Erken teşhis hayat kurtarıyor
"Pr. Dr. Ümit Özekici, meme kanserinin, kadınlarda çok sık görülen, erken teşhisin hayat kurtardığı bir hastalık olduğunu ifade ediyor."
Meme kanseri nedir? Meme kanserinin kadınlarda görülme sıklığı ne kadardır ?Meme dokusundan kaynaklanan bir-kan-Iserdir gerek süt bezinden gerekse süt kanallarından ve aradaki destek dokularından gelişebilir. Kadınlarda en sık görülen (yüzde 29,3) kanser tipi olup ABD'de akciğer kanserinden sonra ikinci Önde gelen sağlık problemidir.Kalıtım meme kanserine yol açan faktörlerden birisi midir? Meme kanserli hastaların kadın akrabalarında risk iki kat artmıştır. Över kanserli ve endometrium kanserli kadınların akrabalarında da meme kanseri görülme oranı yüksektir. Aynı şekilde erkeklerde de meme kanseri ile prostat ve kolon kanseri görülme olasılığı oranında artış vardır.Meme kanseri hangi yaşlarda görülür? Ayrıca hızlı gelişen bir kanser türü müdür?50 yaşın üzerindeki kadınlarda yüzde 77; 50 yaşın altındaki kadınlarda görülme oranı ise yüzde 15'dir, Beş yıllık sağ kalma, 45 yaş altındaki kadınlarda yüzde 79' dur. Hasta, doktora başvurduğunda göğüste sinsice metastaz yapmış olabilir. Koltuk altı lenf bezlerinde büyüme iyileşme hakkında fikir verebilir. Ortalama meme kanserinin 6 -10 yıl içinde geliştiği belirlenmiştir.Kendi kendine muayene nasıl yapılır? Her kadının rahatça yapabileceği bir muayenedir. Örneğin, her duş ya da banyodan sonra bir aynaya bakarak kolayca yapılabilir. Sırasıyla her memenin dış üst, dış alt, iç üst ve alt ve meme başı bölümüne iki parmak ile bastırarak kontrol edilmeli ve ardından koltukaltına da bakılarak tamamlanmalıdır. Bu arada meme başından gelecek özellikle kanlı veya iltihaplı bulanık akıntı, herhangi bir yara, memelerde asimetrik bir şişlik ya da meme yüzeyinde portakal kabuğu görünümü veya içeri çekilme uyarıcı olmalıdır."Meme kanserinin oluşumunu pek çok şey tetikliyebilirlir"Pr. Dr. Erhun Eyüboğiu, meme kanserine, evlilik, doğum, emzirme gibi pek çok etkenin neden olabileceğini söylüyor.Meme kanserinin oluşma sebebi nedir?İnsanlarda meme kanserinin nedeni bilinmemektedir. Meme kanseri ile ilişkin olarak kalıtım, menstruasyonlar, evlilik, doğumlar, emzirme, doğum kontrol İlaçları kullanımı, iyi huylu bazı meme hastalıkları, hormonal, iatrojenik ve immünolojik faktörler karşımıza çıkmaktadır. Hiçbir faktörün tek başına büyük Önemi yoktur.Diyet yapmanın ya da beslenme biçiminin meme kanseri riskiyle ilişkisi var mıdır?Evet vardır! Hayvansal yağlardan zengin diyet ve obezite artmış kanser riskiyle bağlantılı bulunmuştur. Liften zengin beslenmenin meme tümörü sıklığını azalttığı gösterilmiştir. Günlük lifli gıdaların 20 gram artırılmasının koruyucu etkisi olduğu bildirilmiştir. Ayrıca A vitamini alımının meme kanserine karşı anlamlı bir koruyucu etkiye sahip olduğu gösterilmiştir. Alkol alımının İse meme kanseri riskini artırdığı bilinmektedir. Günde 12 gram alkol alan kadınlarda meme kanseri riski 1.4 kat fazladır.Meme kanserine karşı korunmak olabilir mi?Kısmen olabilir, şöyle ki; ailesel eğilimi olanlarda bazı genetik çalışmalar yapılarak (örneğin BRCA 1 ve BRCA 2 genleri) meme kanserine yakalanma olasılığı önceden ortaya konulabilir ve gerekli işlemler ve girişimler uygulanarak meme kanseri henüz oluşmadan Önüne geçilmiş olunur. Diğer taraftan ailesel yatkınlığı olmayan kişilerde bazı riski artıran faktörler ortaya konulmalıdır. Memedeki bazı selim ancak kanser öncüsü olabilecek hastalıkların İyi değerlendirilmesi riskin azaltılmasını sağlayabilir. Ayrıca aşırı şişmanlıktan kaçınmak ve diyet alışkanlıkları da yararlı olacaktır.Meme kanseri nasıl tedavi edilir?Meme kanserinin tedavisi multidisiplinerdir, yani birkaç uzmanlık dalının birlikte sürdüreceği bir tedavi biçimidir. Kanserin memedeki yeri ve büyüklüğü, koltuk altındaki lenf bezlerinin tutulumu, kemik ve iç organlarda yayılım olup olmamasına bağlı olarakCerrahi tedaviKemoterapi- ilaç tedavisiRadyoterapi- ışın tedavisi gibi tedavilerinin kombinasyonları uygulanır. Cerrahi tedavide kitlenin yeri ve büyüklüğüne bağlı olarak tüm memenin çıkarılması söz konusu olabileceği gibi memeyi koruyan kısmi meme çıkarılması da mümkün olmaktadır. Kemo ve radyoterapi bazı özel durumlarda cerrahi tedaviden önce uygulanabilmektedir. (Neoadjuvan tedavi)"Meme kanseri tanısında mamografi yalnızca şüphelendirici bir yöntemdir" Op. Dr. Kağan Kocatepe, meme kanserinin erken teşhis ve tedavisinin, kendi kendine meme muayenesi, doktor yıllık muayenesi ve mamografi ile mümkün olacağını söylüyor.Mamografi ve meme ultrasonografisi nedir?Mamografi meme dokusu ve koltukaltı bezlerinin röntgen ışınları yardımıyla incelenmesi, meme ultrasonografisi ise aynı dokuların röntgen ışını içermeyen bir yöntem olan ultrasonografi cihazı İle incelenmesidir. Meme kanseri erken tanısında daha önemli olan yöntem mamog-rafidir. Mamografide saptanan bazı özellikler ("mikrokalsifikasyon" adı verilen meme dokusu İçi kireçlenme alanları) İndirekt olarak kanser kuşkusu doğurabileceği gibi direkt kitleler de görülebilir. Bu incelemenin en çok tercih edildiği durumlardan biri meme protezi (estetik amaçlı) taşıyan kadınlarda protezin ardındaki esas meme dokusunu göre-bilmektİr.Yani kural olarak ilk basamak mamografi, sonra meme ultrasonudur. Ancak kanser şüphesinin yüksek olmadığı durumlarda, özellikle genç kadınlarda yalnızca meme ultrasonografisi de tercih edilebilir.Meme kanseri tanısında mamografinin değeri ve önemi nedir? Mamografi yalnızca şüphelendirici bir yöntemdir. Kesin tanı mamografide saptanan şüpheli alanların ameliyatla çıkarılması veya şüpheli alana batırılan bir iğneden çekilen meme parçalarının patoloji uzmanı tarafından incelenmesiyle konabilir. Genel olarak söylemek gerekirse bu üç yöntem (kendi kendine meme muayenesi, doktor yıllık muayenesi ve mamografi) etkili olarak kullanıldığında meme kanserinin günümüzde oldukça etkili olarak tedavi edilebildiği ilk evresinde yakalanmasını mümkün kılar.(Elele Dergisi)