Ertesi Gün Hapının Doğru Kullanımı
Güncelleme Tarihi:
Ertesi gün hapı, istenmeyen gebelikleri önlemek için sıkça başvurulan bir yoldur. Gebelik ihtimaline karşı önleyici etkisi olan ertesi gün hapını ne zaman kullanmalıyız? En yüksek etkiyi ne zaman görürüz? Kadın Hastalıkları ve Tamamlayıcı Tıp Uzmanı Dr. Pınar Yalçın Bahat ertesi gün hapıyla ilgili bilinmesi gerekenleri anlatıyor.
Ertesi gün hapını hepimiz duymuşuzdur, ancak toplum normları gereği cinsellik konuşulmadığı gibi çoğu zaman biz hekimlerle bile doğum kontrol hapları ve ertesi gün hapı gibi medikal ajanlar bile konuşulmayabiliyor.
Ertesi gün hapı ne için kullanılır?
Korunmasız bir cinsel ilişki sonrası ya da ilişki sırasında korunma yönteminiz ile ilgili bir sorun yaşadıysanız (prezervatifin yırtılması gibi), gebe kalma şüphesi varsa ve herhangi bir engel teşkil edecek sağlık probleminiz yoksa ertesi gün hapı güvenle kullanılabilir. Ancak cinsel yolla bulaşan hastalıklara karşı herhangi bir koruyucu etkisi olmadığı unutulmamalıdır.
Ertesi gün hapı ne zaman kullanılır?
İlişki sonrası ilk 5 gün içinde kullanılabilmektedir, ancak asıl etkisini yüksek oranda ilk 24 saat içinde göstermektedir.
Ertesi gün hapı yüksek dozda progesteron içermektedir. Bu sayede yumurtlamayı engellerken aynı zamanda yumurtlama veya döllenme olduysa da oluşan embriyonun rahim duvarına tutunmasını engelleyerek etki göstermektedir.
Ertesi gün hapı ay içinde düzenli olarak devamlı kullanılabilecek bir doğum kontrol yöntemi değildir. Düzenli bir cinsel hayatınız var ve gebe kalmak istemiyorsanız ertesi gün hapı yerine doğum kontrol haplarını tercih etmelisiniz. Çünkü kısa sürede yüksek doz hormonal dalgalanmalar yaşamak yerine rutin döngünüzü taklit eden daha düşük doz olan doğum kontrol haplarını tercih etmek daha mantıklı bir seçim olacaktır. Hap kullanımını tercih etmiyorsanız benzer şekilde rahim içi araç kullanımı daha uygun olacaktır.
Piyasada bulunan ertesi gün haplarının tek doz ve günde 2 kez kullanılan farklı ticari formları bulunmaktadır. İlaç kullanıldıktan 3 saat içinde kusma meydana gelirse doz tekrarlanmalıdır.
Ertesi gün hapı kullanımı sonrası adet döneminde bir değişiklik beklenmemek ile birlikte özellikle tekrarlayan dozlarda bir ay içinde birden fazla kez kullanımında adet döngüsünde bozulmalara yol açabilmektedir. Ancak yine de adet döngünüzde bir gecikme olduysa mutlak doktorunuza başvurarak gebelik testinizi yaptırın ve özellikle dış gebelik açısından kendinizi muayene ettirin.
Emziren bir anne kullandıysa mutlaka doktoruna danışarak sütünü bir süre sağarak bebeğine vermemelidir.
Kısacası, ertesi gün hapı rutin düzenli olarak kullanabilecek bir doğum kontrol yöntemi değildir. Acil bir korunma yöntemidir ve özellikle ilk 24 saat içinde kullanımında etkinliği en yüksek seviyededir.
Kadın Hastalıkları ve Tamamlayıcı Tıp Uzmanı Dr. Pınar Yalçın Bahat