Gebe Kalamamanızın Sebebi DNA Hasarı Olabilir
Güncelleme Tarihi:
Son yıllarda özellikle çevresel faktörler ve anne olma yaşındaki artış, bebek sahibi olmayı zorlaştırıyor. Öte yandan kısırlık sayısında da ciddi bir artış gözleniyor. Özellikle erkek nedenli kısırlığa bakıldığında, sayı ve hareket bozuklukları başı çekiyor. Genetiği bozuk spermler hem gebelik oluşmasına engel oluyor hem de düşüklere neden olabiliyor. Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Doç. Dr. Emre Pabuçcu, konuyla ilgili önemli bilgiler verdi.
SPERM GENETİĞİ, KADIN YUMURTASI KADAR ÖNEMLİ
Yakın geçmişe kadar, erkekte kısırlık incelemesi sadece sperm sayısı ve hareketleri olarak değerlendiriliyordu. Son zamanlarda spermlerin DNA’larındaki hasarı da ortaya koyan teknikler ortaya çıktı. Belirli sayıda sperm hücresinin özel boyama - işaretleme tekniği ile DNA’larındaki hasarının tespiti yapılabiliyor. Genel olarak, sayı ve hareket bozukluğu olanlarda genetik hasar da saptanabiliyor ve değerleri normale yakın kişilerde de spermlerin DNA’ları bozuk olabiliyor.
SİGARA ETKİLİYOR
Sperm genetiğinde birçok nedenden dolayı hasarlanma olabilir. Bunların arasında; sigara içimi özellikle de günlük 10 adetten fazla, varikosel dediğimiz testis damarlarındaki şişlik durumu, geçirilmiş ameliyatlar, uzun süreli ilaç kullanımı, çocuklukta geçirilmiş ateşli hastalıklar, kabakulak öyküsü, kanser nedeniyle radyasyon veya ilaca maruz kalmak başlıca nedenler olarak sayılabilir. Öyküsünde hiçbir şey olmayan ancak sperm genetik hasarı fazla birçok erkek de var.
DÜŞÜĞE NEDEN OLUYOR
Normal bir gebelik için, spermin yumurtayı tüp içerisinde başarılı bir şekilde döllemesi gerekiyor. Bunun için de spermin kafa kısmında taşıdığı genetik yapının sağlıklı olması yani kırıklar içermemesi gerekiyor. Genetiği bozuk spermler hem yumurtayı iyi dölleyemiyor hem de dölleseler bile oluşan embriyo sağlıksız olacağından düşükler karşımız çıkabiliyor. Kısaca, sperm sayısı ve hareketi normal olup çocuk sahibi olamama, tekrarlayan gebelik kayıpları ve tüp bebek tedavisi sonunda kötü embriyo kalitesi izlenmesi gibi birtakım önemli ve olumsuz sonuçlar doğuruyor.
TEDAVİSİ VAR MI?
Sperm genetik yapısını düzeltici ilaç maalesef yok. Temel birtakım önlemlerin alınması gerekli. Uygun diyet yapmak, sigarayı bırakmak ve doğru beslenmek en temel yapılması gereken işler. Sonuç alınamaz ise en az 2-3 aylık antioksidanlar denilen takviyeler fayda sağlayabiliyor. Bir diğer yöntem ise, özellikle tüp bebek tedavisi planı yapılan kişilere öneriliyor Bu yöntemde testislerden iğne ile sperm elde ediliyor. Amaç, genetiği bozulmamış spermlerin üretildiği yerden yani testis dokusundan elde edilmesi. Antioksidanlar ile 2-3 aylık takviye veya testislerden iğne ile alınan spermlerin tüp bebek tedavisinde kullanılması işe yarayabiliyor.