Güncelleme Tarihi:
Aknenin başladığı yaş, şiddeti, yağ bezlerinin sayısı ve büyüklüğü hastanın genetik özellikleriyle ilişkilidir. İnsülin direnci akneye neden olabilmektedir. Kilo artışıyla birlikte aknenin şiddeti artar ve azalması ile şiddetinde azalma olur. Yumurtalıklarda kist olarak bilinen polikistikover sendromu ve erkeklik hormonu androjenin artması da akneye yol açabilmektedir.
Erişkin aknesi 50'li yaşlara kadar devam edebilir
"Ergenlik sivilcesidir, büyüyünce geçeré düşüncesi yanlıştır. Akne sorunu mutlaka tedavi edilmelidir. Ergenlikte erkekleri daha sık etkiler. Erişkin yaşlarda ise, kadınların korkulu rüyasıdır. 25-30 yaş sonrası meydana gelen akneler, çoğunlukla ağız ve çene etrafında deri altında şişlikler şeklindedir, ağrılı ve kaşıntılıdır. Erişkin aknesi 50’li yaşlara kadar devam edebilir.
Tedavide en etkili ilaç A vitamini türevleridir
Aknenin tedavisi için mutlaka bir dermatologa başvurulması ve tıbbi tedaviye başlanması gerekir. Her hastanın akne tedavisi kişiye özel planlanmalıdır. Tedavi yöntemi kişinin hormonal ve genetik yapısı ile sosyal konumuna göre değişir. Akne sorunu cilt bakımları, siyah noktaların temizlenmesi veya dıştan sürülen ürünlerle tam tedavi edilemez.
Tedavi deneyimli uzmanlar tarafından yapılmalıdır. Dıştan cilde uygulanan kremler hafif şiddetteki aknede etkili olabilir. İleri akne sorunlarında ağızdan ilaç kullanılması gerekebilmektedir. Tedavide en etkili ilaç A vitamini türevleridir. Ancak tedavide kür yoktur, tekrarlama oranı yüzde 32’dir. Tedavi uzun sürelidir, takip gerektirir. Sabırlı olunmalıdır. Tedaviden en az 2-3 ay sonra sivilceler azalmaya başlar. Devam tedavisi gerekir. Komşulardan veya arkadaşlardan alınan öneriler; sosyal medyadan güvensiz ve asılsız kaynaklara dayanılarak yapılan uygulamalar tedavisi güç izler bırakmaya ya da sivilcenin artmasına neden olabilir.
Telefon ve yastık kılıfları bakteri yerleşimini artırır
Akneleri sıkmaya çalışmak, koparmak, yüzü fırçalamak, liflemek veya ovalamak iltihaplı lezyonların yayılmasını kolaylaştırır. Bu uygulamalar iyileşme süresini uzattır ve kalıcı iz oluşuma neden olur. Sivilcelerin oynanması, eldeki dirençli bakterilerin kıl kökü ve yağ ünitesine yerleşmesine neden olmaktadır. Bu durumda iltihaplı kistik ve ağrılı sivilceler oluşmaktadır.
Aynı şekilde telefon, yastık kılıfları da bakteri yerleşimini artırmaktadır. Hijyene ve tahrişe dikkat etmeyenlerde akne lezyonlarının geçmesi mümkün değildir. Yüzünde akne olan erkekler, tıraş makinesi kullanmalıdır. Jilet iltihaplı sivilceyi patlatarak, bakterilerin yayılmasına neden olur.
Aknenin şiddeti içilen sigara miktarıyla artabilir
Akneli ciltte yüz yıkandıktan hemen sonra nemlendirici sürülmemelidir. Yeni yıkanan cilt gerilir, nemlendiriciyi fazla çeker. Yağlanma artar. Yıkandıktan 15 dakika sonra cilt normal yapısına gelir, ihtiyacı kadar nemlendiriciyi kabul eder.
Akne ile sigara kullanımı arasındaki ilişki tam bilinmemektedir. Ancak, sigara ve sigara dumanı her şekilde cilde zararlıdır. Erişkin yaşlardaki akneyi arttırdığına ilişkin güçlü veriler de vardır. Aknenin şiddeti de içilen sigara miktarıyla artar. Düzensiz ve yetersiz uyku stres hormonlarını arttırarak akneyi şiddetlendirir. Unutulmamalıdır ki akne tedavisi sabır gerektirir. Uzman bir dermatolog tarafından uygulanacak doğru tedavi ve düzenli takiple akne sorunundan kurtulmak mümkündür. Yanlış tedavi, uygun olmayan kozmetik ürünlere yönelmek ise iyileşme sürecini uzatacaktır.