Derslikler havasız

Balıkesir'de üç lise ve üç fakültedeki sınıflarda yapılan ölçümler, öğrencilerin ilköğretimden üniversiteyi bitirinceye kadar dersliklerde geçirdikleri 20 bin saatte sağlıksız hava soluduklarını gösterdi. Türkiye'de ilk kez yapılan dersliklerin iç hava kalitesi incelemesini, Balıkesir Üniversitesi (BAÜ) Balıkesir Meslek Yüksekokulu İklimlendirme Programı Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Hüseyin Bulgurcu ve BAÜ Mühendislik Mimarlık Fakültesi Makine Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Nadir İlten yürüttü. Balıkesir Merkez Endüstri Meslek Lisesi, Balıkesir Ticaret Meslek Lisesi, Balıkesir Bahçelievler Lisesi, BAÜ Necatibey Eğitim Fakültesi, BAÜ Mühendislik Mimarlık Fakültesi ve BAÜ Meslek Yüksekokulu'ndaki 72 derslik, bir toplantı salonu, iki öğretmen odası, altı laboratuvar ve iki kantinde, ocak, mart ve nisan aylarındaki karbondioksit, sıcaklık ve bağıl nem değerleri ölçüldü. İç havada müsaade edilen karbondioksit sınır değeri olan 1000 ppm değerinin ocakta 3, martta 1.7, nisanda 1.3 kat aşıldığı görüldü.Tavan basık, havalandırma yokKötü ortamın en büyük nedeninin basık tavanlı, mekanik havalandırmasız kalabalık sınıflar olduğu belirtildi. Bulgurcu kirlilik nedenini, "Okullardaki iç hava kalitesini, kimyasal kirleticiler, toz parçacıkları, bakteri, mantar ve virüsler gibi biyolojik kirleticiler etkiliyor. Bunlara yetersiz havalandırmadan kaynaklanan oksijen yetersizliği, karbondioksit, sobalı okullarda karbonmonoksit, nem oranı yüksekliği, kirlilik kaynaklı aşırı toz eklenince, bu ortaya çıkıyor" diye açıkladı. Amerikan Çevre Koruma Örgütü (EPA) çalışmalarının, iç ortamdaki kirleticilerin seviyesinin dış havadan 5-100 kat fazla olabildiğini ortaya koyduğunu söyleyen Bulgurcu, bu durumun sonuçlarını şöyle sıraladı: "İç havada yüksek seviyede ajanlar bulunduğundan, çocuklarda astım riski artıyor. Öğrenci ve öğretmenlerde konsantrasyon yeteneği azalıyor. Kışın açılmayan pencereler, çeşitli rahatsızlıklara yol açıyor. İç hava kalitesi kötü olan bir derslikteki havada bulunan uçucu organik bileşikler, sinirsel davranışlara neden oluyor. Karaciğer ve kalbi etkiliyor. Formaldehitler, alerjik tepkilere neden olur. Pestisitler beyni etkiler. Kurşun beyni zehirler. Karbonmonoksit işgücünü azaltır, bağ ağrıları oluşturur, göz küçülmesine neden olur. Karbondioksit böbreklerde kireçlenme yapar. Azotdioksit, çocuklarda, diğer zehirleyicilerle birlikte etkileşimli hale gelir. Kükürtdioksit ciğer fonksiyonlarını azaltır. Biyolojik kirleticiler enfeksiyon hastalıklarına neden olur, alerjik reaksiyonlara yol açar."Çözüm mekanik havalandırma Bulgurcu çözüm önerilerini de sıraladı: "Derslikleri ve koridorları mekanik olarak havalandırmak gerekir. 30 kişilik bir derslikte gerekli taze hava miktarı 750 metreküp/h. Bu hava debisi, dersliğin pencerelerine takılacak çapı 20 santimetrelik aspiratör ve vantilatörle sağlanabilir. 40 kişilik dersliklerde ise 1000 metreküp/h hava debisi gerekir, bunun için 25 santimetre çaplı fanlar kullanılabilir. Vantilatörün önüne ön ısıtma için elektrik reziztansı konulması faydalı olur." Yrd. Doç. Dr. Nadir İlten de, aynı incelemenin Antalya'daki okullarda da yapıldığını ve benzer sonuçlar alındığını söyledi.