Cilt Hastalarına Hijyen Malzemesi Tahribine Karşı 'Nemlendirici' Önerisi
Güncelleme Tarihi:
Prof. Dr. Özlem Su Küçük, "Egzama ve sedef hastaları temizliklerinden sonra yumuşatıcı ve nemlendirici vazelin gibi ürünler kullanabilirler" dedi.
Uzmanlar, yeni tip koronavirüsle (Kovid-19) mücadeledeki en etkili yöntemin elleri sık sık su ve sabunla yıkamak olduğunu hatırlatırken, egzama, zona ve sedef gibi cilt hastalığı bulunan bireylere, vücutlarındaki tahrişin artmaması için yumuşatıcı ve nemlendirici ürünler kullanmalarını tavsiye ediyor.
Dışarıyla temas edilmediği sürece, ellerin yemek hazırlamadan ve yemeden önce ile sonra, tuvalete girmeden önce ve tuvaletten çıktıktan sonra yıkanmasının yeterli olacaktır. Dışarıyla temas durumundaysa sık sık dezenfekte edilmesi gerekiyor.
El yıkarken normal bir sabun kullanılarak bileklerin, sırt ve parmak aralarının, avuç içlerinin, tırnakların kenar ve uçlarının en az 20 saniye ovalanması gerekiyor. Bu süreçte antibakteriyel içerikli sabunların kullanılmasına da ihtiyaç bulunmuyor. Antibakteriyel özellikteki sabunlar, virüse etki etmemesinin yanı sıra özellikle egzama gibi cilt hastalığı olan kişilerin derilerinde daha fazla hasara yol açabiliyor.
Dezenfektan ve kolonya yerine su ve sabunu tercih edin
Yapılacak en iyi şey, özellikle bağışıklık sistemini baskılayıcı ilaçlar da kullanılıyorsa, zorunlu haller dışında evden çıkmamak olacaktır. Evler iyi havalandırmalı. Evdeyken, rutin hayatta da olduğu gibi el, yüz ve vücut temizliğine dikkat edilmeli. Özellikle egzama ve sedef hastaları el, yüz ve vücut temizliklerinden sonra deri bariyerini güçlendirici, yumuşatıcı ve nemlendirici vazelin gibi ürünler kullanılabilir.
Kıyafetler sabun tozuyla yüksek derecede yıkanıp, iyi durulanmalı. Yumuşatıcı olarak hassas ciltlere özel ürünleri tercih edilmeli. Öte yandan, cilt hastalığı olanlarda maske ve eldiven kullanımı da tahrişlere ve alerjik reaksiyonlara yol açabileceğinden zorunlu haller dışında evden çıkmamak gerekiyor. Zorunlu hallerde ise pamuklu eldiven ve kumaşın üzerine koruyucu eldiven ile maske takılabilir.
Açık yarası olan kişilerin de evde kalması daha sağlıklı olacaktır. Dışarıya çıkılacaksa bir gazlı bezle yarayı kapatmak gerekiyor. Açık yarası olanlar mevcut tedavilerine evde devam edebilir. Açık yara dışarıda oluşursa da su ve sabunla temizlendikten sonra yaraya antibiyotik sürülmesi önerilir.
El yıkama süresi ve sıklığı artarsa egzamalara yatkınlık da artar
Yeni tip koronavirüsten korunmadaki en önemli iki yöntem hijyen kurallarına uymak ve yakın temastan kaçınmaktır. Kovid-19, öksürme ve hapşırma yoluyla ortaya saçılan damlacıklar, hastaların temas ettiği yüzeylere dokunulmasının ardından ellerin göz, ağız ve buruna değdirilmesi ve enfekte kişilerle temas edilmesiyle bulaşabiliyor.
Ellerin temizliği için su ve sabun ile sık sık yıkanması gerekiyor. Bunların bulunamadığı yerlerde dezenfektan ve kolonya gibi ürünlerin kullanımı yeterli olacaktır. Ancak bu ürünlerin gereğinden fazla kullanılması deride irritasyon oluşturarak el egzamalarına sebep olabilir. El egzamaları özellikle kuru deride dış etkenlerin deriyi tahriş etmesiyle oluşan bir kronik irritan dermatit tablosudur. Genellikle önce deride kuruma, sonrasında kızarma ve çatlama şeklinde seyreder. Bazen kaşıntı da eşlik eder. Dezenfeksiyon için kullanılan malzeme ve yöntemler çok fazla abartıldığında derinin bariyer tabakası tahrip olur ve normalde tahriş oluşturmayan dış faktörler deride egzama oluşturur. Bu nedenle, el yıkama sıklığı şüpheli temasa bağlı olarak gerektikçe olmalıdır. Yıkama süresinin 20 saniye olması dezenfeksiyonu sağlayacağı için yeterlidir. Süre ve sıklık artarsa el egzamalarına yatkınlık da artar.
Gliserin ve zeytinyağı içeren beyaz kalıp sabun kullanılabilir
El yıkamak için gliserin ve zeytinyağı gibi nemlendiriciler de içeren geleneksel beyaz kalıp sabun kullanılabilir. Sabunların sıvılaştırılması ve renklendirilmesi kimyasal ürünlerin eklendiği anlamına geldiği için deride tahriş oluşturabilir, bu nedenle de önerilmez. Yıkamanın ardından deri mutlaka nemlendirilmelidir. Bu konuda çok çeşitli nemlendiriciler kullanılabilir. İçinde gliserin ve vazelin gibi en doğal ve basit ürünlerin olduğu nemlendiriciler dahi yeterli olacaktır. Ancak sedef, atopik egzama gibi deri hastalığı olanlarda aşırı yıkamaya bağlı tahriş daha erken ve şiddetli görülür. Bu hastalar deri koruyucu bariyer oluşturan nemlendiriciler kullanma konusunda hassas olmalıdır.
Kalabalık ortamda kullanılan kıyafetler 60-65 derecede yıkanmalı
Deri bütünlüğünün bozulduğu tüm yaralar virüs için risk oluşturur. Bu nedenle, derideki açık yaraların pansuman malzemeleriyle kapalı tutulmasında fayda var. Kalabalık ve şüpheli ortamda kullanılan kıyafetlerin evde giyilmemesi, 60-65 derecede yıkanması dezenfeksiyon için yeterlidir. Ortak kullanılan malzemelerin, yerlerin ve kapı kollarının dezenfektanlarla silinmesi, bulunamadığı takdirdeyse yüzde 1'lik çamaşır suyunun kullanılması dezenfeksiyonu sağlayacaktır. Ancak çamaşır suyu kullanılırken dikkatli olunmalıdır. Fazla miktarda ve uzun süreli temas deride tahriş oluşturabilir.