Adet Düzensizliğinde Doğru Bilinen 7 Yanlış!
Güncelleme Tarihi:
Toplumumuzda hakkında en çok yanlış inanışa sahip olunan sağlık sorunlarından biri de adet düzensizliği. Adet düzensizliği konusunda doğru bilinen bu yanlış bilgiler hem zaman kaybına, hem de tedavinin göz ardı edilmesine yol açarak tehlikeli sonuçlara yol açabiliyor.
Kadınlarda adet döngüsü temel olarak; her ay bir yumurta gelişiminin olması, gebelik için rahmin hazırlanması ve eğer gebelik olmazsa hazırlanan döl yatağının vajinal kanama ile atılması demektir. Genellikle bu döngü 28 günde bir tekrar eder ama 21 güne kadar kısalabilir veya 35 güne kadar uzayabilir. 21 günden daha kısa veya 35 günden daha uzun periyodlar düzensiz kanama olarak nitelendirilir.
Böyle bir durumda internetten ya da arkadaş çevresinden bilgi edinmeye çalışmak yerine mutlaka uzmana muayene olunması, altta yatan nedenin belirlenerek gerekirse tedaviye başlanması gereklidir. Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Dr. Funda Aybar Susur, adet düzensizliğinde doğru bilinen 7 yanlışı anlattı, önemli uyarılar ve önerilerde bulundu.
BAKMADAN GEÇME!
Adet dönemlerinde yoğun kanamak iyidir. YANLIŞ!
DOĞRUSU: Adet kanaması eğer 7 günden uzun sürüyor, her 2-3 saatte bir ped değişim ihtiyacı oluyorsa veya kanama pıhtı içeriyorsa fazla miktarda kanıyorsunuz demektir. Bunun sebebi miyom, polip gibi rahim duvarında yer kaplayan lezyonlar, rahim duvar kalınlaşması, hatta rahim kanseri bile olabilir. Ayrıca yumurtalık kistleri, hormonal bozukluklar gibi durumlarda da fazla kanama görülebilir.
Rahim duvar kalınlaşması varsa ve tedavi edilmezse ilerde rahim kanseri riskini arttırabilir. Dolayısıyla yoğun kanamanın sebebini bulup, mutlaka tedavi etmek gerekir. Aynı zamanda fazla miktarda kan kaybetmek kansızlığa da neden olabilir. Bunun sonucu da çarpıntı, halsizlik, saç dökülmesi gibi şikayetler yaşanabilir. Kansızlık varsa eş zamanlı olarak mutlaka bunu da tedavi etmek gerekir.
BAKMADAN GEÇME!
Adet olamamak zararsız bir durumdur. YANLIŞ!
DOĞRUSU: Adet olamamak çoğu zaman önemsenmezse de aslında ciddiye alınması gereken bir bulgudur. Menopoz döneminde adetten kesilmek normaldir çünkü vücutta östrojen hormonu yoktur. Bununla beraber üreme çağında veya halen tam menopoza girilmediği dönemde, periodlarda aksama olursa dikkate almak gerekir.
Vücutta var olan östrojen rahim duvarını kalınlaştırır. Kalınlaşan rahim duvarı, yumurtlama olmazsa olgunlaşıp dökülemez ve zaman içinde rahim duvarında kalınlaşmalarına, poliplere sebep olabilir. Rahim duvar kalınlaşması tedavi edilmezse ilerde rahim kanseri riskini arttırabilir. Bu nedenle henüz menopoza girilmediyse mutlaka her ay adet kanaması ile kalınlaşan rahim duvarı dökülmelidir. Bu dökülme kendi kendine olmuyorsa mutlaka ilaçlarla kanamayı sağlamak gerekir.
BAKMADAN GEÇME!
Menopoz döneminde leke şeklinde kanama olması çok önemsenecek bir bulgu değildir. YANLIŞ!
DOĞRUSU: Menopozda bir damla dahi kanama olması önemli bir bulgudur. Menopozdaki bir kadının vücudunda östrojen olmadığı için vajinal kanaması olması normal bir durum değildir.
Böyle bir durumda bir damla bile kanama ciddiye alınmalı ve rahim duvarından örnek alınmalıdır. Her zaman altta ciddi bir hastalık yatmayabilir, rahim içi çok inceldiğinde de böyle kanamalar olabilir ama mutlaka örnek alınıp tehlikeli bir durum var mı kontrol edilmelidir.
BAKMADAN GEÇME!
Düzenli adet olmazsam kilo alırım. YANLIŞ!
DOĞRUSU: Kilo almak ile adet düzensizliğinin doğrudan bir ilişkisi yoktur. Adet dönemlerinde bir miktar ödem olsa da bu gerçek bir kilo artışı değildir. Ancak polikistik over sendromu gibi bazı hastalıklarda adet düzensizliğine eşlik eden insülin direnci olabilir ve bu da kolay kilo almaya ve zor kilo vermeye sebep olabilir.
Sık adet görmek yumurta sayısının iyi olduğunu gösterir. YANLIŞ!
DOĞRUSU: Üreme çağının iki uç döneminde yani ilk adet olmaya başlandığında ve menopoza yaklaşıldığında adette düzensizlikler olabilir. Sanılanın aksine genellikle menopoza giriş süreci başladığında adet araları açılmaz, daha ziyade öncelikle adet kanamaları sıklaşır, daha sonrasında seyrek hale gelir. Bu nedenle sık adet olursak bu erken menopozun bir işareti olabilir, bunu dikkate almalı ve doktor kontrolüne başvurmalıyız.
BAKMADAN GEÇME!
Düzensiz adet olan kişiler hiç çocuk sahibi olmazlar. YANLIŞ!
DOĞRUSU: Adet düzensizlikleri genelde yumurtalama düzensizliği ile beraber olduğu için bu hasta grubu daha zor gebe kalabilmektedir. Tabi ki bu hiç gebe kalamazlar anlamına gelmiyor. Öncelikle adet düzensizliğinin sebebini araştırmak gerekir.
Guatr veya süt hormonu gibi hormonal bir bozukluk varsa önce bunu tedavi etmek faydalı olacaktır. Bazen de polikistik over hastalığı dediğimiz yumurtalıklarda çok sayıda yumurta olma durumu söz konusu olabilir ve bu nedenle düzenli yumurtlama olmuyor olabilir. İlaçlarla bu hastalıkların tedavisi mümkündür.
BAKMADAN GEÇME!
Bazı aylarda iki adet dönemi arasında oluşan lekelenme şeklinde ara kanamalar mutlaka bir sorun var demektir. YANLIŞ!
DOĞRUSU:Ara kanama; bazı kadınlarda yumurtlama kanaması dediğimiz, bazı aylarda yumurtlama esnasında görülen zararsız bir bulgu olabilir. Bununla beraber polip, miyom gibi yer kaplayan bir lezyona bağlı olup olmadığının mutlaka araştırılması lazımdır. Dolayısıyla hemen panik yapmamak ama bunu da ciddiye alarak mutlaka bir doktor kontrolüne gitmek gerekir.
Kaynak Fotoğraflar. iStock, Alamy
Doğum kontrol hapının kontrol edemeyeceği şey nedir?
Sarı Mikrofon ekibi olarak sokağa "Doğum kontrol hapının kontrol edemeyeceği şey nedir?" diye sorduk. Birbirinden komik cevaplar aldık.