorunlara neden olur. Yenidoğanda düşük doğum ağırlığı ve yenidoğan hipokalsemisi de görülebilir.

D vitamini eksikliği hamilelik sürecinde gebelik zehirlenmesi olarak da bilinen preeklampsi riskini ve hamilelik diyabeti görülme oranını artırabilir. Ayrıca yetersiz rahim kasılmalarına neden olarak normal doğum sürecinin sağlıklı bir şekilde işlemesine izin vermeyebilir. Erken doğuma neden olabilen bakterial vaginosis enfeksiyonuyla D vitamini eksikliğinde daha fazla karşılaşıldığı yapılan araştırmalarda görülmüştür. D vitamini eksikliği kandaki değerlerinin ölçülmesi ile anlaşılabilir. 30 ng/ml altındaki değerler yetersiz, 10 Ng/ml altındaki değerler eksiklik olarak değerlendirilir.

Hamilelik süresince D vitamini takviyesine 12. haftadan itibaren başlanmalı ve gerekirse tüm hamilelik boyunca devam edilmelidir. Düzenli D vitamini kullanımı kalsiyum yüksekliğine neden olabileceği için iştahsızlık, bulantı, çok idrara çıkma ve çok su içme gibi belirtiler görülebilir. Ancak bilinmelidir ki ilaç desteği her zaman en son seçenektir. Türkiye gibi bol güneş alan bir ülkede mutlaka öncelikle güneşli, açık havada yürüyüşler yapılmalı, balık başta olmak üzere deniz ürünlerinin bolca tüketilmesi önerilmeli, süt ve süt ürünleri ile yumurta kesinlikle tüketilmelidir.

Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. İsmet GÖKÇEN