Fıstık Ağacı Nedir, Nerede Ve Nasıl Yetişir? Fıstık Ağacı Özellikleri, Bakımı Ve Faydaları Hakkında Bilgi
Güncelleme Tarihi:
Fıstık, hemen hemen herkesin severek tükettiği bir kuruyemiştir. Tatlılarda özellikle baklavada kullanılan fıstık nerede ve nasıl yetişir? Fıstığın faydası nedir? Fıstık ağacı nasıl yetişir gibi sorular akıllara gelebilir. İşte fıstık ağacı hakkında merak edilen tüm detaylar.
Fıstık belki de en fazla sevilen kuruyemişlerin başında gelmektedir. Fıstık sadece çerez olarak tüketilmez. Antepfıstığı olarak da bilinen kabuklu fıstık ve tatlı, pasta ve bazı yemeklerde kullanılan iç fıstığın besin değeri de çok yüksektir.
Fıstık Ağacı Nedir?
Fıstık ağacının meyvesi kıymetli bir tarımsal üründür. Gıda ve pastacılık sektöründe tüketildiği gibi çerez olarak da fazlaca Fıstık, gıda sektöründe tatlı ve yiyecek sektöründe çok fazla tüketilir. Bunun yanında fıstık kuruyemiş olarak da çok sevilir ve talep görürü.
Fıstık Ağacının Latince İsmi Nedir?
Antep fıstığı, sakız ağaçgiller familyasına aittir.( anacardiaceae ) Fıstık, botanikte Latince ismiyle bilinir. Antep fıstığının Latince ismi " Pistacia Vera" dır.
Fıstık Ağacının Özellikleri Nelerdir?
Fıstık ağacı yaklaşık 10 metre boya sahiptir. Ağacın üzerindeki fıstıklar üzüm salkımı biçimindedir. Ülkemizde yetişen fıstıkların daha lezzetli olmalarının sebebi yağ oranlarının yüksek oluşudur. Fıstık ağacı geç hasat veren bir ağaç türüdür.
Fıstık ağacı her yıl ürün vermez. Ortalama bir fıstık ağacından yaklaşık 50-55kg ürün elde edilir. Fıstık ağacından iki yılda bir ürün alınır. Ülkemizde12 çeşit fıstık türü yetiştirilmektedir.
Fıstık Ağacı Nerede ve Nasıl Yetişir?
Ülkemizde Antep fıstığı Gaziantep' de yetiştirilir. Siirt, Şanlıurfa, Diyarbakır, Kahramanmaraş ve Adıyaman bölgelerinde de yetiştirilmektedir. Esasında Ana vatanı Ortadoğu olan fıstık diğer bazı ülkelerde de yetişmektedir. Bunlardan birisi Suriye'dir. Fakat Meksika, Çin, Yunanistan ve Amerika’da da fıstık yetişmektedir.
Fıstık ağacı sıcak ve kurak iklimi sever. Nemsiz ortamda güzel gelişim gösterir. Fıstık ağacı fazla sulanma ihtiyacı olan bir ağaç değildir. Fıstık ağacı ekildikten sonra 10-12 yıl içinde ürün vermeye başlar. Hasat elde etmek uzun zaman gerektirdiği için fıstık kıymetli bir tarımsal üründür.
Fıstık Ağacı Yaprağını Döker mi?
Fıstık ağacı yaprağını döken bir ağaçtır. Sonbaharda yapraklarını döken fıstık ağacının kuruyan dalları da öncesinde ayıklanarak temizlenir.
Fıstık Ağacının Bakımı Nasıl Yapılır?
Fıstık ağaçlarının kök yapısı pek dayanıklı ve sağlamdır. Başka hiçbir ağaç ve bitkinin yetişmediği yerlerde fıstık ağacı rahatlıkla yetişebilir. Ancak fıstık ağacından kısa sürede kaliteli ve bol hasat elde edilmek isteniyorsa mutlaka toprak şartlarının uygun özellikte olması ve gerekli tüm bakım işlemlerinin düzenli yapılması gerekir.
Fıstık ağacının dikim işi sonbahar veya ilkbahar aylarında yapılır. Dikim aşılı fidanlarla da yapılabilir. Her ne kadar ilk ürün on yıl sonra alınsa da sabırla ve itinayla her yıl düzenli bir şekilde ağaçların bakımı ve toprağın sürümü ve gübrelenmesi yapılmalıdır.
Fıstık ağacının erkek ve dişi çiçekleri ayrı ayrı ağaçlarda bulunduğundan ürün elde etmek için tozlanma ve döllenme yapılması ayrı bir özen gerektirir. Fıstık bahçelerinde bu sebeple7-10 dişi ağaca 1 erkek ağaç hesaplanarak dikim yapılır.
Verimli bir hasat elde edebilmek için fıstık ağaçlarının doğru ve yeterli biçimde gübrelenmesi şarttır. Antepfıstığında görülen " düzensiz verim " tam olarak bitkinin beslenmesi ile ilgili bir durumdur. Yine budama işlemini de uygun ve dikkatle yapmak fıstık hasadının miktarını doğrudan etkileyen bir unsurdur.
Fıstık Ağacının Hastalıkları Nelerdir?
Antep fıstığı ağacı yetiştiriciliği özen isteyen bir tarımsal faaliyettir. Yine fıstık ağaçlarına zarar veren birçok hastalık çeşidi vardır. Bunlar, kök çürüklüğü, Antep fıstığı yaprak çizgi hastalığının yanı sıra bir de septoria yaprak lekesi tabir edilen hastalıktır. Bilhassa genç fıstık ağaçlarında görülürler.
Fıstık Ağacının Faydaları Nelerdir?
l Antep fıstığının besin değeri yüksektir. 100gr Antep fıstığında 10gr diyet lifi, 20gr protein, 1,025 mg potasyum bulunmaktadır. Fıstıkta B6 vitamini, C Vitamini, A vitamini, D Vitamini, demir ve Kalsiyum bulunur.
l Antep fıstığının kolesterolü düşürdüğü bilinmektedir.
l Antep fıstığında bol miktarda bulunan B6 vitaminin kanser türlerini ve enfeksiyonları engellediği bilinmektedir.
l Antep fıstığının bir diğer yararı da göğsü yumuşatıyor olması, göğüs ağrılarını hafifletmesidir.
l Antep fıstığında bol miktarda bulunan lif sayesinde midede oluşan asit miktarı dengelenir.
l Antioksidan bakımından zengin bir besin olan Antep fıstığı yaşlılığa bağlı hastalıkların ortaya çıkmasını geciktirir.
l Antep fıstığının afrodizyak etkisi de bilinmektedir.
l Antep fıstığındaki lutein ve zeaksantin hücrelerin hasar görmesini büyük ölçüde engeller. Neticesi de yaşa bağlı görme bozukluklarının önüne geçilebilmesidir.