Güncelleme Tarihi:
Göknar ağaçları köknar olarak da bilinir. Ülkemizin yağış alan ve özellikle rakımı yüksek bölgelerinde çokça görülür. Yeşilliği, estetik görünümü ve güzel kokusu nedeniyle peyzaj mühendisliğinde de çokça kullanılır.
Göknar Ağacı Nedir? Göknar Ağacı Hakkında Bilgi
Çamgiller familyasına ait olan göknar ağaçlarının boyu 20 metre ile 65 metre arasında değişebilir. Tohumları kozalaklarının içinde olur. Kozalakları sonbahar aylarında olgunlaşır ve yere dökülür. Bu şekilde çoğalması mümkün olduğu gibi süs bitkisi olarak ya da park ve bahçelerin yeşillendirilmesinde de kullanılır.
Göknar ağaçları soğuk havalara ve zor koşullara dayanıklıdır. Ömürleri de 300 yıla kadar çıkabilir.
Göknar Ağacı Latince İsmi
Göknar ağacının Latince adı Abiestir.
Göknar Ağacı Özellikleri
Göknar ağaçlarının birçok çeşidi vardır ve çeşitleriyle birlikte dünyanın birçok yerine yayılmıştır. Nemli toprağı ve yağmuru sevmesi, soğuğa dayanıklı olması nedeniyle rakımı yüksek yerlerde yetişebilir. Oldukça uzun ömürlü ağaç türlerinden biridir. Boyu 65 metreye kadar çıkabilir. Dalları yere paralel şekilde büyür. Gövdesinin rengi gridir.
Dört mevsim yeşil kalan iğne yapraklara sahiptir. Kozalakları, yaprakları, reçinesi, tomurcukları eczacılık ve kozmetik sanayinde kullanılır. Özellikle güzel kokusundan parfüm ve benzeri ürünlerde faydalanılır.
Göknar Ağacı Ne Zaman Dikilir?
Göknar ağaçlarının dikimi için en uygun zaman ilkbahar mevsimidir. Fazla soğuk olmayan bölgelerde sonbahar aylarında da dikilebilir.
Göknar Ağacı Nerede Yetişir?
Göknar ağaçları nemli toprakları sever. Bu nedenle yağış alan bölgelerde daha çok görülür. Dünyada en çok yetiştiği yerler Rusya, Kuzey Amerika, Güney Amerika, Kuzey Afrika ve Türkiye'dir. Ülkemizde Karadeniz, Marmara, kıyı Ege ve Akdeniz bölgelerinde kolay yetişir. Diğer taraftan bu ağacın birçok farklı türü bulunur ve bu türler dünyanın farklı yerlerine uyum sağlamış ve yayılmıştır.
Killi toprak türleri köknarlar için uygundur. Kireçli toprakta yetişmesi pek mümkün değildir.
Göknar Ağacı Nasıl Yetiştirilir ve Budanır?
Göknar yavaş gelişen bir bitkidir. O nedenle öncelikle gölgelik yerlerde fidanların birkaç sene boyunca bekletilerek büyütülmesi, sonra da derin bir çukur kazılarak dikilmesi tavsiye edilir. Suyu sevmesi nedeniyle bol su verilmesi uygun olur.
Budama işlemleri de ağacın rahat büyümesini sağlar. Özellikle yıpranmış ve kurumuş dallar budanmalıdır.
Göknar Ağacı Yaprak Döker mi?
Göknar ağaçları çam ağaçları ile aynı familyadandır. Yapraklarının özellikleri de çam ağacına benzer ve dört mevsim dökülmez. Yılın her mevsiminde yeşil kalan bir ağaç türüdür.
Göknar Ağacı Bakımı Nasıl Yapılır?
Göknar ağaçları suyu sevdiği için özellikle ilk yıllarda su verilmelidir. Dayanıklı bir ağaç olduğundan bakımı kolaydır.
Göknar Ağacı Faydaları Nelerdir?
Göknar ağacının kozalakları ve reçinesi sağlık için kullanılır. Kabuklarında kendiliğinden ortaya çıkan reçinenin vücutta çıkan çıban ve yara gibi hastalıklara sürüldüğü takdirde iyileşmeyi hızlandırdığı bilinir. Çünkü bu reçine mikrop kırıcı özelliktedir.
Köknar kozalakları C ve E vitaminleri ve birçok mineral yönünden zengindir. Bu nedenle kozalakların kaynatıldığı su üst solunum yolları hastalıklarının tedavisi için içilebilir. Köknar ağacının yapraklarının kaynatılarak suyunun içilmesi solunum yolları hastalıklarına iyi gelir.
Köknardan ayrıca saç dökülmeleri, idrar yollarındaki enfeksiyonlar, böbrek taşlarının düşürülmesi,
siyatik, romatizmal ağrıların giderilmesi için de faydalanılır. Mide, bağırsak ve böbrek ağrılarının dindirilmesi için de göknar ürünleri şifa sağlar.
Göknar ağaçlarının ilkbaharda ortaya çıkan tomurcukları da antiseptik, antimikrobiyal ve antibiyotik etkisindedir.
Tabii bütün bu şifalı özelliklerinden faydalanmak isteyenlerin öncelikle bir doktora danışmaları ve verilecek tavsiyelere göre hareket etmesi gereklidir.
Göknar Ağacı Hastalıkları Nelerdir?
Çam ağaçlarının genelinde görülebilen çam solgunluğu hastalığı, ağaç mantarı gibi hastalıklar göknarlarda da görülebilir.
Göknar Ağacı ne İşe Yarar ve Nerelerde Kullanılır? Göknar Ağacı Kullanım Alanları
Göknar ağaçları her mevsim yeşil kalabilmesinden dolayı süs bitkisi olarak park ve bahçelerde peyzaj çalışmalarında kullanılır.
Yapraklarının, kabuğunun ve reçinesinin güzel kokuları parfüm üretiminde de kullanılır. Ayrıca sabun, duş jeli, losyon gibi kozmetik malzemelerin içeriğinde de göknar ağacı ürünleri bulunabilir.
Göknar ağacının kozalakları ve reçinesi şifalı olarak bilinir. Bu nedenle eczacılıkta ve alternatif tıpta kullanılır. Göknar ürünlerinden çıkarılan yağ da şifalı kabul edilir.
Göknar ağaçlarının gövde ve dallarından da selüloz ve odun üretilir.