Buzdolabını Akıllı ve DoÄŸru Kullanmanın Püf Noktaları
Güncelleme Tarihi:
Buzdolabınız akıllı olmayabilir ama siz buzdolabını akıllı kullanmayı öğrenebilirsiniz. Gastronomi ve Mutfak Sanatları Bölüm Başkanı Prof. Dr. Y. Birol Saygı, buzdolabını akıllı ve doğru kullanmanın püf noktalarını anlattı.Akıllı buzdolabı kullanımı; buzdolabı sıcaklığını önerilen aralıkta tutmayı, buzdolabında yiyeceklerinizi uygun şekilde düzenlemeyi ve temizlemeyi içerir. Sürekli kontrol, temizlik ve bakımıyla buzdolabınız görevini tam olarak yapar ve sağlıklı mutfağınıza hizmet eder. Aksi takdirde beslenme kalitenize ve bütçenize zarar verebilir.
Akıllı buzdolabı kullanımı; buzdolabı sıcaklığını önerilen aralıkta tutmayı, buzdolabında yiyeceklerinizi uygun ÅŸekilde düzenlemeyi ve temizlemeyi içerir. Sürekli kontrol, temizlik ve bakımıyla buzdolabınız görevini tam olarak yapar ve saÄŸlıklı mutfağınıza hizmet eder. Aksi takdirde beslenme kalitenize ve bütçenize zarar verebilir.
Buzdolabı, sıcak yaz günlerinde hayatımızı kolaylaÅŸtıran en önemli beyaz eÅŸyalardan biri… Her geçen gün farklı özelliklerle donatılan yeni modelleri piyasaya çıkıyor. En çok para verdiklerimiz ise ‘akıllı buzdolabı’ olarak nitelendirilen; sıcaklığını, nemini, enerjisini kendisi ayarlayan teknoloji harikası ürünler… Son model ve akıllı olmasa da siz emektar buzdolabınızı akıllı kullanmayı öÄŸrenebilirsiniz. Zaten besinlerinizin saÄŸlıklı, cihazınızın uzun ömürlü olması için buzdolabınızı akıllı ve doÄŸru kullanmayı öÄŸrenmemiz ÅŸart! Peki akıllı buzdolabı kullanımı nedir?
BAKMADAN GEÇME!
Buzdolabındaki tehlikeli bölge!
Buzdolabı ayarlarının nasıl yapıldığını ve kullanım özelliklerini öÄŸrenmek için mutlaka ‘kullanma kılavuzu’ nun okunması gerekiyor. Buzdolabı yaÅŸlandıkça, yerleÅŸim ve depolama hataları yapıldıkça enerji tüketimi artar. SaÄŸlıklı yaÅŸam için çok önemli bir yere sahip olan buzdolapları gerek beslenme kalitemiz gerekse yüksek maliyeti ile fark etmeden bize zarar verebilir. Bu nedenle sürekli kontrol, temizlik ve bakımıyla buzdolabınız görevini tam olarak yapar, saÄŸlıklı mutfağınıza hizmet eder.
Buzdolabı seçiminde temel kriterler
Buzdolabı seçiminde; fiyat, boyut, kullanacak insan sayısı, renk, donduruculu veya dondurucusuz olması, kolay temizlenebilir olması, özellikleri, enerji verimliliÄŸi, defrost sistemi, marka ve garanti/servis; temel seçim kriterleri olarak biliniyor. Buzdolabının ömrünü uzatmak için doÄŸru bakım önemli… Buzdolabına düzenli koruyucu bakım yapılsa bile, yiyecek ve içecekler normalde olduÄŸu kadar soÄŸuk olmadığında, donmuÅŸ ürünler yumuÅŸak ise, erimiÅŸ buz küpleri veya küpler birbirine yapışırsa, yiyecekler erken bozulmaya baÅŸlarsa ve olaÄŸandışı seslerden herhangi biri fark edilirse, yardım için servisi aramanın zamanı gelmiÅŸtir. Bu iÅŸaretler bulunmasa bile, rutin bakımı yapılmalı. DoÄŸru bakım, cihazın aşınma ve yıpranmasını en aza indirmeye yardımcı olduÄŸu gibi buzdolabının kullanım ömrünü uzatacaktır.
BAKMADAN GEÇME!
Rafları akıllı istifleyin
Akıllı kullanılan buzdolapları, yiyecekleri daha uzun süre taze tutmamızı saÄŸlıyor. Ancak bu, yiyeceklerimizi süresiz olarak buzdolabında tutabileceÄŸiniz anlamına gelmiyor. Buzdolabında yiyecekleri taze ve insan saÄŸlığı için güvende tutmak için cihazın temizliÄŸinden, yiyeceklerin yerleÅŸtirilmesine kadar birçok unsura dikkat etmek gerekiyor. Yiyeceklerin doÄŸru yerleÅŸtirildiÄŸi buzdolaplarında soÄŸutma daha etkin hale gelirken, market alışveriÅŸi de azaltılıp aile bütçesine katkı saÄŸlanıyor.
Üst ve orta raflarda tüketime hazır gıdalar, yemekler, süt ürünleri piÅŸmiÅŸ ürünler, hazır salatalar, alt rafta parçalanmış et ve et ürünleri (kıyma, köfte), parçalanmış balık ve balık ürünleri, sebzelikte meyve ve sebzeler ile kapı raflarında yumurta ve ambalajlı ürünleri depolamak buzdolabındaki sıcaklık dağılımına göre en uygun saklama ÅŸekli. Yüksek riskli yiyeceklerden olan çiÄŸ et, kümes hayvanları ve balık gibi yiyecekler üst raflara yerleÅŸtirilirse damlayarak diÄŸer besinlere mikroorganizma bulaÅŸtırabilir. Bu nedenle mikroorganizma bulaÅŸma ihtimali olan yiyecekler plastik torbalarda ya da kapalı kaplarda buzdolabının en alt rafında saklanmalı.
BAKMADAN GEÇME!
Buzdolabınızdaki çekmeceler, meyve ve sebzelerin saklanması için nem kontrollü bir bölge oluÅŸturmak üzere tasarlanmıştır. Ancak çok fazla nem biriktiÄŸi fark edilirse, çekmeceyi birazcık açık bırakarak nem seviyesini düÅŸürmek gerekir.
Üçte birini boş bırakın
Buzdolabının sadece yüzde 70’inin dolu olması verimliliÄŸi için önemli. Buzdolabının fazla doldurulmaması, yiyecekler arasında yeterince boÅŸluk bırakılması gerekir. Buzdolabını doldurarak soÄŸuk havanın serbestçe dolaÅŸması engellenebilir ve buzdolabı yiyecekleri uygun ÅŸekilde soÄŸutmayabilir. Aksi takdirde buzdolabı ısınabilir. Bu da yiyeceklerinizin beslenme ve duyusal kalitelerinin düÅŸmesine, beraberinde daha çok satın alma olasılığını artırır.
BAKMADAN GEÇME!
10 adımda buzdolabını doğru kullanma rehberi
1-) DoÄŸru yere yerleÅŸtirin: Buzdolabı mutfakta ocak, fırın veya ısıtma kaynağından mümkün olduÄŸunca uzaÄŸa yerleÅŸtirilmeli. EÄŸer bir buzdolabı bu ısı üreten noktalardan herhangi birine yakınsa, içeriÄŸi soÄŸuk tutmak ve süreçte daha fazla enerji kullanmak için daha fazla çalışması gerekiyor. Ayrıca, arka ve yan yüzeylerin boÅŸlukları yani menfezlerin doÄŸru çalışmasını saÄŸlamak için çevresinde yeterli alan bulunduÄŸundan emin olun.
2-) Buzdolabının dengesini koruyun: Buzdolabı düz bir zeminde deÄŸilse, kapılar tamamen veya düzgün bir ÅŸekilde kapanmayabilir ve motor gereksiz yere gerilebilir. Buzdolabının konumunu kontrol etmek için raflarda su terazisi kullanılmalı. Üniteyi düzgün tutmak için buzdolabının ayakları ayarlanmalı.
BAKMADAN GEÇME!
3-) Termometreyle sıcaklığı ölçün: Ünitenin hem buzdolabı hem de dondurucu bölümlerinin sıcaklığı sık sık kontrol edilmeli. Bu, gıda güvenliÄŸi ve buzdolabının verimli çalışmasına yardımcı olmak için önemli. Buzdolabı bölmesi 5°C veya altında ve dondurucu bölümü -18°C olarak ayarlanmalı. Buzdolabının sıcaklığını düzenli kontrol etmenin en iyi yolu ise termometre kullanmak.
4-) Kapıları fazla açık tutmayın: Buzdolabı kapağını açmadan içinden ne alınacağına karar vermek kapının açık kalma süresini kısaltır. Kapıyı açıp karar vermek ise kapının uzun süre açık kalması buzdolabının sıcaklığının artmasına veya dalgalanmasına neden olur. Elektrikler kesildiÄŸinde kapakları açmamak buzdolabı iç sıcaklığının daha uzun süre korunumu demektir.
BAKMADAN GEÇME!
5-) Kapı contalarını kontrol edin: Conta iyi kapanmıyorsa, ünitenin daha fazla çalışmasını ve doÄŸru sıcaklığı korumak için daha fazla enerji kullanmasını saÄŸlayan soÄŸuk hava kaçabilir. Kapı contaları zaman zaman kontrol edilmeli. Contalarda açılma, ezilme, çatlama veya kopma varsa deÄŸiÅŸtirilmeli. Buzdolabı bakım rutininin bir parçası olarak, contanın düzenli olarak ılık ve sabunlu suyla temizlediÄŸinizden emin olunmalı.
6-) Raf organizasyonunu yapın: Buzdolabında rafların akıllıca istiflenmesi çok önemli. Üst ve orta raflarda tüketime hazır gıdalar, yemekler, süt ürünleri piÅŸmiÅŸ ürünler, hazır salatalar, alt rafta parçalanmış et ve et ürünleri (kıyma, köfte), parçalanmış balık ve balık ürünleri, sebzelikte meyve ve sebzeler ile kapı raflarında yumurta ve ambalajlı ürünleri depolamak buzdolabındaki sıcaklık dağılımına göre en uygun saklama ÅŸeklidir. Yüksek riskli yiyecekler olan çiÄŸ et, kümes hayvanları ve balık gibi diÄŸer yiyecekler mikroorganizma bulaÅŸtırma olasılığı taşıdıkları için plastik torba veya kapaklı kaplar kullanarak buzdolabındaki en alt raflarda muhafaza edilmeli. Sebze ve meyveler yaÅŸamlarını sürdürmek için solunum yaparlar ve solunumları sonucu etilen gazı üretirler. Etilen sebze ve meyvelerin yaÅŸlanmasını hızlandırır. Bu nedenle sebze ve meyveler ayrı çekmecelerde saklanmalı.
BAKMADAN GEÇME!
7-) Ä°lk giren ilk çıkar kuralına uyun: Buzdolabında saklanacak ürünlerin mutlaka etiketleri okunmalı ve ambalajın üzerindeki talimatlara uyulmalı. Yanlışlıkla veya unutarak buzdolabında çok uzun süre kalmış olabilecek yiyecekleri atılmalı. Yiyeceklerin üzerinde küf görülürse, kötü bir koku veya diÄŸer bozulma belirtileri varsa veya sadece bozulduÄŸundan ÅŸüpheleniyorsa kesinlikle tüketilmemeli. Yiyeceklerinizi saklarken, ilk giren ilk çıkar kuralına uymanız önemli. Buzdolabında getirilen eski yiyeceklerin arkasına yeni yiyecekler yerleÅŸtirmek daha kolaydır. Buzdolabından çıktıktan sonra yiyeceklerin oda sıcaklığında iki saatten fazla bekletilmemesine de dikkat edin.
8-) Kokularla baÅŸa çıkın: Buzdolabındaki kokularla baÅŸa çıkmak için iyi kapatılmış cam kaplar kullanmak en uygun olanı… Kokulardan kurtulmak için alt rafta açık bir bikarbonat kabı bulundurabilir ya da sebze çekmecenizin altına biraz bikarbonat serperek üzerini kâğıt havluyla örtebilirsiniz. Her üç ayda bir bikarbonatı deÄŸiÅŸtirmeyi unutmayın. Yiyecekler buzdolabında özellikle elektrik kesintisi sırasında bozulmuÅŸsa ve yiyeceklerden gelen koku kalırsa, çıkarılması zor olabilir. Böyle bir durumda, buzdolabının içi sirke ve suyla silinmeli. Sirke, küfü yok eden asidi saÄŸlamaktadır. Ayrıca, kabartma tozu ve su ile yıkanmalıdır. Contaların, rafların, yanların ve özelikle kapının ovaladığından emin olunmalı. Temizlik sonrası birkaç gün hava almasına izin vermek de faydalı olur. Ünitenin altına taze kahve tozu veya kabartma tozu serpilebilir veya açık bir kaba konabilir. Dondurucunun içine vanilyaya batırılmış bir pamuklu çubuk yerleÅŸtirerek, 24 saat boyunca kapıyı kapatarak da bekletebilirsiniz.
BAKMADAN GEÇME!
9-) Yiyecekleri kapalı tutun: Buzdolabınızın derinliÄŸini kullanmak için düz uzun ve yükseklik sırasına istifleyebilecek kapaklı kaplar kullanılmalı. Cam görünürlük, hijyen ve sürdürülebilirlik için en iyisi olup sıkıca kapanan kapakları olan kaplar kullanılmalı. Yiyecekler, güvenli bir ÅŸekilde üste konabilen kaplarda folyo veya plastik kapla sıkıca kaplanmış ÅŸekilde saklanmalı. Bu, ünitedeki nemi en aza indirmeye yardımcı olarak buzdolabında buzlanmayı azaltır. Buzdolabında havanın Bağıl Nemi (RH) yüzde 55-60 olup yiyeceklerimizin nem içeriÄŸinin yüksek olmasından dolayı nem dengesinin oluÅŸması için yiyeceklerimiz nem kaybederler. Bu buzdolabında karlanmaya yol açarken, yiyeceklerin nem kaybederek kalitelerinin düÅŸmesine neden olur. Ayrıca yemekleri soÄŸuduktan sonra buzdolabına koyun. Buzdolabınıza sıcak yiyecek koymak, cihazın ve içeriÄŸin sıcaklığını artırarak cihazın dengelenmesi için daha fazla çalışmasını saÄŸlar.
10) Komple temizlik yapın: Buzdolabında dökülenler veya damlayanlar hemen temizlenmeli. Her üç ayda bir buzdolabının raf ve çekmece gibi parçaları çıkarılarak sıcak su ve az miktarda bulaşık deterjanıyla temizlenmeli. Asla aÄŸartıcı veya gıdaya zarar vermeyen kimyasallarla temizlenmemesi gerektiÄŸini belirtelim. EÄŸer derinlemesine temizlemeye ihtiyaç varsa özellikle inatçı lekelerden kurtulmak için diÅŸ fırçası ve suyla karıştırılmış bikarbonat kullanılmalı. Buzdolabının dışı, arkası ve altı da temizlenmeli. Buzdolabınızın arkasındaki metal kafes (yoÄŸunlaÅŸtırıcı) ve altındaki kompresörün üzerindeki birikmiÅŸ kir ve tozlar, buzdolabının verimli çalışmasını önler. Ãœnitenin yoÄŸunlaÅŸtırıcısı arka kısımdaysa, üniteyi duvardan uzaklaÅŸtırmak gerekir. Bu da buzdolabının altındaki zemini temizleme ÅŸansı verir. Temizlik, elektrikli süpürge veya sert bir fırça ile yapılabilir. YoÄŸunlaÅŸtırıcılar yılda bir veya iki kez bu ÅŸekilde temizlenmeli. Evcil hayvanlar varsa daha sık temizlik yapmakta fayda var. Ayrıca, buzdolabında 5 mm'den daha kalın olduÄŸunda buz çözülmeli.ÂBuz, ısı iletimini engellediÄŸi için enerji tüketimini artırır.
FotoÄŸraflar: Ä°ngimage, Ä°stock, Alamy