Güneş Lekeleri Nasıl Tedavi Edilir?

Sonbaharın gelmesiyle cilt lekeleri kendini belli eder ve çareler aramaya başlarız.   Bu lekeler cildin üzerinde melanin pigmentlerinin birikmesiyle en çok yüz, göğüs,  sırt, kol ve bacakta görülür. En sık karşılaşılan cilt lekeleri; çiller, melazma, gebelik ve yaşlılık lekeleridir. Ayrıca bazı kozmetik ürünler, ilaçlar, bazı cilt hastalıkları, kimyasal maddeler ve bitkilerin güneş ışınlarıyla etkileşimi sonucunda kalıcı cilt lekeleri ortaya çıkabilir. Sivilce izi, batık kıllar, cilt yaraları da lekeler oluşturabilir.

Yüz bölgesinde oluşan melasma dediğimiz lekeler, üst dudak, yanaklar ve alın gibi bölgelerde gözlenir. Esmerlerde, cilde renk veren melanin oranı açık renkli olanlara göre daha fazladır. Dolayısıyla leke sorunu esmerlerde daha belirgin ve derindir.

Güneş lekelerini yeni oluştuklarında, derinleşmeden tedavi etmek çok önemlidir. Lekelerin ne zaman oluştuğu, büyüklüğü, yeri, derinliği ve yoğunluğu uygulanacak tedavi yöntemini belirler. Dermatoloji hekimi lekenizin cinsine bakarak size uygun olan tedavi seçeneğine karar verir. Çiller ve kahverengi yaşlılık lekeleri genelde bir ya da iki seanslık tedaviyle başarılı bir şekilde tedavi edilirken, daha derin lekeler ve komplike lezyonlar tedaviye dirençli olabilmektedir.

Cilt lekeleri ile mücadelede en uygun zaman sonbahar ve kış mevsimidir. Leke açıcı kremlerle birlikte dermatoloji doktorunuzun seçeceği uygulamalarla,  yeni teknolojiler sayesinde lekeler hızla giderilebilir.

Güneş lekelerinde, leke açıcı kremler, kimyasal peeling, enzimatik peeling, mezoterapi, plazma yani PRP işlemleri, karbon peeling, lazer tedavileri tercih edilir. Bu işlemler tek başına ya da kombine uygulanır.

Güneş lekeleri şikâyeti olanların düzenli olarak yaz kış, hayat boyu güneşten koruyucu ürünler kullanmaları gerekir. Güneşten koruyucu kullanırken bile çok fazla direk güneşe maruz kalınmamalı, şapka, gözlük takılmalıdır.

Leke tedavisinde renk açıcı kremler, C vitamini, antioksidanlar, niacinamid, B3 vitamini,traneksamik asit,  hidrokinon, retinoik asit, azeleik asit, kojik asit, arbutin ve glikolik asit gibi maddeler içerir. Bu maddeleri içeren ürünler tek başına kullanılabileceği gibi birbirleriyle kombine şekilde de kullanılabilir. Tedavinin mutlak dermatolog kontrolünde olması gerekir. Tedavide alınacak cevap ortalama iki ay sonra kendini belli etmeye başlar. Bu ürünler mutlaka güneş koruyucuyla birlikte dikkatli kullanılmalıdır.

Peeling, leke tedavisinde başvurulan bir diğer yöntemdir. Özellikle derin yerleşimli olduğu düşünülen lekelerde peeling yöntemi, meyve asitli ya da TCA peeling şeklinde olabilir. Amaç, hem deride lekeli olan hücrelerin soyularak atılmasını sağlamak hem de ciltteki renk üretimini baskılamaktır. Bu işlemleri kesinlikle cilt doktorları uygulamalıdır. Çok agresif ve yanlış uygulamalar lekeyi tetikler.

Derinde oluşan koyu lekeleri gerçekten azaltmak için derine inmek gerekir. Klinik olarak etkisi kanıtlanmış lazer tedavileriyle inatçı lekelerde etkin sonuç alınır. Kişinin cilt yapısına özel lazer tedavileri ile kusursuz bir cildiniz olması için gereken desteği sağlamak amaçlanır. Leke tedavisinde kullanılan lazerler, soyarak veya renk hücrelerini (melanosit) tahrip ederek etkili olmaktadır. Leke tedavisinde kullanılan en etkin ve güvenli lazer türü Q-Switch Nd:YAG, fraksiyonel lazerlerdir. Karbon peeling ve lazer tedavileri cildin yenilenerek doğal görünümü almasını sağlayarak yaşlanmaya karşı cildinizi kontrol altında tutmaya yardımcı olur. Cildi yoğun şekilde onaran PRP yöntemi ve leke lazerlerinin birlikte kullanılması lekelerin kaybolmasını veya azalmasını sağlar. Aynı zamanda cildin gençleşmesine de katkıda bulunur. PRP yöntemi leke tedavisinde 2 ila 4 haftalık aralarla 3-4 seans yapılması önerilir.

Tedavinin etkisi tamamen kayboluncaya ve cilt rengi normale dönene kadar tedavi edilen bölge güneşten korunmalıdır. Yaşlılık lekeleri, yaygın leke ve çiller, çoğunlukla tek seanstan sonra kaybolur. Bazı lekeler için ikinci veya üçüncü seanslar gerekli olabilmektedir. Derin lekeler oldukça dirençlidir yine de lazerle leke tedavisi uygulamasından sonra renkleri önemli oranda açılır. 

Lazer ve karbon peeling işlemleri ile güneşin neden olduğu lekelerle birlikte, ciltteki kırışıklıklar, sarkmalar ve solgun görünümde kaybolur..

Leke tedavisinde çok dikkatli olunmalıdır. Lekelerde artış veya kısa sürede lekelerde tekrarlama görülebilmektedir. Tedavi sonrası yeni güneş lekelerinin oluşabileceği ve güneşten ömür boyu korunmanın gerekliliği unutulmamalıdır.Tedavi bitmiş olsa dahi lekelerin tekrar etmemeleri için, uzun dönemli cilt doktorunuzun önerileri ile hareket edilmesi gerekir.

Dermatoloji Uzmanı Dr Emine Özge Ayabakan