Düzenli Kanser Taraması Hayat Kurtarır!
Güncelleme Tarihi:
Kanser, dünyada ve ülkemizde çok sık görülen bir hastalıktır. Dünya Sağlık Örgütü (WHO) verilerine göre, 2018 yılında dünya genelinde 18.1 milyon insana kanser teşhisi konulmuştur. En çok görülen kanser türleri arasında ise akciğer, meme ve bağırsak kanserleri yer almaktadır. Medikal Onkoloji Uzmanı Doç. Dr. Alper Can, kanserin erken teşhis edilmesi ile ilgili detaylı bilgiler verdi.
Bilim Çalışmalarını Sürdürüyor
Kanser hastalığının dünyada her yıl milyonlarca insanı olumsuz yönde etkileniyor. Kanser, erken teşhis edildiğinde tedavisi yapılabilen bir hastalıktır. Erken teşhis sayesinde hastaların yaşam kalitesi artırılabilmektedir. Bilim, kanseri anlamak ve yeni tedavi yöntemleri bulmak için çalışmalarını sürdürmektedir. Burada bizlere düşen görev, öncelikli olarak kanserden korunmaya çalışmaktır. Bu kapsamda olası kanser türlerine özel taramalar periyodik düzende mutlaka yaptırılmalıdır.
Kadınlarda En Sık Görülen Kanser Türü: “Meme Kanseri”
Kadınlarda en sık görülen kanser türünün meme kanseri. Her 8 kadından 1’inin meme kanserine yakalanma ihtimali bulunmaktadır. Meme kanseri, meme dokusunda bulunan hücrelerde gelişir. Bu durum, dokunun herhangi bir bölgesinden kaynaklanıyor olabilir. Meme kanserlerinde en fazla karşılaştığımız durum, meme kanallarından kaynaklanan “Duktal” kanserlerdir. Meme kanseri tedavisi, hastalığın yerine, evresine ve hastanın yaşına ve genel sağlık durumuna göre farklılık gösterebilmektedir. Her kanser türünde olduğu gibi meme kanserinde de erken teşhis çok önemlidir.
Erken Teşhiste Elle Muayene Önem Taşıyor
Kanserin erken teşhisi amacıyla, 20-39 yaş aralığındaki kadınlar her ay düzenli olarak kendi meme muayenelerini yapmalarını önermekteyiz. Kişiler kendilerine elleriyle uygulayacakları muayenede, memelerde şişlik ve yumru gibi belirtileri tespit edebilir. Aynı zamanda 20-39 yaş aralığındaki kadınlar, olası bir rahim ağzı (serviks)kanseri için her yıl simir (pap smear) testlerinden (rahim ağzı kanser taraması) geçmelerini öneriyoruz. Buna ek olarak pelvik muayene olarak isimlendirdiğimiz, doktorunuzun olası büyümeleri veya başka bozuklukları tespit ettiği tarama ve cilt muayenesinin yaptırılması gereklidir. Her 3 yılda bir olmak üzere de ‘klinik fizik’ ve ‘klinik meme muayenesi’ yeterli olacaktır. 40-49 yaş aralığındaki kadınların ise; meme kanseri erken teşhisi için yaptırılacak adımların tamamımın yanı sıra her yıl ‘Klinik Vizit’ ve ‘mamografi (meme röntgeni)” testlerini yaptırmaları önemlidir.
50 yaş ve üzeri kadınlar ise ek olarak her yıl kolon kanseri için ‘Gaitada Gizli kan (GGK) testi’, 5 yılda bir ‘Sigmoidoskopi’ ve 10 yılda bir ‘Kolonoskopi’ taramalarını yaptırmalıdır. Ayrıca 50 yaş ve üzeri 30 yıl sigara kullanmış kişiler ‘Düşük Doz Tomografi’ yaptırabilirler.
Erkeklerde En Sık Görülen Kanserler…
Trakea, halk arasında nefes borusu olarak bilinmektedir. Çok fazla görevi olan nefes borusunun öncelikli görevi, solunan havayı akciğere ulaştırmaktır. Trakea tümörlerinin oluşumunda sigara kullanımı tetikleyici bir etkendir. Erkeklerde en sık görülen diğer kanser türü de akciğer kanseridir. Akciğer kanserlerinin büyük bir çoğunluğu, tütün kullanımına bağlı olarak gelişmektedir. Son yıllarda yapılan araştırmalar, tütün kullanımına bağlı akciğer kanserinin yaşanma oranlarının düştüğünü göstermektedir.
Tarama Testlerini Yaş Aralığı Belirliyor
30-39 yaş aralığındaki erkeklerin her yıl düzenli olarak cilt muayenelerini yaptırmaları gerekir. Aynı zamanda 3 yılda bir ‘Klinik Vizit’ muayenelerini de mutlaka yaptırmalılar.
40-49 yaş aralığındaki bireylerin de her yıl ‘klinik vizit’ ve ‘cilt muayeneleri’ni yaptırmalarını önermekteyiz. 50 yaş ve üzerindeki bireylerin ise ‘Rektal muayene, ‘Klinik Vizit’, fiziksel muayene ve prostat şüphesine karşı’ PSA’ tarama testlerini gerçekleştirmelerini tavsiye diyoruz.
Olası bir kolon kanserinin erken teşhisi açısından, ‘gaitada gizli kan arama’ testlerinin uygulanması faydalı olacaktır. Ayrıca 5 yılda bir ‘Feksible Sigmoidoskopi’ veya 10 yılda bir ‘Kolonoskopi’ yapılması uygundur.