Dondurma Tatlı İhtiyacınızı Bastırır mı?

Dondurma dengeli olarak tüketildiği takdirde kilo alımına yol açmaz ancak yüksek miktarda tüketmemek şartıyla! Diyetinizle birlikte dondurma yiyebilirsiniz. Elbette üstüne sos ya da krema dökmemelisiniz. Gün içerisinde küçük tatlı molalar için tercih edilebilir. Özellikle mini dondurmalar atıştırmalık olarak iyi bir alternatiftir. Evde veya işte çalışırken atıştırmalık arayışına girebiliriz. Böyle durumlarda dondurma sütlü bir tatlı alternatifi olarak keyifli bir ara öğündür.

Gün içerisinde ara öğün yapanlardansanız günlük enerji ihtiyacınıza göre 1 porsiyon yani iki top dondurma ya da paketli bir adet dondurma tercih edebilirsiniz. Hatta aynı lezzet ve keyiften vazgeçmeden daha az kalori almak istiyorsanız paketli dondurmaların mini boylarını da rahatlıkla yeterli ve dengeli beslenme düzeninizde yer verebilirsiniz. Mini boy paketli dondurmalar, hem daha az kalori almanızı hem de daha kolay porsiyon kontrolü sağlamanıza yardımcı olacaktır.

Bir adet çikolata kaplı mini dondurma en fazla 140 kalori olup günlük enerji gereksiniminin sadece %7’sini karşılar. Veya 1 adet mini boy bisküvili dondurma ortalama 90 kalori olup, günlük enerji gereksiniminin sadece %4.5’ini karşılar. (Günlük 2000 kcal enerji baz alınarak hesaplanmıştır.) Dondurmanın kalori değeri, un ve şekerden yapılan diğer hamurlu tatlılara oranla daha düşüktür. Ayrıca dondurma, bisküvi, çikolata vb atıştırmalıklara kıyasla enerji içeriği ve enerji yoğunluğu bakımından genellikle daha düşüktür

Dondurma kalsiyum depolarıma destek olur mu?

Kalsiyum kaynakları süt, yoğurt, peynir gibi süt ve süt ürünleridir. Sütün 100 gramında yaklaşık 120 mg, peynir 100 gramında 600 mg kalsiyum içerir. Sütlü dondurmanın 100 gramında yaklaşık 80 mg kalsiyum bulunmaktadır.

Diyet yapanlar ne kadar dondurma yiyebilir?

Kilonuzu etkilemesi, günlük tüketilen kalori miktarı ve harcanan enerji miktarı ile ilişkilidir. Dondurmanın kalori değeri diğer baklava, pasta gibi hamurlu tatlılara oranla çok daha düşüktür, daha besleyici bir seçimdir. Eğer sağlıklı ve dengeli besleniyorsanız, egzersizinizi yapıyorsanız dondurma tükenmenizde hiçbir sorun yoktur.

Dondurma yerken kilo almamak için dikkat etmemiz gereken şeyler nelerdir?

* Gün aşırı dondurma tüketebilirsiniz. Bu dondurma miktarları 2 küçük top ya da 1 iri topu geçmesin.
* Dondurmayı tok karnına yemeyin, ara öğün olarak tüketin.
* 2 küçük top sade dondurmayı ayran, yoğurt, süt gibi bazı ara öğünlerin yerine değişim olarak kullanabilirsiniz.
* Dondurmayı yedikten sonra üzerine soğuk su içmeyin.

Gelelim diğer kafa karıştıran diyet soruları ve cevaplarına...

Tavuk eti mi yemelisiniz, dana eti mi? Uyanık kalmak için ne içmelisiniz? Meyve suyu içmekle meyve yemek aynı şey midir? Bütün bu sorunların cevaplarını öğrenmek için yazımızı okumaya başlayın!

Seçeneklerim arasında cheeseburger, sosisli ve bir dilim pizza varsa hangisini yemeliyim?

Şunu açıkça söyleyebiliriz ki piyasada bu ürünlerin yüzlerce çeşidi bulunuyor! Bu nedenle tartışmaya açık bir soru. Ancak hangisinden daha fazla lif alabileceğini düşünürsen, sebzeli olan seçeneğe yönelmen daha iyi olur. Bu nedenle en iyi seçenek pizza gibi görünüyor. Tabii üzerinde en azından biber, brokoli gibi yeşillikler bulunmalı. Mükemmel bir yemek değil elbette, çünkü pizza hamuru işlenmiş karbonhidrat içerir. Yine de üzerindekiler daha sağlıklı bir seçim yapmana olanak sağlar.

Ne içsem beni uyanık tutar? Bir fincan kahve mi yoksa enerji içeceği mi?

Kahve. Bir fincan sade kahvenin içindeki kafein miktarı yaklaşık beş saat uyanık kalmanı garanti eder. Dahası araştırmacılar, kahvenin antioksidan yönünden çok zengin olduğunu, kısa süreli hafızayı güçlendirdiğini, bunama ve kanseri önlemeye yardım ettiğini söylüyor. Ani enerji patlaması yaşatan enerji içecekleri ise çok fazla şeker içeriyor. Kalorili olmasını bir kenara bırak, seni bu kadar enerji dolu yapan bir içecek kaçınılmaz bir düşüş de yaşatabilir.

Tavuk eti, dana etine göre daha iyi bir seçim midir?

Her zaman değil. Çoğunlukla tavuk ya da büyükbaş hayvanın nasıl yetiştirildiğine göre değişir. Organik ve serbestçe dolaşarak beslenen tavukların derisiz göğüs eti tartışılmaz derecede diğer etlerden sağlıklıdır. Fakat çoğunlukla yediğimiz tavuklar bu şekilde değil, şişmanlatma yöntemi ile büyütülüyor. Sonuç? London Metropolitan Üniversitesi Institute of Brain Chemistry ve Human Nutrition'a göre, sıradan bir tavuk eti 40 yıl öncesindeki tavuk etlerine göre ortalama yüzde 266 daha yağlı. Buna karşılık, içerdiği protein oranı üçte bir oranında daha düşük. Aynı şekilde, birçok büyükbaş hayvan bugün mısır yemiyle çabucak semirtiliyor. Otla beslenen hayvanların eti ise hem daha besleyici hem de daha farklı bir tada sahip. Bunlar üretim tesislerinde yetiştirilenlere göre yüzde 16 daha az kalori, yüzde 27 daha az yağ ve yüzde 10 daha fazla protein içeriyor. Ayrıca omega-3 ve omega-6 yağ asitlerini daha sağlıklı ve dengeli şekilde barındırıyor. Tüm bu nedenlerden dolayı, seçimini etin çeşidine göre değil kalitesine göre yapmalısın. Bugün Türkiye'nin pek çok şehrinde sayısı artan ekolojik pazarlarda, organik tavuk ve et çeşitleri bulmak mümkün.

Hindi jambon, dana jambondan daha mı iyidir?

Hayır. Belki şaşırtıcı ama ikisi arasında önemli bir fark yok. Hindi eti yağsızdır fakat hindi jambonun yüzde 100 hindi etinden yapıldığını söyleyemeyiz. İçinde hiç besin değeri olmayan bir dizi katkı maddesi de vardır. İkisi de aynı şekilde sodyumla dolu olduğuna göre, en azından gerçek bir gıda olan dana jambon yemelisin. Hem mutfağından iştah açıcı kokular da yayılmış olur.

Esmer pirinç, beyaz pirince göre gerçekten daha mı sağlıklı?

Evet. Ayrıca bu tüm tahıllar için de geçerli. Çin yemeğindeki pirinçte, yediğin wrap ya da dürümde kullanılan lavaşta (veya tortillada) ya da sandviç ekmeğinde... Ne şekilde olursa olsun, tam tahıllı karbonhidratlar yediğinde (bu gıdaların paketinde "tam tahıllı" yazar) lif de almış olursun çünkü bunlar tam buğdayla hazırlanır: Buğdayın tohumu, kepeği ve endospermi (öğütülerek una dönüştürülen iç bölümü) ayrıştırılmaz.

Lifler midende harekete geçer, beynine sinyal gönderir ve doymuş hissedersin. Lifi alınmış besinler (beyaz pirinç ya da beyaz ekmek gibi rafine karbonhidratlar) hızlı bir şekilde kan şekerini yükseltir, pankreası tetikler ve insülin salınımını arttırır. İnsulin hormonu sadece kan şekerini düşürmekle kalmaz, vücuduna yağ depolaması için sinyal de gönderir. Penn State Üniversitesi'nde yapılan bir çalışmada, karın bölgesi yağlı olan kişiler, rafine besinler yerine tam tahıllı olanları yediğinde kayda değer sonuçlar elde edilmiş: Bu kişiler 2,4 kat daha fazla yağ kaybetmiş. Rafine yiyeceklerden kaçınarak, aslında glisemik indeksi yüksek (kan şekerini yükselten) yiyeceklerden de kaçınmış olursun. Düzenli aralıklarla yemek, her öğünde protein ve yağ içeren yiyeceklere yer vermek, tam buğday ekmeği ve kepekli makarna gibi tahıllı ürünleri seçmek, kan şekerini kontrol altında tutmana yardımcı olur. Böylece yağ depolarını ve iştahını da kontrol etmiş olursun.

Bütün protein kaynakları birbirine eşit midir?

Tamamen değil. İllinois Üniversitesi Beslenme Bölümü'nden Profesör Donald Layman, kuru yemiş ve bakliyatlar dâhil olmak üzere birçok bitkisel gıdanın hatırı sayılır miktarda protein içerdiğini, fakat süt ürünleri, yumurta, yağsız et ve balıkta çok daha fazla protein bulunduğunu söylüyor. Ontario'daki McMaster Üniversitesi'nden Beslenme Uzmanı Mark Tarnopolsky'e göre, bitkisel protein kaynaklarından farklı olarak, hayvansal proteinler vücudunun kendi kendine üretemeyeceği başlıca amino asitleri doğru miktarda almanı sağlar. Kuru baklagil, kuru yemiş ve tahıl kombinasyonu ile protein ihtiyacının tamamını bitkisel kaynaklardan karşılaman mümkün. Ancak hayvansal protein kaynaklarının sağladığı faydaya erişebilmen için, bunları normalden yüzde 20-25 daha fazla miktarda tüketmen gerekir.

Bir bardak meyve suyunun besin değeri bir parça meyveye eşdeğer midir?

Yaklaşamaz bile… Birçok hazır meyve suyu, meyvenin doğal şekerine ek olarak, daha tatlı olması için eklenmiş rafine şeker içerir. (Şekersiz saf kızılcık suyunu içmeyi denersen ne demek istediğimizi anlayacaksın.) Dahası, etiketinde yüzde 100 yazan ürünler bile, mutlaka belirtilen meyveden yapılmıyor. Nar ve yaban mersini gibi pahalı meyve sularında; armut, elma, üzüm gibi ucuz ve şeker oranı yüksek meyveler de kullanılıyor. Vücuduna şeker yüklemesi yapmak istemiyorsan, tek meyveden üretilmiş ve katkısız olanları tercih et. Miktarı yarım bardakla sınırla, gerisini su ya da maden suyuyla doldur. En iyisi elbette meyveyi bütün olarak yemen! Orta boy bir portakal 62 kalori, 12 gram şeker ve üç gram lif içeriyor. Bir bardak portakal suyunda ise 110 kalori ve 24 gram şeker var. Lif ise hiç yok.