Ginseng Nedir, Ne İşe Yarar, Nasıl Kullanılır? Ginsengin Bilinmeyen Faydaları ve Zararları
Güncelleme Tarihi:
Ginseng, geleneksel Çin tıbbında yüzyıllardır kullanılmaktadır. Güçlü bir antioksidan olması nedeniyle cilt üzerindeki egzama, iltihap gibi sorunlara harika bir çözüm önerisi olabilir. Peki, adını sıklıkla duyduğumuz ginseng nedir, ne işe yarar, nasıl kullanılır? İşte ginseng’in bilinmeyen faydaları.
Son yıllarda popülaritesini koruyan bir bitki olarak karşımıza çıkan ginseng, cilt hastalıklarından, bağışık güçlendirici etkisine kadar vücuda pek çok fayda sağlıyor. Peki bu kadar etkili bir bitkinin zararları da var mı, nasıl kullanılır? İşte ginseng hakkında tüm merak edilenler ve bilinmeyen faydalarını, aynı zamanda olası yan etkilerini paylaşıyoruz.
Ginseng nedir?
Etli kökleri olan bu yavaş büyüyen kısa bitki, yetiştirilme süresine bağlı olarak üç şekilde sınıflandırılabilir: taze, beyaz veya kırmızı.
Taze ginseng 4 yıldan önce hasat edilirken, beyaz ginseng 4-6 yıl arasında ve kırmızı ginseng 6 yıl veya daha uzun bir süre sonra hasat edilir.
Bu bitkinin birçok türü vardır, ancak en popülerleri Amerikan ginsengi (Panax quinquefolius ) ve Asya ginsengidir ( Panax ginseng ).
Amerikan ve Asya ginsengi, aktif bileşik konsantrasyonları ve vücut üzerindeki etkileri bakımından farklılık gösterir. Amerikan ginsenginin rahatlatıcı bir ajan olarak çalıştığına inanılırken, Asya çeşidinin canlandırıcı bir etkisi olduğuna inanılmaktadır.
BAKMADAN GEÇME!
Ginseng faydaları nelerdir?
Ginseng iki önemli bileşik içerir: ginsenosidler ve gintonin. Bu bileşikler, vücuda yarar sağlamak için birbirini tamamlar.
İşte ginseng'in kanıta dayalı 7 sağlık yararı.
Güçlü antioksidan ve antienflamatuar özelliklere sahip
Ginseng ile yapılan bir çalışma, 18 genç erkek sporcunun yedi gün boyunca günde üç kez 2 gram Kore kırmızı ginseng özütü almasının etkilerini araştırdı.
Erkekler daha sonra bir egzersiz testi yaptıktan sonra test edilen belirli inflamatuar belirteç seviyelerine sahipti. Bu seviyeler, plasebo grubundan önemli ölçüde daha düşüktü ve testten sonra 72 saate kadar sürdü.
Son olarak, daha büyük bir çalışma, 12 hafta boyunca günde 3 gram kırmızı ginseng veya plasebo alan 71 postmenopozal kadını izledi. Daha sonra antioksidan aktivite ve oksidatif stres belirteçleri ölçüldü.
Araştırmacılar, kırmızı ginsengin antioksidan enzim aktivitelerini artırarak oksidatif stresi azaltmaya yardımcı olabileceği sonucuna vardılar
BAKMADAN GEÇME!
Beyin fonksiyonuna fayda sağlayabilir
Ginseng, hafıza, davranış ve ruh hali gibi beyin fonksiyonlarını iyileştirmeye yardımcı olabilir.
Yapılan bir çalışmada, dört hafta boyunca günde 200 mg Panax ginseng tüketen 30 sağlıklı insanı izledi. Çalışmanın sonunda, ruh sağlığı, sosyal işlevsellik ve ruh halinde iyileşme gösterdiler.
Bununla birlikte, bu faydalar 8 hafta sonra önemli olmayı bıraktı, bu da ginseng etkilerinin uzun süreli kullanımla azalabileceğini düşündürdü.
Başka bir çalışma, tek doz 200 veya 400 mg Panax ginseng'in 30 sağlıklı yetişkinde 10 dakikalık bir zihinsel testten önce ve sonra zihinsel performansı, zihinsel yorgunluğu ve kan şekeri düzeylerini nasıl etkilediğini inceledi.
400 mg'lık dozun aksine 200 mg'lık doz, test sırasında zihinsel performansı ve yorgunluğu iyileştirmede daha etkiliydi.
Ginseng'in, performansı artıran ve zihinsel yorgunluğu azaltan hücreler tarafından kan şekeri alımına yardımcı olması mümkündür. Yine de düşük dozun neden yüksek olandan daha etkili olduğu açık değildir.
Dahası, diğer çalışmalar Alzheimer hastalığı olan kişilerde beyin fonksiyonu ve davranışı üzerinde olumlu etkiler buldu.
BAKMADAN GEÇME!
Erektil disfonksiyonu (İktidarsızlık) iyileştirebilir
Araştırmalar, ginseng'in erkeklerde erektil disfonksiyon (ED) tedavisi için yararlı bir alternatif olabileceğini göstermiştir. İçindeki bileşiklerin, penisteki kan damarlarında ve dokularda oksidatif strese karşı koruma sağlayabileceği ve normal fonksiyonun geri kazanılmasına yardımcı olabileceği görülüyor.
Buna ek olarak, araştırmalar ginseng'in peniste kas gevşemesini iyileştiren ve kan dolaşımını artıran bir bileşik olan nitrik oksit üretimini destekleyebileceğini göstermiştir.
Yani ginseng, dokulardaki oksidatif stresi azaltarak ve penis kaslarındaki kan akışını artırarak erektil disfonksiyon semptomlarını iyileştirebilir.
Bağışıklık sistemini güçlendirebilir
Bağışıklık sistemi üzerindeki etkilerini araştıran bazı çalışmalar, ameliyat veya kemoterapi tedavisi gören kanser hastalarına odaklanmıştır.
Bir çalışma, mide kanseri ameliyatından iyileşen 39 kişiyi izledi ve onları iki yıl boyunca günde 5,400 mg ginseng ile tedavi etti.
İlginç bir şekilde, bu kişilerde bağışıklık fonksiyonlarında önemli gelişmeler oldu ve semptomların tekrarlaması daha düşük bir orana ulaştı.
Başka bir çalışma, ameliyat sonrası kemoterapi gören ileri mide kanseri olan kişilerde kırmızı ginseng ekstraktının bağışıklık sistemi belirteçleri üzerindeki etkisini inceledi.
Üç ay sonra, kırmızı ginseng özü alanlar, kontrol veya plasebo grubundakilerden daha iyi bağışıklık sistemi belirtilerine sahipti.
BAKMADAN GEÇME!
Yorgunlukla savaşabilir ve enerji düzeylerini artırabilir
Yapılan dört haftalık bir çalışma, kronik yorgunluğu olan 90 kişiye 1 veya 2 gram Panax ginseng vermenin etkilerini araştırdı.
Bunlar, verilen Panax ginseng alanlara kıyasla, daha az fiziksel ve zihinsel yorgunluk, hem de stres azalmaları görüldü.
Ayrıca, 155'ten fazla çalışmanın gözden geçirilmesi, ginseng takviyelerinin sadece yorgunluğun azaltılmasına yardımcı olmakla kalmayıp aynı zamanda fiziksel aktiviteyi de artırabileceğini öne sürdü.
Özetle ginseng, hücrelerde oksidatif hasarı azaltarak ve enerji üretimini artırarak yorgunlukla mücadeleye ve fiziksel aktiviteyi geliştirmeye yardımcı olabilir.
Kan şekerini düşürebilir
Ginseng, hem diyabetli hem de diyabetik olmayan kişilerde kan şekerinin kontrolünde faydalı görünmektedir.
Amerikan ve Asya ginsenginin pankreas hücre fonksiyonunu iyileştirdiği, insülin üretimini artırdığı ve dokularda kan şekeri alımını arttırdığı gösterilmiştir.
Ayrıca araştırmalar, ginseng özlerinin diyabetli kişilerin hücrelerinde serbest radikalleri azaltan antioksidan koruma sağlayarak yardımcı olduğunu göstermektedir.
BAKMADAN GEÇME!
Ginseng nasıl kullanılır?
Ginseng çiğ olarak yenebilir, çay haline getirilebilir veya çeşitli yemeklere eklenebilir. Toz, kapsül veya yağ olarak da tüketilebilir.
Ginseng kökü birçok şekilde tüketilebilir. Çiğ olarak yenebilir veya yumuşatmak için hafifçe buharda pişirebilirsiniz.
Çay yapmak için suda demlenebilir. Bunu yapmak için, taze dilimlenmiş ginseng'e sıcak su ekleyin ve birkaç dakika demlenmesine izin verin.
Ginseng, çorbalar ve kızartmalar gibi çeşitli tariflere de eklenebilir. Ve özü toz, tablet, kapsül ve yağ formlarında bulunabilir.
Ne kadar almanız gerektiği, iyileştirmek istediğiniz duruma bağlıdır. Genel olarak, günlük 1-2 gram çiğ ginseng kökü veya 200-400 mg ekstrakt önerilmektedir. Daha düşük dozlarla başlamak ve zamanla artırmak en iyisidir.
%2-3 toplam ginsenosid içeren standart bir ginseng özü tercih edin ve emilimi artırmak ve tüm faydaları elde etmek için yemeklerden önce tüketin.
Ginseng yan etkileri ve zararları
Belirli ilaçları kullanan insanlar ödemesi gereken olası ilaç etkileşimleri açısından ginseng tüketiminden önce mutlaka doktora danışmalıdır.
Bununla birlikte, diyabet ilaçları alan kişiler, bu seviyelerin çok düşmemesini sağlamak için ginseng kullanırken kan şekeri seviyelerini yakından izlemelidir.
Ek olarak, ginseng antikoagülan ilaçların etkinliğini azaltabilir.
Kanıtlanmış çalışmaların olmaması nedeniyle, ginseng'in hamile veya emziren çocuklar veya kadınlar için önerilmediğini unutmayın.
Son olarak, ginseng'in uzun süreli kullanımının vücuttaki etkinliğini azaltabilir.