Erken Yumurtalık Yetmezliği: Nedir, Neden Olur, Tedavisi Nasıl Yapılır?
Güncelleme Tarihi:
İnfertilite, yani bir yıl korunmadan çocuk sahibi olamama oranı dünyada %8-12 arasındayken, ülkemizde bu oran %10-20 aralığında değişiyor. İnfertiliteye neden olan en önemli faktörlerden biri kadınlarda yaşanan 'erken yumurtalık yetmezliği' olarak biliniyor. Üreme Sağlığı ve İmmunolojisi Uzmanı Dr. Murat Berksoy, konuyla ilgili önemli bilgiler verdi.
Erken yumurtalık yetmezliği gebeliği engelliyor
Çocuk sahibi olma yolunda çiftlerin yaşadığı sorunların başında erken yumurtalık yetmezliği (Premature Ovarian Failure, POF) geliyor. Erken yumurtalık yetmezliği kadınlarda 40 yaşından önce yumurtalık fonksiyonlarının bozulması olarak açıklanıyor.
Bir tür erken menopoz olarak da adlandırılan bu durumda doğurganlık hormonlarının dengesi bozulur, adet döngüsü durabilir ve sonuç olarak doğal yollarla gebe kalmak imkansız hale gelebiliyor. Yapılan araştırmalarda erken yumurtalık yetmezliğinin görülme oranı 30 yaşından küçük kadınlarda binde bir, 40 yaşından küçük kadınlarda ise yüzde bir olarak değişiyor.
Geç tanı konması çocuk sahibi olma sürecini uzatıyor
Ülkemizde erken yumurtalık yetmezliği tanısı, genellikle kadınların ya 40 yaşından önce adetten kesilmesi ya da çocuk sahibi olmak isteyip olamadıklarında doktora başvurmaları ile konabiliyor. 40 yaş çocuk sahibi olma yolunda dönemeç olarak kabul edilir.
Bu aşamada gelen hastalar için doğurganlık konusunda yapılacak tedavilerin süresi uzuyor. Erken dönemde rutin kontrollerde bu tanı konabilse yumurtalık işlevleri önceden belirlenebilir ve buna neden olan temel faktörlere eğilerek kişiye özel tedaviler planlanabilir” önerisinde bulunuyor.
Yaşam tarzı değişiklikleri ile çocuk sahibi olma şansı artıyor
Sağlıksız beslenme, toksinlere ve radyasyona maruz kalma, uyku bozuklukları, stres, hareketsizlik, sigara kullanımı, kozmetikler ve temizlik ürünlerindeki kimyasalların etkisi ve tabii genetik faktörler erken menopoz riskinin belirleyicisi oluyor. Erken yumurtalık yetmezliği tanısında tüm bu yaşam tarzı faktörlerinin düzenlenmesi ile riski en aza indirmenin mümkün oluyor.
Yaşam tarzı değişiklikleri için öneriler
-Sağlıklı ve temiz gıdalarla beslenmeli, işlenmiş paketli ürünlerden uzak durmalısınız.
-Radyasyon ve elektro manyetik alanlardan uzak kalmalısınız.
- Sebze ağırlıklı beslenin. Sofranızda her renk sebze olmalı. Bol sıvı tüketin.
-Sigara ve alkolden uzak kalın. İçilen ortamlarda bile bulunmamalısınız.
-Doğal içerikleri olan kozmetikler ve temizlik ürünlerini kullanın.
-Düzenli spor yapmalı, hareketli olmalısınız.
-Uyku düzenini oturtmalı ve kaliteli uyku uyumalısınız.
-Stresi yok edemeyiz ama stresi yönetebilirsiniz.
-Bağışıklık sisteminizin dengeli olması için dikkat etmelisiniz.
-Hormonal bozukluklar varsa tedavi olmalısınız.
-Genetikle gelen yatkınlıklar için mutlaka bir uzman ile görüşmelisiniz.