Genç 'yaşlılar' çoğalıyor

Osman MüftüoğluGünümüzde ise bir çığ gibi büyüyen şişmanlık sorunu nedeniyle çocuklar, gençler ve orta yaşlılar, bu hastalığın tehdidi altında.TİP 2 Diyabet hastalığı, son 5 yılda 20-40 yaş grubunda neredeyse yüzde 70'e varan bir artış gösterdi. Kan şekerini düzenleyen ensülin hormonu kullanımının bozulması ile oluşan orta yaş diyabetinin çocuk ve gençler arasında hızla yayılmasının sebebi ''kilo fazlalığı ve şişmanlık hastalığı''na yakalanan çocuk ve gençlerin çoğalmasıdır. Şişmanlık hastalığı, önce çocuk ve genç şişmanlığında hızlı bir artışa, sonra da bir Tip 2 Diyabet salgınına dönüşüyor. Son birkaç yılda 10 yaşındaki çocuklarda bile bu ileri yaş hastalığının belirtileri saptanmıştır. Bu toplum sağlığını tehdit eden çok önemli bir tehlikedir.Çocuk ve genç obezitesiBir orta ve ileri yaş hastalığı olan ensüline bağımlı olmayan Tip 2 şeker hastalığının çocuk ve gençler arasında hızla artması endişe vericidir. Ne yazık ki hastalık çocuklarda daha hızlı ve ağır seyretmektedir. Tip 2 şeker hastalığına yakalanan şişman çocuk ve gençlerde kalp ve beyin gibi komplikasyonlar çok erken oluşmakta ve daha çok ölüme yol açmaktadır. Çocuk ve gençlerdeki Tip 2 diyabette, kalp krizi 14, beyin krizi riski 30 kez daha yüksektir. Çocuk ve genç şişmanların sayısı arttıkça tip 2 diyabete yakalananların sayısı da artacaktır. Sorun sadece tip 2 diyabetle sınırlı da değildir. Diyabete kan basıncı yüksekliği (hipertansiyon), HDL (yararlı) kolesterolde azalma, trigliseritte, ürik asitte yükselme, hızlı ilerleyen bir Ateroskleropati (damar sertliği), yani ''Metabolik Sendrom'' da eşlik etmektedir. Şişmanlık, bu çocuk ve gençlerde mevcut olan genetik eğilimi hastalığa dönüştürmekte, yani metabolik sendromun tetiğini çekmektedir. Kilo fazlalığı ve fiziksel aktivite eksikliği sonucu ensülin hormonunun kullanılması bozulmakta, kanda fazla miktarda ensülin birikmektedir. Eskiden ensüline bağımlı olmayan diyabet olarak adlandırılan erişkin tipi diyabetin bu yeni yüzü bazı bilgilerimizin yeniden değerlendirilmesini gerektiriyor: Orta ve ileri yaşlarda oluşan Tip 2 şeker hastalığında kan şekeri, egzersiz, dikkatli bir diyet programı ve ağızdan kullanılan ilaçlarla kolayca ayarlanabilir. Çocuklar ve gençlerin Tip 2 diyabetinde ise çoğu kez ensülin ile tedavi zorunlu olmaktadır. Çocuklar ve gençler, kilo fazlalığı ve şişmanlık nedeniyle erişkin tipi diyabete yakalandıklarında, kalp krizi ve inme geçirme riskleri hızlanmaktadır. Kısacası şişmanlık hastalığı çocuklarınızı yaşlanınca karşılaşmaları gereken bazı sorunlarla daha yirmili yaşlara gelmeden boğuşmak zorunda bırakmaktadır. Çocuk veya genç, ama metabolik ve biyolojik yönden orta yaşlarda olan (!) bu hastaların 20-30 yaşında kalp ve damar hastalıkları ile karşı karşıya kalmaları ürkütücüdür.Eğitimi destekleyinEğer çocuklarınızın bir orta yaş hastalığı olan tip 2 şeker hastalığına yakalanmasını istemiyorsanız yapacağınız iki şey var: Onları akıllı bir beslenme ve daha fazla egzersize yöneltmek!.. Şeker hastalığı bakımından risk taşıyan aileler, çocuk şişmanlığı ile mücadelede daha dikkatli olmalılar. Çocukları aktif bir yaşama yöneltmek, kalori tüketimlerini onları üzmeden izleyip azaltmak ilk adımlardır. Doğru beslenme alışkanlıkları edinmelerinde, sağlıklı kilolarını korumalarını garanti altına alacak yaşam tarzı değişiklikleri oluşturmalarında onlara yardımcı olmak korunmanın başlıca anahtarları gibidir. Şişman çocuklar zayıflatılmalıdır. Kilo fazlalığı ve şişmanlık sorunu olan çocukların sadece 3-5 kilo vermeleri bile onlara çok büyük avantajlar sağlayabilir. Toplumumuzu fazla kilolu ve şişman çocuk sorunu konusunda daha fazla bilgilendirmek, obezite salgınının sadece kozmetik bir problem olmaktan çoktan çıktığını sık sık vurgulamak gerekiyor. Anne babalar, öğretmenler, eğitim danışmanları ve aile büyükleri, çocukların daha aktif olmalarını destekleyici bilgilerle donatılmalıdır. Çocuklarımızı doğru ve dengeli beslenme alışkanlıklarını geliştirecek bir eğitim planlamasının hemen yapılması gerekmektedir. Daha ilköğretim aşamasında beslenme eğitimleri verilmeli, öğretici ve eğlendirici dersler oluşturulmalıdır.Aşırı şeker tüketimi diyabet nedeni miAşırı şeker tüketimi, mutlaka Diyabete (şeker hastalığına) neden olmaz. Ancak yüksek yağlı ve bol kalorili bir beslenme biçimi Şişmanlık Hastalığı'nı ortaya çıkararak, Tip 2 Diyabet oluşumu için bir risk faktörü olabilir. Obezite salgınının artışına bağlı olarak şeker hastalığı, hem yetişkinler hem de çocuklar ve gençler arasında çok yaygın bir problem haline geldi. Bu nedenle erken yaşlardan itibaren çocuklarınızda yaşam boyu sürecek sağlıklı beslenme alışkanlıkları oluşturmalısınız. Obezite ve temel risk faktörleri olan şeker hastalığı ile metabolik sendromun genç beyinlerde ortaya çıkması halinde; onların ileride hasta, güçsüz ve yardım bekleyen yaşlılar olacağını unutmamalısınız.Şişman çocukları bekleyen sorunlarÇocukluk ve gençlik döneminde ortaya çıkan kilo fazlalığı ve şişmanlık, sadece şeker hastalığına sebep olmaz. Sağlıklı çocuklarınızın hipertansiyonlu, osteoartiritli (eklem romatizması) ve aterosklerozlu (damar sertliği) ''yaşlı'' çocuklara dönüşmesini istemiyorsanız; Şişmanlık ile ilişkisi çok iyi bilinen bazı kanserlerle daha çocukken karşılaşmalarını arzulamıyorsanız; Uyku sorunlarının, horlamalarının, nefes tıkanmalarının sizi de onları da üzeceğini düşünüyorsanız;Fazla kilolu ve şişman görünümlerinin psikolojileri üzerine olumsuz etkiler yapacağını, arkadaş edinmelerinde, okul kazanmalarında, öğrenim başarılarında, iş hayatına kabullerinde ve hatta evlenmelerinde sorunlar yaratabileceğini fark ediyorsanız;Kısacası kilo fazlalığı ve şişmanlığın onları erken yaşlandıracağını biliyorsanız, çocuklarınızın kilosunu dikkatle izlemenizde yarar var.Hürriyet