Güncelleme Tarihi:
Botoks 'Clostridium Botulinum' adı verilen bakterinin salgıladığı bir toksin ve yaklaşık 30 yıldır kullanılıyor. İlk önce şaşılıkta, sonra nörolojik hastalıkların tedavisinde ve kozmetik alanında adını duyuran botokstan, toplam 6 hastalık grubunun tedavisinde yararlanılıyor. Ancak nörolojide kullanıldığı alanlar kozmetiğe göre daha az biliniyor. Acıbadem Maslak Hastanesi'nden Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Yeşim Gülşen Parman, botoksun kas içine enjekte edilerek kullanıldığını, aşırı kasılan kasta geçici güçsüzlük yaparak etkisini gösterdiğini ve bu etkinin de 3–4 ay sürdüğünü belirtiyor. Botoks, kas içine enjekte edildiğinde o kas veya kas gruplarına ulaşan sinir uçlarını geçici olarak devre dışı bırakıyor. Böylece kasların sebep olduğu istemsiz hareketleri ve aşırı kasılmayı ortadan kaldırıyor. Bu etki 3–4 ay kadar sürdüğünden, bu süre sonunda kasılmalar tekrar başlayabiliyor. Bu nedenle enjeksiyonları tekrarlamak gerekiyor.Prof. Dr. Yeşim Gülşen Parman, botoksun kozmetik dışında başlıca 6 hastalık grubunda iyileştirici etkisi bulunduğunu belirterek, şu bilgileri verdi:Tiklerinizden Botoksla Kurtulun Botoks distoni ve tiklerin tedavisinde kullanılıyor. Distoni; istemsiz, süregelen, bükücü, döndürücü nitelikte kas kasılmalarıyla ortaya çıkan, tekrarlayan istem dışı hareketlere neden olan, geçici ya da kalıcı anormal postürlere yol açan bir hareket bozukluğu. Bir tür hareket sistemi hastalığı olan distoni, beynin daha çok derin yapılarını tutan hastalıklarda görülüyor. Bazı hastalıklara eşlik edebileceği gibi (Parkinson hastalığı), tek başına bir hastalık olarak da ortaya çıkabiliyor. Üstelik her yaşta görülebiliyor. Ayrı ayrı vücut bölgelerini tutabileceği gibi (yüz, boyun) tüm vücutta yaygın olarak da rastlanıyor.Botoksun tedavi amaçlı kullanıldığı, nörolojik durumlar şunlar: Boyun kaslarının istemsiz kasılması (spazmodik tortikolis) Göz çevresinde yer alan kasların aşırı kasılması (blefarospazm) Yazıcı krampı (yazı yazarken ortaya çıkan parmak ve kol kaslarında aşırı kasılma) Çene kaslarının kasılması (Oromandibüler distoni) Ani, istemsiz, tekrarlayıcı hareket veya jestler olarak bilinen tikler, özellikle baş-boyun bölgesini ilgilendirdiğinde (aşırı göz kırpma, yüz buruşturma, boyun çevirme) botokstan yarar görebiliyor.Sertleşen Kasları Yumuşatıyor, Spastisiteye İyi Geliyor Beyinde ve omurilikte hareketle ilgili merkezlerin hastalandığı durumlarda spastisite ortaya çıkabiliyor. Kaslarda ve kas gruplarında sertleşme ve kasılmayla kendini gösteriyor dolayısıyla istemli hareketin yapılmasını güçleştiriyor. Spastisiteye yol açan hastalıkların başında, beyin damarlarının tıkanması ya da beyin kanaması sonucunda ortaya çıkan inme (felç) geliyor. Bu durumdan başka, beyin ve omurilik travmaları, multiple skleroz (MS) gibi sinir sistemini hasara uğratan hastalıklar da sayılabilir. Botoks uygulamasına iyi bir fizyoterapi programının da eklenmesi tedaviyi daha etkili kılıyor. Spastisiteyi tedavi etmek için birçok yöntem uygulanıyor: Öncelikle ilaçla tedavi denebiliyor, gerekli durumlarda cerrahi tedaviye de başvurulabiliyor. Son yıllarda özellikle öne çıkan botoks uygulanan tedaviler, aşırı kasılan ve sertleşen kas ve kas gruplarının gevşemesine neden oluyor. Bu tedavi yöntemi fizyoterapi ile birlikte uygulandığında başarılı sonuçlar alınabiliyor.Sürekli Göz Kırpmanın Çaresi Var Hemifasyal spazm (HFS), yüz siniri tarafından uyarılan yüzün mimik kaslarının aralıklı olarak kasılmasıyla oluşuyor ve genellikle erişkinlerde görülüyor. Önce tek taraflı olarak göz çevresinde başlıyor, ardından zamanla aynı taraftaki yüz kaslarına yayılıyor. Yayıldığı kaslar arasında başlıcaları; yanak kasları, ağız çevresi kasları ve nadir olarak da boyun kasları sayılabilir. Bu hastalığın tedavisi için de ilk seçenek. botoks. Göz çevresindeki kaslara ve spazmın görüldüğü yüz kaslarına uygulanıyor. Tedavi hastaların yüzde 80-90'ında olumlu sonuç veriyor.Aşırı Terlemeyi DurduruyorHiperhidrozis (Aşırı Terleme), ter bezlerinin aşırı çalışmasıyla ortaya çıkıyor. Bu sorunu olan pek çok kişi için kozmetik açıdan rahatsız edici bir hale dönüşüyor. Özellikle koltuk altı, avuç içi ve ayak tabanı aşırı olarak terliyor. Ancak yüzde de aşırı terleme görülebiliyor. Aşırı terlemeyi durdurmak için kullanılan botoks; diğer uygulamalarda olduğu gibi kas içine değil, deri içine veya altına enjekte ediliyor. Bunun nedeni ise terlemeyi düzenleyen sinir uçları derinin üst tabakasında yer alması. Enjekte edilen botoksun etkisi 6 ay kadar sürüyor.Diş Gıcırdatmada Botoksun Etkisi 6 Ay Sürüyor Bruksizm (diş gıcırdatma) genellikle uyku esnasında oluşan güçlü çene hareketlerinin neden olduğu çeneleri sıkma, dişleri gıcırdatma ile ortaya çıkıyor. Genellikle bu alışkanlığa sahip bireyler, gece uyku sırasında ortaya çıktığı için dişlerini gıcırdattıklarından habersizler. Diş gıcırdatma; dişlerde aşınma, diş ve dolgularda kırıklara yol açabiliyor. Yüzdeki kaslarda ve çene ekleminde ağrı, buna bağlı olarak kronik baş ağrısına neden olabiliyor. Diş hekimlerince uygulanan gece koruyucularının yanında botoks ile tedavi olumlu sonuçlar verebiliyor. Uygulama oldukça basit ve etkisi en az 6 ay sürüyor.Migren Ve Gerilim Tipi Ağrıya Da UygulanıyorKas gevşetici etkisi iyi bilinen botoksun ayrıca ağrıya neden olan bir takım kimyasal maddeleri de etkilediği varsayımından yola çıkılarak yapılan çalışmalarda, bu ilacın migren tipi başağrısı ve gerilim tipi başağrısında da yararlı olabileceğini telkin eden sonuçlar var. Özellikle, uzun süredir başağrısı olan ve çeşitli tedavi yöntemlerinden yararlanmayan, kullandıkları ilaçların yan etkilerini tolere edemeyen hastalara da botoks tedavisi önerilebiliyor.