Fiziksel Görünüm İnsanlar Üzerinde Ne Kadar Etkili?
Güncelleme Tarihi:
Sarışınlar aptaldır, dövme yaptıranlar aykırıdır, gözlük takan öğrenci çok çalışkandır, esmerler seksidir, takım elbiseli kişiler güvenilirdir. Bunun gibi düşünceler neredeyse toplumun hemen her kesimi tarafından bilinen ve kabul gören inanışlardır.
Bu gibi inanışlar insanların fiziksel görünümüne bakarak onlar hakkında fikir yürütmenin ne kadar kesin yargılara varabildiğini göstermektedir. İnsanların fiziksel görünümü ile onların ruhsal dünyaları ve nasıl bir kişi oldukları hakkında bilgi edinme arzusu uzun zamandır merak uyandıran bir konudur.
Uzman Psikolog Naciye Tokaç, fiziksel görünümün insan üzerindeki etkilerini anlattı...
Özellikle güzelliğin/yakışıklılığın etkili olduğunu ortaya koyan birçok araştırma göstermektedir ki; insanlar fiziksel görünümden etkilenmektedir. Fiziksel çekiciliğin flört veya evliliklerde etkili olduğunun yadsınamaz bir gerçek olduğunu çoğu kişi kendi yaşamında deneyimlemiştir.
'HALO ETKİSİ' NEDİR?
Sosyal Psikolojide “Halo Etkisi” teorisi fiziksel çekiciliğin kişiler üzerindeki etkisini açıklayan bir kavramdır. Halo etkisi fiziksel olarak çekici kişilerin, doğru olmasa bile, olumlu başka özelliklere de sahip olarak algılanmasıdır. Örnekle söylemek gerekirse; güzel bir kızın aynı zamanda sevecen, zeki, bilgili olduğunun beklenmesidir. Birçok araştırma fiziksel çekici kişilerin; daha olumlu bir kişiliğe, daha yüksek bir konuma sahip ve evlenme-evliliğinden mutlu olma olasılığına sahip kişiler olarak değerlendirildiğini göstermektedir.
Fiziksel çekici kişiler gerçekten olumlu özelliklere sahip midir yoksa bu özellikler sadece çekici oldukları için bu kişilere atfedilmektedir? Fiziksel çekici kişiler; çevresi tarafından sıklıkla, kendilerine güvenlerini ve saygılarını artıracak şekilde olumlu destek görmektedir. Alınan bir iltifat, yaptığı işlerdeki başarısının değerlendirilmesinden önce gözle görünen fiziki görünümün dikkati çekmesi, sadece çekici olduğu için ahlaki güzelliğe de sahip olduğunun düşünülmesi bu kişilerin daima olumlu desteklenmesini sağlamaktadır
O denli ki; suçlu olan kişilerden fiziksel çekici olan kişilerin görece daha az çekici olanlara göre daha az cezaya çarptırıldığını söyleyebiliriz. Hatta fiziksel çekici bir kişiyi öldürmenin, çekici olmayan birisini öldürmekten daha fazla ceza gerektirdiğini araştırmalar ortaya koymuştur. Buraya kadar genel olarak fiziksel çekiciliğin kişi için olumlu yönlerinden bahsedildi. Ancak endişe etmeyin! Çekiciliğin işe yaramadığı, önemsiz olduğu veya görmezden gelindiği durumlar oldukça fazladır. Halo Etkisi ancak kısa süreli etkileşimler, çekici bir kişinin dışarıdan gözlenmesi gibi durumlarda geçerli olmaktadır. Bir kişi ile yüzyüze etkileşimde bulunulduğunda, kişi ile gerçekçi ve tam bir bilgi alışverişinde bulunularak iletişim kurulduğunda Halo Etkisi zayıflamaktadır.
Çekiciliğin işe yaramadığı bir diğer nokta herhangi bir kişiye karşı suç işlenildiği durumlardır. Eğer çekici bir kişi size karşı bir suç işlerse; sizi dolandırır veya hırsızlık yaparsa o kişinin güzel/yakışıklı olmasının hiç önemi olmamaktadır.
Eğer bir kişiyle yeni tanışıyorsanız, bir kişiyi işe alacaksanız, karşılıklı alışveriş yapacaksanız veya birisiyle yeni bir iş anlaşması yapacaksanız ve bu kişi fiziksel olarak çekici biriyse sadece bir görüşme ile yetinmemenizi; bu kişiyi gerçekçi olarak tanımak için farklı zamanlarda birkaç görüşme daha yapmanızı öneririm. Böylece Halo'nun yanıltıcı etkisinden kurtulabilirsiniz.