Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklar
"Cinsel yolla bulaşan hastalıklar, genellikle cinsel ilişki yoluyla insandan insana bulaşan mikroorganizmaların (mikrop) neden olduğu genital yol (üreme organları) enfeksiyonlarıdır."
Dünyada görülme sıklığı nedir ?Cinsel yolla bulaşan hastalıklar, dünyanın pekçok bölgesinde büyük önemi olan bir halk sağlığı sorunudur. Sorunun gerçek boyutları birçok ülkede tam olarak bilinmemektedir. Ancak her yıl dünyada 250 milyondan fazla kişinin cinsel ilişki ile bulaşan bir hastalığa yakalandığı tahmin edilmektedir.Neden önemli halk sağlığı sorunudur ? Sık görülmelerinin yanında, erken tanı ve tedavi uygulanmadığı takdirde bu hastalıkların neden olduğu ek bazı sağlık sorunları ile de karşılaşılmaktadır. Bu hastalıklar, cinsel eşlerden sadece birinin sağlık sorunu değildir. Korunmasız cinsel ilişki (kondom kullanmama) hastalığın sağlam eşe de bulaşmasına neden olur. Bunun yanında, tedavisi yapılmamış cinsel yolla bulaşan bir hastalığı olan hamile kadınların, doğum öncesi veya hemen doğum sonrası dönemde bebekleri de risk altındadır.Kadın veya erkekte kısırlık, düşük, yenidoğan bebeklerde görülen bazı enfeksiyonlar, dış gebelik, genital organ kanserleri ve ölüm cinsel yolla bulaşan hastalıkların neden olduğu sağlık sorunlarındandır.Cinsel yolla bulaşan hastalığı olanların HIV (AIDS virüsü) ile enfekte olma olasılığı daha yüksektir. Bu grup hastalığın tıbbi önemi yanında, gerek sosyal gerekse ekonomik olumsuz etkileri de gözlenmektedir.Kan yoluyla da bulaşabilir mi ?HIV ( AIDS virüsü), hepatit B virüsü ve frengi mikrobu kanda da bulunduğundan cinsel ilişki dışında kan yolu ile de bulaşabilen hastalıklardır. Bulaşmada kontrolsüz kan nakli, steril ( mikroplardan arındırılmış) olmayan şırınga ve iğneler, kesici ve delici aletler de rol oynar. Damar içi uyuşturucu bağımlılarının kullandıkları şırınga ve iğneler ile bu hastalıkların bulaşma riski vardır.Hangileri anneden bebeğine bulaşabilir ? HIV enfeksiyonu, hepatit B, sifiliz (frengi), gonore (bel soğukluğu), herpes ve klamidyoz adı verilen hastalıklar gebelik süresince veya doğum sırasında anneden bebeğine bulaşabilir.Belirtiler ne zaman ortaya çıkar ? Cinsel yolla bulaşan hastalıklarda bazen belirti yoktur ya da kişiyi rahatsız etmeyecek kadar hafif belirtileri olabilir. Özellikle kadınlarda bazen hiç belirti görülmez. Ancak, tedavi edilmediği sürece, belirtisiz enfeksiyonu olanlar, bilmeden hastalığı başkalarına bulaştırırlar. Cinsel temastan sonra hastalık belirtilerinin ortaya çıkması için geçen süre (kuluçka süresi) hastalıktan hastalığa farklıdır. Bu süre günler (Bel Soğukluğu), haftalar ( Klamidyoz, Hepatit B), aylar (frengi) ya da yıllar (AIDS) olabilir.En sık rastlanılan belirtileri nelerdir ?- Cinsel organlardan akıntı veya cerahat gelmesi: Kadınlarda vaginada bazen normalde bulunan akıntı fazlalaşır. Akıntı su gibi, süt gibi, sarı veya yeşil renkte olabilir. Bazen fena kokuludur.- Cinsel ilişki sonrası kanama,- İdrar yaparken yanma, sızı, sık sık az miktarda idrara çıkma- Cinsel organ ve cevresinde kaşıntı,- Peniste ( erkek cinsel organı), vaginada (hazne) kabarcık, yara, siğil ve kızartı, - Kasık lenf bezlerinde şişlik,- Testislerden ( haya ) bir veya ikisinde birden ağrı,- Karın ağrısı.Kendinizde bu tür bir hastalık olduğundan kuşkulanıyor musunuz ?Cinsel yolla bulaşan hastalıkların tanısı hekim tarafından konabilir. Yukarıdaki belirtiler cinsel yolla bulaşan hastalıklara işaret edebilir.Hekim önerisi olmadan ilaç kullanmayınız !Cinsel yolla bulaşan hastalık belirtilerinden kuşkulandığınızda hekime başvurunuz.Cinsel eşinizin de muayene ve gerekirse tedavisini yaptırınız.Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklardan Nasıl Korunulur? - Cinsel ilişkide kondom kullanınız.- Cinsel eş sayısının artmasının, hastalık bulaşma riskini de arttırdığını unutmayınız.- Hastalık belirtisi olmadan da bulaşma olabileceğini unutmayınız.- Alkol ve uyuşturucunun doğru ve sağlıklı düşünmeyi engelleyerek, cinsel ilişki sırasında olumsuz davranışlara neden olabileceğinibelleğinizden çıkarmayınız.- Size nakledilecek kanda gerekli testlerin yapılıp yapılmadığını sorunuz.- Başkalarının kullandığı şırınga ve iğneyi kullanmayınız. Bir defa kullanılıp atılan şırınga ve iğne kullanılmasını isteyiniz.- Hamile kadınsanız, doğum öncesi dönemde düzenli sağlık kontrollerinizi yaptırınız.Hangi Hastalıklar Cinsel İlişki Yoluyla Bulaşabilir ?Bugün için 40' dan fazla cinsel yolla bulaşan hastalık bilinmektedir. En sık rastlanılanları: HIV Enfeksiyonu ( AIDS ) Hepatit B Bel Soğukluğu ( Gonore ) Frengi Klamidyoz Kandidiyazis Trikomoniyazis Yumuşak Şankır Granuloma InguinaleGenital Herpes Lenfogranuloma Venerium