Güncelleme Tarihi:
Dopamin, insan beynine sinir iletimi sağlayan bir iletici salgıdır. Dopamin, vücutta odaklanma, öğrenme, dikkat ve yaratıcılık gibi eylemlerde etkilidir. Enerji üretimi, duygusal denge, fiziksel kontrol üzerinde de faydaları vardır. Yetersizliğinde konsantrasyonda güçlük, uykusuzluk, yorgunluk, aksiyete, yemek yemeğe eğilim, gece yeme sendromu gibi problemlere sebep olur. Genelde yemek yerken, egzersiz yaparken ve kişinin eğlendiği aktivitelerde daha fazla salgılanıyor. Dopamin seviyesi yeterli olmadığında iştah artışı oluşur. Dopamin diyeti de, vücuttaki dopamin seviyesini yüksek tutarak, bu iştah artışını önlemektir. Dopamin diyetiyle, aç olmadığımız halde yemek yeme isteğini bastırabiliriz. Egzersiz yaparken, dans ederken, yemek yerken veya cinsel ilişki sırasında kişilerin eğlenip mutlu oldukları aktiviteler yapmaları durumunda vücutta daha fazla üretilmektedir. Alkol, sigara, kafein ve şeker tüketiminin vücuttaki dopamin seviyelerini etkilemektedir. Sigarayı bırakan kişilerin yemeğe yönelmelerinin bir sebebi de bu. Nikotin ile yemek dopamin seviyelerini eşit etkiliyor. Nikotin yoksunluğu yüzünden düşen dopamin seviyesinin artması için kişi yemeye yöneliyor.
Örneğin, sigara içen kişilerin sigarayı bıraktıktan sonra daha çok yemek yemeğe yönelir. Bunun nedeni, nikotin vücutta dopamin salgılanmasının artmasına yardımcı olur. Sigara bağımlılığı ise vücudu dopamin üretmek konusunda tembelleştirir. Sigarayı bırakınca yeteri kadar dopamin salgılayamayan bünye, yemek yemeye yönelir. Doğal olarak sigarayı bırakan kişilerin vücudunda düşen nikotin seviyesiyle birlikte yemek yeme istekleri doğrudan artmaktadır. Çok fazla yemek yiyen bir insanın dopamin üretimi normalinden azaldığı için tokluk hissi daha kısa sürmekte ve kısa bir süre sonra tekrar yemek yeme ihtiyacı hissetmektedir. Haliyle bu şekilde yaşayan kişilerde kilo problemi oluşmaya başlar. Akşam yemeğinizden kısa bir süre sonra kendinizi dolabın önünce buluyorsanız, dopamin seviyenizde bir düşüklük söz konusu olabilir.
Dopamin Salgısını Arttırmak İçin Hangi Besinler Tüketilmeli?
Vücuttaki dopamin üretiminde en önemli rol oynayan şeylerden birinin omega-3 yağ asitleri olduğu ortaya çıkmıştır. Omega-3 yağ asitleri sayesinde dopamin seviyesi arttırılabilir. Bunu da bol bol balık tüketerek sağlamak mümkündür. Ayrıca: semizotu, fındık, badem ve ceviz de vücut için omega-3 sağlanabilecek bitkisel besin kaynaklarıdır. Sonuç olarak vücuttaki dopamin oranını yüksek tutmanın, yemek yeme isteğini azalttığını ve tokluk süresini uzattığı kesindir. Dolayısıyla dopamin diyeti içerisinde yer alması gereken besinlerin, omega-3 bakımından zengin olan balık, semizotu, badem, fındık ve ceviz gibi besinlerin tüketilmesi gerekir.
Örnek Dopamin Diyeti Menüsü
Sabah Kahvaltısı:
1 su bardağı yarım yağlı süt
6 yemek kaşığı yulaf ezmesi
Ara Öğün:
15 adet fındık veya 12 adet badem veya 3 adet tam ceviz
1 porsiyon tavuk sote veya ızgara tavuk veya ördek eti
Yoğurtlu semizotu salatası
2 dilim tam buğday ekmeği
Ara Öğün:
1 adet tost (bol beyaz peynirli, tam tahıllı ekmeğe, yağsız)
Akşam Yemeği:
1 adet ızgara balık
4 yemek kaşığı zeytinyağlı deniz börülcesi
Mevsim salata (1 tatlı kaşığı zeytinyağı ile)
4 yemek kaşığı dolusu fırında patates ezmesi
Gece:
1 porsiyon meyve
20 gram bitter çikolata
Bu menü 25-35 yaş arası kişiler için uygun olup, uygulanırken bu diyete engel olacak herhangi bir sağlık sorunu olmayan için yapılması tavsiye edilir. Beslenme düzeni kişiye göre ayarlanabilir.